Voegwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Voegwoorden

Benoem alle voegwoorden uit en zet er bij om wat voor voegwoord het gaat. nevenschikkend voegwoord of onderschikkend voegwoord
Zodra Elise thuiskomt, smijt ze haar tas weg
en trekt ze haar sloffen aan.

Benoem alle voegwoorden uit en zet er bij om wat voor voegwoord het gaat. nevenschikkend voegwoord of onderschikkend voegwoord
Wist je dat er vroeger geen asfaltwegen waren, maar straten van klinkers?

Benoem alle voegwoorden uit en zet er bij om wat voor voegwoord het gaat. nevenschikkend voegwoord of onderschikkend voegwoord
Toen de stroom uitviel, staken we kaarsen aan, omdat het aardedonker was.

Benoem alle voegwoorden uit en zet er bij om wat voor voegwoord het gaat. nevenschikkend voegwoord of onderschikkend voegwoord
Aangezien beiden goed uitleggen, maakt het niet uit of Els of Daan mij helpt.

Benoem alle voegwoorden uit en zet er bij om wat voor voegwoord het gaat. nevenschikkend voegwoord of onderschikkend voegwoord
Hoewel de weg glad is, veroorzaak ik geen ongelukken, want ik rijd voorzichtig.

Maak een zinnen met daarin de woorden schaken / populair(e) / school. Extra woorden mag je zelf toevoegen.
Gebruik in de zin een nevenschikkend voegwoord dat twee woordgroepen verbindt.

Maak een zinnen met daarin de woorden schaken / populair(e) / school. Extra woorden mag je zelf toevoegen.
Gebruik in de zin een onderschikkend voegwoord dat een hoofdzin met een bijzin verbindt.

Betrekkelijk voornaamwoord

Vul een passend woord in.
Het bestuur nam de beslissing ... de trainer ontslagen moest worden.

Vul een passend woord in.
De beslissing ... deze crisis ontstond, is vorig seizoen al genomen.

Vul een passend woord in.
De vraag ... het eerste team gaat trainen, moet snel beantwoord worden.

Vul een passend woord in.
Het bestuur stond voor een beslissing ... bepaald niet eenvoudig was.

Betrekkelijk voornaamwoord

Bijvoeglijke bijzinnen beginnen vaak met een betrekkelijk voornaamwoord (betr.vnw). Zo’n betrekkelijk voornaamwoord wijst terug naar een woord dat eerder genoemd is, het antecedent. De bekendste betrekkelijke voornaamwoorden zijn die, dat, wie en wat:

1. De rondleiding, (diebetr.vnween uurtje duurde bijv.bijzin), was erg interessant.

2. Sara is het souvenir (datbetr.vnwze gekocht hadbijv.bijzin), ergens kwijtgeraakt.

3. Ken jij die jongen (van wiebetr.vnw Mark zijn scooter gekocht heeft bijv.bijzin)?

4. Vertel jij mij eens iets interessants (watbetr.vnw ik nog niet weet bijv.bijzin).

Soms kun je wie en wat vervangen door degene die of datgene wat. Er is dan geen antecedent. Wie/wat is dan betrekkelijk voornaamwoord met ingesloten antecedent (betr.vnw m.i.a.).

5. Wie (= degene die) zoiets gevaarlijks doet, vraagt om moeilijkheden.

6. Wat (= datgene wat) je nu niet snapt, moet je morgen in de les even navragen.

Zo gebruik je het betrekkelijk voornaamwoord

Met het betrekkelijk voornaamwoord die verwijs je naar de-woorden (zie zin 1), met dat naar het-woorden (zie zin 2). Let op: als je die/dat kunt vervangen door deze of dit, is die/dat een aanwijzend voornaamwoord.

Het betrekkelijk voornaamwoord wat gebruik je om te verwijzen naar

– een overtreffende trap:

- Bungeejumpen is het spectaculairste (wat ik ooit gedaan hebbijv.bijzin).

– een onbepaald voornaamwoord:

- Heb je van alles (wat je op school geleerd hebt bijv.bijzin), niets onthouden?

– een hele zin:

- We gaan naar Zweden op vakantie, wat ik niet zo leuk vind.

Als je verwijst naar een persoon, dan gebruik je niet waar+voorzetsel (waarmee, waarover enz.) maar voorzetsel + wie (met wie, over wie).

Niet: *De agent waarvan ik een bon kreeg, was niet erg vriendelijk.

Maar: De agent van wie ik een bon kreeg, was niet erg vriendelijk.

Welke betrekkelijk voornaamwoord staan er in de zin?
De aanvoerder rekende op hen die hem in de strijd trouw waren gebleven.

Welke betrekkelijk voornaamwoord staan er in de zin?
Wie niet durft te vliegen, kan dat beter ook maar niet doen.

Welke betrekkelijk voornaamwoord staan er in de zin?
Mijn broer leert alleen het deel van de stof dat nodig is om een zes te halen.

Welke betrekkelijk voornaamwoord staan er in de zin?
De struiken van Matt staan in bloei, wat deze tuinman zichtbaar goed doet.

Kies het type: betr. vnw of betr. vnw m.i.a.
Jason rijdt op een omafiets die nog van zijn opa is geweest.
die

1. betr. vnw.
2. betr. vnw. m.i.a.

Kies het type: betr. vnw of betr. vnw m.i.a.
Wie niet horen wil, moet maar voelen, is een gezegde dat mijn vader nogal eens gebruikt.
wie

1. betr. vnw.
2. betr. vnw. m.i.a.

Kies het type: betr. vnw of betr. vnw m.i.a.
Wie niet horen wil, moet maar voelen, is een gezegde dat mijn vader nogal eens gebruikt.
dat

1. betr. vnw.
2. betr. vnw. m.i.a.

Kies het type: betr. vnw of betr. vnw m.i.a.
Bungeejumpen vanaf een hoge brug in Frankrijk, is het spectaculairste wat ik ooit heb gedaan.
wat

1. betr. vnw.
2. betr. vnw. m.i.a.

Kies het type: betr. vnw of betr. vnw m.i.a.
Ik probeer de vergelijking op te lossen die de docent op het bord schreef, wat nog niet zo eenvoudig is.
die

1. betr. vnw.
2. betr. vnw. m.i.a.

Kies het type: betr. vnw of betr. vnw m.i.a.
De gehersenspoelde spion zei: ‘Van wat ik gedaan heb, weet ik niet veel meer, maar het voorval dat u noemt, herinner ik me wel.’
wat

1. betr. vnw.
2. betr. vnw. m.i.a.

Kies het type: betr. vnw of betr. vnw m.i.a.
De gehersenspoelde spion zei: ‘Van wat ik gedaan heb, weet ik niet veel meer, maar het voorval dat u noemt, herinner ik me wel.’
dat

1. betr. vnw.
2. betr. vnw. m.i.a.

Vul het antecedent in, als dat er is. Is er geen antecedent? Vul dan een X in.
Jason rijdt op een omafiets die nog van zijn opa is geweest.
die

Vul het antecedent in, als dat er is. Is er geen antecedent? Vul dan een X in.
Jason rijdt op een omafiets die nog van zijn opa is geweest.
die

Vul het antecedent in, als dat er is. Is er geen antecedent? Vul dan een X in.
Wie niet horen wil, moet maar voelen, is een gezegde dat mijn vader nogal eens gebruikt.
wie

Vul het antecedent in, als dat er is. Is er geen antecedent? Vul dan een X in.
Wie niet horen wil, moet maar voelen, is een gezegde dat mijn vader nogal eens gebruikt.
dat

Vul het antecedent in, als dat er is. Is er geen antecedent? Vul dan een X in.
Bungeejumpen vanaf een hoge brug in Frankrijk, is het spectaculairste wat ik ooit heb gedaan.
wat

Vul het antecedent in, als dat er is. Is er geen antecedent? Vul dan een X in.
Ik probeer de vergelijking op te lossen die de docent op het bord schreef, wat nog niet zo eenvoudig is.
die

Vul het antecedent in, als dat er is. Is er geen antecedent? Vul dan een X in.
Ik probeer de vergelijking op te lossen die de docent op het bord schreef, wat nog niet zo eenvoudig is.
wat

Aan de slag

H6 betrekkelijk voornaamwoord

opdracht 2, 4, 7