Spellingsregels

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Spellingsregels

Meervoud

De meeste zelfstandige naamwoorden krijgen in het meervoud                                                                  -en of -s.

Voorbeeld:

jas - jassen

kaas - kazen

station - stations

 

LET OP!

1. Gebruik na on­beklemtoond -ik, -el,-et, -es geen dubbele medeklinker.

Voorbeeld: 

havik - haviken

middel - middelen

dreumes - dreumesen

2. gebruik -ën bij de meeste woorden op -ee of -ie, be­halve bij woorden waar­in de klemtoon niet op de -ie ligt.

Voorbeeld:

idee - ideeën                     kopie - kopieën

bacterie - bacteriën      kolonie - koloniën     porie - poriën

3. Schrijf de -s aan het woord vast, ook na e, é, eau en ui.

Gebruik ’s als je het woord an­ders ver­keerd uit­s­preekt.

Voorbeeld:

café -  cafés          bureau - bureaus         shampoo - shampoos

alinea - alinea's     tosti - tosti's      pony - pony's

4. gebruik ook ’s na afkortin­gen.

Voorbeeld:

dvd - dvd's         tv - tv's

Latijnse woorden

1. woorden op -um : gebruik  -a of-ums 

voorbeeld:  museum  musea/museums

2.  woorden op -icus: gebruik -ici

voorbeeld: technicus - technici     medicus - medici

Wat is het meervoud van:
politicus

1. politicussen
2. politica
3. politici
4. politities

Wat is het meervoud van:
kiwi

1. kiwi's
2. kiwiën
3. kiwies
4. kiwis

Wat is het meervoud van:
offerte

1. offerten
2. offertes
3. offerte's

Wat is het meervoud van:
olijfolie

1. olijfolieën
2. olijfolies
3. olijfoli's
4. olijfoliën

Tussenletters

Welke tussenletter gebruik je wanneer in een samenstelling?

-EN

 - in een samenstelling als het linkerwoord een zelfstandig naamwoord is met alleen een meervoud op -en.

Voorbeeld:   tomaat + soep = tomatensoep.

Uitzonderingen

1. Het linkerwoord heeft een meervoud op -en én -s

Voorbeeld:  hoogtes en hoogten, dus: hoogtepunt.

2. Het linkerwoord heeft geen meervoud. 

Voorbeeld:  tarwebloem, roggebrood.

3. Van het linkerwoord is er maar één.

Voorbeeld:  maneschijn, zonnebank.

4. Het linkerwoord is een bijvoeglijk naamwoord of een werkwoord.

Voorbeeld: rodekool, verrekijker; jokkebrok, lachebek.

5. Het linkerwoord versterkt het rechterwoord.

Voorbeeld:  beresterk, apetrots.

6. In veel ouderwetse samenstellingen. 

Voorbeeld:  bakkebaard, nachtegaal, schattebout.

Wat is juist?

1. groentenpakket
2. groentepakket

Wat is juist?

1. stationstraat
2. stationsstraat

Wat is juist?

1. geboortecijfer
2. geboortencijfer

Wat is juist?

1. erwtensoep
2. erwtesoep

Aan elkaar of los

1. Samenstellingen

Voorbeeld: arbeidsovereenkomst, vermogensaanwasdeling

2. Woorden met er-, hier-, daar- en waar- plus een voorzetsel.

Voorbeeld:  erop, hierin, daarmee, waarvan.

3. Getallen tot en met het woord duizend.

Voorbeeld: 750 = zevenhonderdvijftig; 

                        3.510 = drieduizend vijfhonderdtien.

Wat is juist?

1. driemiljoen zeshonderd en twaalf
2. driemiljoen zeshonderdtwaalf
3. driemiljoenzeshonderd en twaalf
4. drie miljoen zeshonderd en twaalf

Wat is juist?

1. Geneesmiddelenvergoedingssysteem
2. Geneesmiddelen vergoedingssysteem
3. Geneesmiddelen-vergoedingssysteem

Wat is juist?
De koffer is nog niet compleet. De sokken moeten nog .......

1. er in
2. erin

Koppelteken

1. Het woord begint met de voorvoegsels

Voorbeeld: Sint-Nicolaas, oud-burgemeester, niet-rokers,   

                         leerling-verpleger, ex-man.

2. Een samenstelling bestaat uit twee gelijkwaardige delen.

Voorbeeld: zwart-wit, directeur-eigenaar

3. Een samenstelling bestaat uit meer dan 2 woorden waarbij de eerste twee gelijkwaardig zijn.

Voorbeeld: prijs-kwaliteitverhouding, woon-werkverkeer.

4. De uitspraak anders onduidelijk is. 

Voorbeeld: mbo-opleiding, rente-inkomsten, micro-organisme.

5. Een deel van een samenstelling bestaat uit een naam, letters, cijfers of tekens. 

Voorbeeld: het kabinet-Rutte, de VPRO-gids, A4-formaat, een 3-jarige opleiding, het @-teken.

6. Het woord een samengestelde aardrijkskundige naam of afleiding is. 

Voorbeeld: Centraal-Europa, Noord-Hollandse.

7. Ze een vaste combinatie zijn. 

Voorbeeld: kant-en-klaarmaaltijden, kat-en-muisspel, nek-aan-nekrace.

Wat is juist?

1. MBO opleiding
2. mboöpleiding
3. mbo-opleiding
4. mbo opleiding

Wat is juist?

1. leerling verpleger
2. leerlingverpleger
3. leerling-verpleger

Wat is juist?

1. woon/werkverkeer
2. woon- werkverkeer
3. woon, werkverkeer
4. woonwerkverkeer

Beide/Beiden

Schrijf je met -en als 

1. ze op personen slaan                               én 

2. zelfstandig gebruikt zijn

(sommige, vele, enkele, laatste, beide, alle etc. )

Voorbeeld

- De meesten wilden skiën.

- Deze workshop trekt veel publiek. Sommigen komen zelfs twee keer.

Let op!

Kun je een woord uit de zin ervoor of uit dezelfde zin achter het woord zetten, gebruik dan alleen -e

vb: Enkele studenten kozen voor het zeilkamp, maar de meeste (studenten) wilden skiën.

Het huis van de buren staat te koop. Er zullen dus op termijn andere / anderen bewoners komen.

1. andere
2. anderen

Op deze workshop komen veel mensen af. Sommig... komen zelfs twee keer.

1. sommige
2. sommigen

Mijn nieuwe auto moet zuiniger zijn dan die van andere / anderen
.

1. andere
2. anderen

De directeur sprak de twee werknemers toe: 'Deze mededeling is voor jullie beide / beiden .

1. beide
2. beiden