H2.1 - Cellen (Start)

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H2 - Cellen

H2 - Cellen

2.1  Menselijke en dierlijke cellen
2.2 DNA en specialisatie van cellen
2.3 Celdeling en kanker

2.4 Kweken van cellen, weefsels en organen

2.5 Bacteriën, schimmels en planten

Deze les

• Voorkennisopdrachten
  
• 2.1 - Cellen leven samen
  

Vanaf nu nodig...

Voorkennis

Noem één overeenkomst en
één verschil tussen een dierlijke
cel en een plantaardige cel.
(Binas 79B en C)

Deze les

• Voorkennisopdrachten
  
• 2.1 - Cellen leven samen
  

Leerdoelen

Je herkent emergente eigenschappen.
Je herkent de biologische organisatieniveaus.
Je benoemt de functies van:

• het celmembraan
• het celplasma
• het celskelet 
• de organellen van een dierlijke cel.

Vragen over verschillende niveau's

Organisatie-niveaus

In de biologie kun je dingen op verschillende organisatieniveaus bestuderen.

De volgende dia's laten de niveau's zien van klein naar groot

bron 1

Vragen over verschillende niveau's

Molecuul

Een structuur die bestaat uit meerdere atomen en met alle eigenschappen van die bepaalde stof

Cel

Functionele basiseenheid van elk organisme

± 50 μm

Weefsel

Een groep cellen met dezelfde bouw en dezelfde functie

Orgaan

Verschillende weefsels die samenwerken aan een bepaalde taak

Orgaanstelsel

Diverse organen die samen een bepaalde taak hebben

Populatie

Groep organismen van een bepaalde soort in een bepaald gebied

Ecosysteem

Een begrensd gebied waarbij de levende en levenloze natuur relaties hebben

Systeem Aarde

Een dynamisch systeem gevormd door alle fysische, chemische en biologische processen op aarde en hun onderlinge interacties

Emergente eigenschap

Een eigenschap die in het
niveau eerder er nog niet was.

Voorbeeld: een emergente
eigenschap van het organisme 

is voortplanten omdat organen
zichzelf niet kunnen voortplanten.

Emergente eigenschap

Doet zich alleen voor op één organisatieniveau

Voorbeeld emergente eigenschap van een mens:

Door interactie tussen spieren, botten, zenuwen, bloedvaten, stembanden etc. ontstaat er een organisme met de emergente eigenschap ‘praten'.

Coronavirus

De effecten zullen je vast niet zijn ontgaan... 

Maar op welke organisatieniveaus?

Op welk organisatieniveau heeft
het coronavirus een effect?

Effecten Covid-19

- Cellen aangevallen door het virus

- Organen/orgaanstelsel werken anders/slechter

- Organisme (mens) is ziek

- Invloed op andere mensen (populatie)

- Minder uitstoot in systeem Aarde (Isolatie/thuiswerken)

Coronavirus

Wat doet dit virus?

Levend?

Wat zijn kenmerken van leven?

Levende wezens?

In tegenstelling tot alle andere soorten microben op aarde, zitten virussen niet in de stamboom van het leven. Virussen bestaan namelijk niet uit een cel, zoals een bacterie. Het zijn niet meer dan eenvoudige eiwitpakketjes met daarin genetisch materiaal. Ze bewegen niet, eten niet en ook voortplanten kunnen ze niet zelfstandig. 

Doordat ze al deze eigenschappen missen, 

worden virussen door veel wetenschappers 

niet als levend organisme gezien.

Celorganellen

''Organen'' van de cel

Hebben allen een taak in het functioneren van een cel.

bv Kern: regelt processen

Mitochondrium: energiecentrale

enzovoorts.

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

Paragraaf 2.1: menselijke en dierlijke cellen

Celorganellen

Een onderdeel van een cel met een bepaalde functie

• Celkern
• Endoplasmatisch reticulum
• Ribosoom
• Golgi-apparaat 
• Transportblaasjes
• Mitochondrium

Celorganellen

Celorganellen

Celorganellen

celmembraan   

Cytoskelet: Draden van structuureiwitten

Cytoskelet

Verwerken

Opdrachten:

1 t/m 14