9.1 hart en bloedvaten en 9.2 bloeddruk

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

9.1 hart en bloedvaten en 9.2 bloeddruk

9.1

Doel : toepassen van de volgende onderwerpen: open/gesloten blop, enkelvoudige/dubbele blop, kleine/grote blop, bouw en functie van verschillende bloedvaten, hartcyclus, embryonale blop (binas 84A en 84B)

open bloedsomloop

enkelvoudig gesloten bloedsomloop

bloed, cellen

hemoglobine

verschil enkele en dubbele blop B84A

soorten bloedsomlopen afh van energie behoefte

1. 'Hartloze bloedsomloop'  (kwal)

2. Open bloedsomloop  (insecten)

3. Gesloten bloedsomloop
     a. Pseudoharten  ( worm)
     b. Enkelvoudige  blop  (vis)
     c. Dubbele blop
           -amfibie

           -reptiel
          - vogel/zoogdier

BINAS 84C

BINAS 84C

Hartfasen

1. Bloed komt hart binnen via boezems.

2. Bloed stroomt naar de kamers.

3. Bloed wordt weggepompt door de kamer.

Linkerkant, bloed van longader

bloed naar aorta

Rechterkant, bloed van holle aders

bloed naar longslagader

Hartcyclus

BRON 4 Boek

Hartfasen

Tijdens rust 1 hartslag = 0,8s

1. Boezemsystole (0,1s)

2. Kamersystole (0,3s)

3. Diastole (0,4s)

Hartslag regelen

1. De sinusknoop in de rechterboezem geeft impulsen af: de boezems trekken samen. 
2. De AV-knoop laat de impulsen vertraagd door naar de harttussenwand. 
3. Vanuit de hartpunt gaan impulsen over de kamerwanden: de kamers trekken samen. 
4. Vervolgens is het hart in rust. 

BINAS

84 C

embryo

Zuurstof niet via de longen, maar via de navelstreng.

navelstreng ader -> onderste holle ader en leverader

Bloed hoeft de kleine circulatie helemaal niet te doorlopen.

Short cut

1: foramen ovale in het hart

2: ductus botalli  tussen aorta en longslagader

BINAS 84

Navelstrengader: vervoert bloed uit de placenta naar het hart (dus ader!). Bevat zuurstof en voedingsstoffen. Zit gekoppeld aan de lever en de OHA.

2 navelstrengslagaders: vervoeren bloed van de baby naar de placenta (van het hart af dus slagader). Bevatten CO2 en afvalstoffen. Zitten gekoppeld aan de aorta.

Deze bloedvaten verschrompelen na de geboorte.

na de geboorte

-navelstreng wordt afgebonden en bloedvaten verschompelen

- ademhaling zorgt voor veel lagere druk in de longen (lucht ipv

   vruchtwater)

- drukverschil tussen linker en rechter boezem -> foramen ovale

   sluit.

- ducus botalli sluit een paar dagen later (hormonen)

9.2

kunnen toepassen: B84D, systolische / diastolische druk, bloeddruk in kPa, B84E

aders hebben kleppen

slagaders hebben een elastische wand

3 soorten bloedvaten

                                      Slagaders: dikke wand, elastisch,

 van het hart af

                             Haarvaten: heel dunne wand

                            Aders: dunne wand, kleppen

Bloeddruk en slagadertjes

slagaders zijn elastisch, bloedgolf, pols

BINAS 84C2

atherosclerose

infarct

Hartcyclus

BRON 4 Boek

Hartcyclus

a. ontspannen (diastole) boezems en kamers - hartkleppen open, slagaderkleppen dicht -> bloed stroomt de boezems in (en gedeeltelijk meteen door naar de kamers). Hartpauze.

b. systole (aanspannen) boezems - hartkleppen open, slagaderkleppen dicht -> alle bloed van boezems naar kamers

BINAS

84D1

Bloeddruk

Bloeddruk

Hartslag

Aorta

Slagadertjes

gegevens

Man 5,6 L Vrouw 4,5 L

Hart pompt 50-70ml bloed per kamer.

(slagvolume)

In rust klopt je hart 60-80 keer:

hartminuutvolume van ong. 5 L

rust en inspanning

hart minuut volume = de hoeveelheid bloed weggepompt gedurende 1 minuut

Bij inspanning: 

de frequentie neemt toe

de kracht waarmee de kamers samentrekken neemt toe

het slagvolume van de kamers neemt toe

ECG

Electro

cardio

gram

BINAS

84D2

De sinusknoop bepaalt het hartrimte