VWO 2 PTO 3 L 1 Amsterdam

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welkom in de geschiedenisles!

Leg in je eigen woorden uit wat de volgende begrippen betekenen:
1. Wereldhandel
2. Commercieel
5. Republiek

Leerdoelen

Hoe werd Amsterdam de stapelmarkt van Europa en welke gevolgen had dat voor de landbouw in de Republiek?

1.  Je kunt uitleggen hoe Amsterdam de stapelmarkt van Europa werd.
   
2. Je kunt uitleggen hoe de groei van Amsterdam het gevolg is van de stapelmarkt.

00:23

Om wat voor redenen zal een stad gaan groeien?

00:32

Wat zijn grachten en wat voor functie hebben zij?

01:32

Tussen 1620-1631 werd de Westerkerk gebouwd. Bij welke vorm van Christendom hoort deze kerk? Onderbouw je antwoord.

01:58

Wat is de rol van het land buiten de stadsmuren en grachten van Amsterdam?

02:13

Waarom wordt er hier een nieuw eiland gebouwd?

Republiek der zeven verenigde Nederlanden 

Opgericht: 1588

Zeven gewesten

Belangrijkste gewest: Holland (rijkste gewest + betaalt meeste belasting)

Raadspensionaris = landsadvocaat 

 Val Antwerpen

• 1568-1648: Tachtigjarige oorlog (Nederlandse Opstand)
• Antwerpen was belangrijkste handelsstad in Noord-Europa. 

• Spanje veroverde Antwerpen in 1585. Veel Protestantse inwoners (waarvan velen handelaar waren) vluchtte naar Amsterdam.

Sluiting van de Schelde

De Republiek besloot  Antwerpen af te schermen door zelf een blokkade op te richten.

- Spanje had zo niets aan de belangrijke havenstad

- Antwerpen werd gestraft voor de snelle overgave.

Gevolgen val van Antwerpen

Gevolgen:

- handel verschoof dus van Antwerpen naar Amsterdam

- Bevolking Amsterdam groeit.

- Nijverheid in Amsterdam neemt toe

- Handel in Amsterdam neemt toe

- Amsterdam wordt belangrijskte handelsstad

Handelskapitalisme

Instructie 

• Nederland was al vanaf 1500 een handelsland
• Steeds meer producten uit heel Europa werden in Amsterdam verhandeld
• Amsterdam werd een stapelmarkt: Alle producten werden hier 'gestapeld' in pakhuizen 
• Wanneer de prijzen goed waren werden goederen verkocht of gekocht
• De Republiek kreeg zo een economische goede periode: een 'Gouden Eeuw'

Gouden Eeuw: Periode van welvaart tijdens de 17e eeuw in de Republiek, waarin handel, nijverheid, landbouw en de cultuur bloeiden.

Instructie 

• Handelaren in de stad werden rijk van deze koop - en verkoop van goederen
• De rijksten en meest invloedrijke personen noemen wij Regenten. 
• Gewone mensen profiteerden ook van de groeiende handel en de groeiende stad: er was veel werk en veel te verdienen

Instructie 

• Regenten bestuurden ook de stad en zaten in de gewestelijke vergadering en de Staten-Generaal.
  
• Regenten zorgden dat de beste handel en baantjes binnen hun familie bleef of mensen met dezelfde 'stand' (sociale positie in de maatschappij).
  
• Regentenfamilies zorgde dat hun kinderen met mensen uit dezelfde sociale positie als henzelf trouwden. Regentenfamilies bleven zo heel rijk. 

Schilderij: Marten en Oojen Coppit

Gemaakt door? 

Amsterdam groeide tussen 1500-1700.
Oorzaken hiervoor zijn:

1. Onafhankelijkheid van Spanje Val Antwerpen Handel Regenten hebben de leiding
2. Onafhankelijkheid van Spanje Val Antwerpen De lage Landen zijn een Republiek Handel
3. Afhankelijkheid van Spanje Handel Schepen Een koning is de baas
4. Val Antwerpen De lage Landen zijn een Republiek Handel Regenten hebben de leiding

Maak de opdracht

Woordenlijst bij de opdracht: 

Ambachtslieden: mensen met een 'ambacht', een beroep. VB: timmerman

VOC: Verenigde Oost-Indische Compagnie. Een handelarenvereniging opgericht in 1602 die samenwerkten om specerijen en producten uit het Verre Oosten te halen. 

WIC: West-Indische Compagnie: Handelarenvereniging opgericht in 1621 die samenwerkten om te handelen met het 'Westen' (Transatlantische handel). O.a. bekend vanwege de slavenhandel

Misoogst: Een oogst die mislukt is.

Gouden Eeuw: Naam die is gegeven aan de periode dat de Republiek economisch heel rijk was. Hiermee wordt ook wel de 17e eeuw (1600-1700) bedoeld. 

Maak de opdracht

Woordenlijst bij de opdracht: 

Ambachtslieden: mensen met een 'ambacht', een beroep. VB: timmerman

VOC: Verenigde Oost-Indische Compagnie. Een handelarenvereniging opgericht in 1602 die samenwerkten om specerijen en producten uit het Verre Oosten te halen. 

WIC: West-Indische Compagnie: Handelarenvereniging opgericht in 1621 die samenwerkten om te handelen met het 'Westen' (Transatlantische handel). O.a. bekend vanwege de slavenhandel

Misoogst: Een oogst die mislukt is.

Gouden Eeuw: Naam die is gegeven aan de periode dat de Republiek economisch heel rijk was. Hiermee wordt ook wel de 17e eeuw (1600-1700) bedoeld. 

Bespreking opdracht

Nabespreking

Begrippen uit deze les

Stapelmarkt

Regenten

Gouden Eeuw

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je
deze les nog niet zo goed hebt begrepen