5.3 Beenverbindingen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Planning voor vandaag

1. herhaling vorige les

2. opdrachten nakijken

3. uitleg over beenverbindingen (5.3)

Herhaling vorige les

1. Uit welke 2 stoffen bestaat bot?

2.  Kies uit. In bot zitten meer/minder kalkzouten dan in kraakbeen.

In kraakbeen zitten meer/minder lijmstoffen dan in bot.

Herhaling antwoorden

1. Uit welke 2 stoffen bestaat bot?
kalk en lijmstof

2.  Kies uit. In bot zitten meer kalkzouten dan in kraakbeen.

In kraakbeen zitten meer lijmstoffen dan in bot.

Opdrachten nakijken

zijn er vragen??

Wat wordt er beschermd door de borstkas

1. maag en nieren
2. hart en longen
3. hersenen
4. darmen en maag

Wat wordt er beschermd door de schedel?

1. longen
2. hart
3. darmen
4. hersenen

Welk deel bestaat uit kraakbeen?

1. 1
2. 2
3. 3
4. geen enkel deel

Sleep naar de botten die je 

ziet op de röntgenfoto:

Spaakbeen

Opperarmbeen

Ellepijp

middenhands

beentjes

handwortel

beentjes

vingerkootjes

Waar vind je
GEEN kraakbeen in je lichaam?

1. Het oor
2. De neus
3. De onder- en bovenkaak
4. De wervelkolom

Hoe heet het groen gekleurde bot?

1. Heiligbeen
2. Staartbeen
3. Heupbeen
4. Dijbeen

5.3 Beenverbindingen

Leerdoelen

1.  Je kunt de vier typen beenverbindingen noemen en uitleggen.
2. Je kunt de bouw van een gewricht beschrijven.
   
3. Je kunt de werking van een kogelgewricht, een scharniergewricht en een rolgewricht beschrijven.

Beenverbindingen 

Er zijn vier verschillende verbindingen:

vergroeid - naadverbinding - kraakbeenverbinding - gewricht

dit is een aantekening

Opdracht

1. Op welke plekken in je lichaam zijn botten vergroeid? Veel of weinig beweging?

2. Op welke plek in je lichaam zit een naadverbinding? Veel of weinig beweging?

3. Op welke plekken in je lichaam zijn botten een kraakbeenverbinding? Veel of weinig beweging?

4. Wat is een gewricht?

5. Geef een voorbeeld van een kogel-, scharnier- en rolgewricht

Tip; lees 5.3

1. Vergroeid

Plek in het lichaam:

- Heiligbeen

- Staartbeen

Geen beweging mogelijk.

2. Naadverbinding

Je schedelbeenderen zijn verbonden met een naadverbinding. 

De naden zijn kronkelig.

Er is geen beweging mogelijk. 

Bij een baby zitten de schedelbeenderen nog niet helemaal aan elkaar gegroeid.

Er is dan nog een beetje beweging tussen de schedelbeenderen mogelijk. 

3. Kraakbeenverbinding

Wanneer twee botten met kraakbeen verbonden zijn, noemen we dit een kraakbeenverbinding.

De ribben met het borstbeen en de ruggenwervels zijn hier voorbeelden van. 

Er is weinig beweging mogelijk.

4. Gewrichten

Gewrichten zijn plekken waar botten bij elkaar komen, waar nog veel beweging tussen zit. 

Je hebt 3 soorten gewrichten:

• kogelgewricht
• scharniergewricht
• rolgewricht

De bouw van een gewricht

5. Kogelgewricht

De kop van het bot beweegt in de kom van het andere bot. 

Voorbeelden:

schouderblad + opperarmbeen   

heupbeen + dijbeen

5. Scharniergewricht

Een scharniergewricht kan botten alleen maar laten buigen of strekken. 

voorbeeld: knie, vingers

Er is veel beweging mogelijk. 

6. Rolgewricht

Een rolgewricht zorgt ervoor dat twee beenderen langs elkaar kunnen bewegen.

Voorbeeld: je onderarm (spaakbeen/ellepijp) 

De bouw van een gewricht

Gewrichtssmeer

Tussen de kraakbeenlaagjes zit gewrichtssmeer. 

Gewrichtssmeer zorgt ervoor dat de beweging soepel verloopt. 

Gewrichtssmeer wordt afgegeven door het gewrichstkapsel

Dit is een aantekening

spel

duo's

1. Persoon 1 omschrijft een bot zonder de naam te noemen. 

2. De ander raad dit bot.

3. Probeer zoveel mogelijk botten te omschrijven binnen 5 minuten!

4. Omdraaien.

Opdrachten

maak 5 opdrachten bij 5.3

Beenverbindingen

vergroeiing

naadverbinding

gewrichten

 kraakbeen

Nummer 1 is de gewrichtskogel

1. Waar
2. Niet waar

De ribben en het borstbeen zijn verbonden door gewrichten

1. Waar
2. Niet waar

Hoe zit het staartbeen vast aan het heiligbeen?

1. naden
2. vergroeid
3. kraakbeen
4. gewrichten

Welke beenverbindingen zijn beweeglijk

1. 1, 2 en 3
2. 1 en 2
3. 2 en 3
4. 1 en 3

noem de 4 beenverbindingen?

Wat is de functie van gewrichtssmeer?

1. Slijtage voorkomen
2. Splinteren voorkomen
3. Schok voorkomen
4. Soepeler laten bewegen

Een naadverbinding is

1. een beetje beweeglijk
2. beweeglijk
3. niet beweeglijk

Een kogelgewricht zit in de

1. onderarm en onderbeen
2. schouder en heup
3. opperarmbeen en ellepijp

Aan de slag

maak alles t/m 5.3

leer 5.1 t/m 5.3