hk 1 hfdst 6

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

hfdst 6 

herhaling van de lesstof

• Je moet weten wat biotische en abiotische factoren zijn.
• Je moet een voedselketen kunnen opstellen.
• Je moet een voedselweb kunnen opstellen.
• Je moet de kringloop van stoffen kunnen beschrijven en daarin producenten, consumenten en reducenten kunnen onderscheiden.
• Je moet kunnen aangeven hoe de grootte van een populatie wordt beïnvloed door biotische en abiotische factoren.​

Het milieu (de leefomgeving) heeft invloed op organismen. Maar organismen hebben ook invloed op hun milieu.

De ecologie gaat over alle relaties in de natuur.

Mensen hakken bomen om voor de houtkachel. Dit is een voorbeeld van:

1. invloed van het milieu op organismen
2. invloed van organismen op het milieu

Je huid kleurt donkerder door de zon. Dit is een voorbeeld van:

1. invloed van het milieu op organismen
2. invloed van organismen op het milieu

Lucht, licht en water zijn voorbeelden van:

1. abiotische factoren
2. biotische factoren

Abiotische factoren = 
Niet-levende onderdelen 

 

Voorbeeld:

- regen 

- lucht

- wind 

-enz.

= Biotische factoren
Levende dieren, planten, schimmels of bacteriën.  

voorbeelden: 

soortgeoten -

voedsel -

roofdrieren -

enz. -

soortgenoten, voedsel en roofdieren zijn voorbeelden van:

1. abiotische factoren
2. biotische factoren

Niveaus van de ecologie 

De niveaus van klein naar groot:

Individu = 1 enkel organisme

Populatie = een groep organismen van dezelfde soort in een bepaald gebied, die samen vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen.

levensgemeenschap =  verschillende populaties in een gebied

Ecosysteem = bepaald gebied waar biotische- en abiotische factoren samen een eenheid vormen.

Tot welk niveau van de ecologie behoort een weiland?

1. individu
2. populatie
3. levensgemeenschap
4. ecosysteem

Tot welk niveau van de ecologie behoort een hert?

1. individu
2. populatie
3. levensgemeenschap
4. ecosysteem

Individu

Populatie

Levensgemeenschap

Ecosysteem

Voedselketen

Voedselweb

Voedselrelaties

Voedselketen

voedselketen = reeks (aantal) organismen met een voedselrelatie.

De pijl wil zeggen wordt gegeten door.

De pijl wijst altijd naar het organisme die het vorige organisme op eet.

voedselketen 

schakel = deel van een voedselketen.

De eerste schakel van een voedselketen is altijd een plant.

De tweede schakel is altijd een planteneter. 

De derde schakel is een vleeseter of alleseter

Op welk plaatje zie je een voedselketen?

1. 
2. 
3. 

voedselweb/ voedselketen

Voedselweb = meerder voedselketens bij elkaar.  

De pijl betekent wordt gegeten door.......

de plant -> de sprinkhaan-> de kikker-> de slang-> de uil

fotosynthese

beginstoffen: 

water en koolstofdioxide

energie: zonlicht

eindstoffen:

glucose en zuurstof

Waarmee begint iedere voedselketen?

1. Dier
2. Plant
3. Bacterie
4. Schimmel

Voedselrelaties 

Producenten

Planten die glucose maken.

Consumenten

• Planteneters = organismen die planten eten.
• Alleseters = organismen die en planten en vlees eten. 
• Vleeseters = organismen die vlees eten.

Reducenten

schimmels

bacteriën

ze zetten organische stoffen om in anorganische stoffen

Wat zijn consumenten?

1. Dieren
2. Planten
3. Schimmels
4. Bacteriën

Wat zijn reducenten?

1. Bacteriën
2. Planten
3. Schimmels
4. Dieren

Kringloop

• In de natuur worden stoffen steeds opnieuw gebruikt. 
  
  
• Reducenten nemen organische stoffen op
  en worden vervolgens omgezet in
  anorganische stoffen.
• Planten nemen de mineralen weer op.

Schimmels behoren tot de reducenten.

1. waar
2. niet waar

Producenten

Reducenten

Consumenten

Mineralen

Waar horen mensen bij?

1. alles-eters
2. vlees-eters
3. planten-eters
4. mee-eters

Hoeveelste schakel is de koolmees in de volgende voedselketen:
vlierbes -> bladluis -> lieveheersbeestje -> koolmees -> adder -> buizerd

-> Biologisch evenwicht

biologisch evenwicht: er is evenwicht tussen organismen

De populatiegrootte schommelt om een evenwichtswaarde heen.

Biologisch evenwicht

Wat is een biologisch evenwicht?

1. De populatiegrootte schommelt om een evenwichtswaarde heen.
2. Geboorte, sterfte en migratie zorgen voor een biologisch evenwicht.
3. antwoord A en B zijn goed
4. Antwoord A en B zijn beiden fout.

Populatie

Grootte van een populatie is afhankelijk van abiotische en biotische factoren.

biotisch

predatie

voedsel

concurrentie

a-biotisch

bosbrand

strenge vorst

droogte

Hoe noem je een groep van dezelfde organismen?

1. Organisme
2. Ecosysteem
3. Organen
4. Populatie

maar soms....