H1 spelling H1 pvtt

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Lesdoelen

• de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd correct spellen. 

Persoonsvorm tegenwoordige tijd (pvtt)

Wat is de pv?

Hoe vind je de pv?

Bij de spelling van de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd, ga je uit van de ik-vorm. 

Let op! de ik-vorm is niet hetzelfde als de stam! 

Hoe vind ik de persoonsvorm (pv) in een zin?

• de zin vragend maken

Voorbeeld: Ik mag een ijsje. / Mag ik een ijsje?

• zet de zin in een andere tijd

Voorbeeld: Hij wil naar huis. / Hij wilde naar huis.

• verander het getal 

Voorbeeld: Jullie gaan voetballen. / Jij gaat voetballen.

Hoe vind je de ik-vorm? 

Je haalt van het hele werkwoord -en af. Je houdt de stam over. 

(hele werkwoord = infinitief)

Voorbeeld: werken - en = werk 

Voorbeeld: raden - en = rad

Ik rad? Nee! Ik raad

Soms moet je letters toevoegen of weglaten om de juiste ik-vorm te krijgen. 

Hoe schrijf je de persoonsvorm in de tt? (pvtt)

Ik voor de pv of achter de pv, alleen de ik-vorm 

Voorbeeld: ik loop /loop ik? 

Ik vind / vind ik? 

Jij / je achter de pv
: ik-vorm 

Voorbeeld: Raad jij / je 

Loop jij / je 

Vind jij / je

In alle andere gevallen in het enkelvoud ik-vorm + t 

Voorbeeld: jij/ zij/ hij klimt 

Jij/ zij/ hij vindt 

In het meervoud: hele werkwoord 

Voorbeeld: wij zwemmen

jullie zwemmen 

zij zwemmen 

Opdracht

We maken opdracht 1 en 2 op blz. 36-37.

Deze kijken we samen na.

Als je hiermee klaar bent, ga je verder met het huiswerk van dit hoofdstuk (blz. 37 opdr. 3 + 4)

Persoonsvorm in de verleden tijd: 

zwakke werkwoorden 

Zwakke werkwoorden zijn te zwak om te veranderen van klank in de verleden tijd. 

Voorbeeld: ik fiets - ik fietste 

Sterke werkwoorden veranderen in de vt wel van klank.

Voorbeeld: vind - vond 

Zwakke werkwoorden Enkelvoud 

Meervoud

ik-vorm + de of te ik/jij/hij/zij/het gooide 

ik/jij/hij/zij/het stopte

ik-vorm + den of ten wij/jullie/zij stopten

wij/jullie/zij gooiden

Hoe bepaal je nou of je de(n) of te(n) schrijft?

Stap 1: Je kijkt naar het hele werkwoord. 

Stap 2: Je haalt -en af van het hele werkwoord. Je houdt de stam over. 

Stap 3: Is de laatste letter van de stam een medeklinker uit het 't (e)x-f(o)ksch(aa)p 

--> je schrijft -te(n). Anders schrijf je -de(n). 

Voorbeeld: 

Stap 1 :hele werkwoord = plagen (wij plagen)

Stap 2: plagen- en = plag 

Stap 3 Zit de g in het 't (e)x-f(o)ksch(aa)p? Nee. Je schrijft dus plaagden (ik-vorm tt + den) wij plaagden 

Als de stam eindigt op een van de medeklinkers uit ‘t kofschip of ‘t fokschaap schrijf je stam + te(n). Anders schrijf je altijd de(n).

Bij zwakke werkwoorden als verven en verbazen verandert de v en z aan het eind van de stam in een f of een s: ik verf, ik verbaas.

In de verleden tijd krijgen ze echter de(n) (ik verfde, ik verbaasde) omdat in het hele werkwoord een z en een v staan.

De persoonsvorm is altijd een werkwoord.

1. waar
2. niet waar

Welk woord in de zin is de persoonsvorm?
Ik fiets op mijn fiets naar school

1. fiets (1e woordje)
2. fiets (2e woordje)
3. Ik
4. school

Noteer de stam en de ik-vorm van:
fietsen
(dus 2 werkwoorden)

Noteer de stam en de ik-vorm van
beloven
(dus 2 werkwoorden)

Huiswerk

Vrijdag 3-9-21 af:

H1: ww-spelling blz. 36-37: huiswerk opdracht 3 + 4

H2: ww-spelling blz. 66-67: opdracht 2 + 3