2122 hoofdstuk 3 receptieve vaardigheden

• Onderwijswetenschappen
• WO
• Studiejaar 2

Vakdidactiek 2 Lesson 3

Luisteren en lezen, hoe werkt dat?

Na deze les kun je:

• uitleggen wat het belang is van een conceptueel kader bij de vaardigheden lezen en luisteren
  
• de begrippen weergeven, samenvatten en interpreteren uitleggen, herkennen en toepassen
•   het doel van een lees- of luisteropdracht benoemen 
• drie verschillen noemen tussen lezen en luisteren 
• de moeilijkheidsgraad van een lees-luisteropdracht beïnvloeden m.b.v. oefenparameters. 

Test je kennis over hfd. 3

De volgende vragen gaan over hoofdstuk 3.
Bij onduidelijkheid, opnieuw lezen.

Je ziet een bord met het woord
"bladdepot" erop maar begrijpt het
niet.
Welke informatie ontbreekt?

1. De talige context
2. De situatieve context
3. De interpretatie

De situatieve context

 De omgeving maakt duidelijk wat een woord betekent.

Je leest een artikel in de krant. Welke verwerkingsproces wordt hier toegepast?

1. Top-down
2. Bottom-up
3. Top-down en bottom-up
4. geen verwerkingsproces

Het verwerkingsproces

Als je een artikel leest, werkt het verwerkingsproces van klein naar groot (bottom-up) samen met het betekeniszoekende proces van bovenaf (top-down).Wel zal de ene lezer meer top-down (globaal) en de andere lezer meer bottom-up (woord voor woord) lezen.

Het verwerkingsproces

Audio fragment blz 58

kennis van de wereld + situatieve context + talige context

betekenis

tekst

zin 

woord

klank of letter

Een leerling in jouw klas is al snel klaar met lezen maar kan specifieke vragen over de tekst niet beantwoorden. Is dit een voorbeeld van top-down of bottom-up lezen?

1. Top-down
2. Bottom-up

hoe lezen leerlingen?

In je lessen zul je merken dat niet alle leerlingen even "effectief" lezen; sommige lezen woord voor woord (vaak dus te langzaam en krijgen hierdoor te weinig beeld van de hele tekst) en  anderen lezen te snel en krijgen de details niet mee. 

Wat kun jij doen in de les? 

De leerling leest top-down.
Welke advies zou je de leerling geven om een tekst beter te begrijpen?

Weergeven, samenvatten, interpreteren

Bestudeer het tabel op bl. 63.
Bij de receptieve vaardigheden is het belangrijk om de leerling te laten weten wat van ze verwacht wordt. 
Je kunt vragen om ze een lees of luistertekst te weergeven, samenvatten of interpreteren. 

Weergeven = opnieuw in woorden zeggen

Samenvatten = de hoofdzaken / bijzaken onderscheiden

Interpreteren+ een betekenis geven aan de woordenstroom

Als je aan iemand in het kort vertelt waar een film over gaat, ben je vooral bezig met:

1. weergeven
2. samenvatten
3. interpreteren
4. A, B en C

Jouw VMBO klas moeten twee brieven vergelijken en aangeven welke formeel is en welke informeel. Zijn de leerlingen bezig met weergeven, samenvatten of interpreteren?

1. weergeven
2. samenvatten
3. interpreteren

zoekend of structurerend?

zoekend of structurerend?

• een brochure of een aankondiging lees of beluister je zoekend: want je bent gericht "op zoek naar'' informatie.

• een verhaal of een serie lees of bekijk/beluister je structurerend, want je volgt de "rode draad" in het verhaal (van begin tot eind).

Je wilt een vakantiehuisje boeken en je kijkt op de site van een camping naar de prijzen. Met welk soort lezen ben je bezig?

1. structurerend
2. zoekend (selectief)

Verschillen luisteren en lezen 

• Luisteren is een lineair proces
• Het schriftbeeld is overzichtelijker
• Luisteren gaat in een tempo dat door de spreker bepaald wordt

Wat is moeilijker om te onderwijzen, Lezen of luisteren? Noem 2 redenen.

lees/luisterdoel

Tempo

van te voren bedenken de leerlingen welke woorden bij dit thema horen

ipv meerkeuze vragen, de leerlingen vragen naar " wie praten en waar zijn ze"?

van te voren een filmpje bekijken over dit onderwerp

een tutorial tussentijds stoppen en tussendoor vragen stellen over vervolg

inhoudelijke moeilijkheidsgraad

talige moelijkheidsgraad