Verdraaide feiten!?

• Informatievaardigheden
• Basisschool
• Groep 8

VERDRAAIDE FEITEN!?

Waar zien/horen wij nieuws?

Wat is nieuws?

Wanneer is iets wel of geen nieuws?

Wie maakt er nieuws?

Nieuws

Wanneer is nieuws betrouwbaar?

Informerende functie

De pers (bijv. journaal of kranten) is door zijn grote bereik (massamedia) een belangrijke informatievoorziener van de burger

Functies van nieuws

Kunnen wij zonder nieuws?

Controlerende functie

De pers onderzoekt hoe de overheid en het bedrijfsleven werkt en of deze de rechten van burgers naleeft en informeert de burger hierover. Ze zijn een soort waakhond voor de burger.

Opinierende rol

Door de informerende functie kan de pers een stempel drukken op het nieuws. Door extra aandacht te geven aan een thema heeft het invloed op de publieke opinie. 

Mensen vormen n.a.v de informatie een mening. Hoe deze informatie wordt gebracht, is dus van groot belang.

Belangrijke begrippen: objectief en subjectief

Spreekbuisfunctie

Door het direct contact met de burger kan de pers een spreekbuis vormen voor wat er leeft in de bevolking en welke misstanden er bestaan in de maatschappij. 

Wie vertelt de echte waarheid?

Een redactie bepaalt of een gebeurtenis nieuwswaarde heeft aan de hand van een aantal criteria.
Wat is NIET belangrijk?

1. De gebeurtenis is voor veel mensen interessant
2. Er is goed beeldmateriaal van de gebeurtenis
3. De redactie krijgt er geld voor
4. Het gaat om een actuele gebeurtenis

Man schenkt school 50.000 euro

Een inwoner van het stadje Velzen won de Staatsloterij en schonk gisteren een aanzienlijk bedrag aan de school in zijn geboorteplaats.

De man, Erik van Weij, zat zelf op de basisschool waaraan hij nu 50.000 euro heeft weggegeven. In een interview met de lokale televisiezender gaf hij de reden voor deze schenking. Hij zei: “De school heeft heel weinig computers, niet eens een digibord. En dat heeft de school wel gewoon nodig.”Erik van Weij overhandigde een grote cheque aan de directeur, waarna hij een applaus kreeg van alle kinderen en ouders.

WIE

WAT

WAAR

WAAROM

WANNEER

HOE

Lees meerdere sites en/of spreek meerdere

mensen om zo goed geïnformeerd

mogelijk te zijn

Feiten die je in je nieuwsitem opneemt,

moeten kloppen. Check ze dus altijd. 

Vertel in je nieuwsitem duidelijk wat feiten

en wat meningen zijn. Meningen mogen

niet als feiten worden gepresenteerd.

Vertel wat er is gebeurd, wanneer, waar,

waarom, wie wat zegt en hoe het is gebeurd

Als twee mensen verschillend denken over

één onderwerp, laat je ze allebei aan het

woord.

Sommige bronnen vertellen in vertrouwen

iets aan journalisten en willen anoniem

blijven. Je mag ze dan niet bij naam

noemen in je nieuwsitem.

Gebruik meerdere bronnen

Controleren

Scheiden van feiten en meningen

Een zo volledig mogelijk verhaal

Hoor en wederhoor

Bronbescherming

Wat maakte het filmpje (best) geloofwaardig?)

nieuwscheckers.nl

Waarom maken mensen
nepnieuws denk je?

Waarom maken mensen nepnieuws?

Om op een grappige manier iets duidelijk te maken. (Satire)

Om je mening te beïnvloeden

Om onrust te zaaien of mensen bang te maken

Om er aan te verdienen (door advertentieruimte verkopen)

Om mensen te verleiden om ergens op te klikken (likes, spyware, virussen, verzamelen gegevens etc)

Welke tips zijn er in het filmpje wel en niet genoemd?

Wel genoemd

Niet genoemd

Controleer fotos met images.google.com

bekijk waar het bericht nog meer geplaatst is

Bedenk dat iedereen online iets kan plaatsen. Een krant of een tv uitzending is vaak betrouwbaarder

Vraag je af waarom iets geschreven is (met welk doel). Is het misschien reclame?

Bekijk in welk lettertype het bericht is gechreven. Lettertype "verdana" is meestal nep

Een bericht zonder foto of filmpje is meestal nep

Probeer te achterhalen wat de leeftijd is van schrijver

Eindopdracht (bij 1 les)

Opdracht nepnieuws maken

(bij 2 lessen)