Grammatica 3.7 bedrijvend en lijdend (les 4 en 5)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom!

Leg alvast klaar:

• je etui
  
• je leerwerkboek
  
• je iPad (dicht)

Planning

• Leerdoelen grammatica 3.7
  
• Uitleg theorie
• Werkmoment
• Vooruitblik

Les 4

Einde van paragraaf 3.7

Sommige van mijn klasgenoten leren de toets met hun smartphone op de achtergrond.

De toets wordt door sommige van mijn klasgenoten met hun smartphone op de achtergrond geleerd.

Verschil?

Sommige van mijn klasgenoten (o)  | leren (wg) | de toets (lv) | met hun smartphone op de achtergrond (bwb). 

De toets (o) | wordt (wg) | door sommige van mijn klasgenoten (bwb)| met hun smartphone op de achtergrond (bwb) | geleerd (wg).

Verschil?

Sommige van mijn klasgenoten (o)  | leren (wg) | de toets (lv) | met hun smartphone op de achtergrond (bwb). BEDRIJVEND

De toets (o) | wordt (wg) | door sommige van mijn klasgenoten (bwb)| met hun smartphone op de achtergrond (bwb) | geleerd (wg). LIJDEND

bedrijvende en lijdende vorm

Zinnen hebben twee vormen: de bedrijvende en de lijdende vorm. 

In de bedrijvende vorm verricht het onderwerp de handeling in de zin; het onderwerp is bedrijvig/ actief.

In de lijdende vorm ondergaat het onderwerp iets; het onderwerp lijdt/ passief.

Bedrijvende vorm (p. 208)

Jara| laat | de hond | uit

• Jara is het onderwerp
  
• Jara doet iets in deze zin: Ze laat de hond uit
  
• Bedrijvend of actief

Lijdende vorm

De hond| wordt | door Jara | uitgelaten.

• De hond is het onderwerp
• De hond ondergaat iets: hij wordt uitgelaten.
• Lijdend of passief

door-bepaling: wie iets doet (bwb)

Bedrijvende vorm (actief)

• Onderwerp doet iets.

Lijdende vorm (passief)

• O ondergaat iets.
• Door-bepaling / denken
• Vorm van worden (hww) + vd bij onvoltooide tijd.
• Vorm van zijn (hww) + vd bij voltooide tijd.

Zinnen veranderen

Bedrijvende vorm        NAAR         Lijdende vorm

1. Lijdend voorwerp                    onderwerp

2. persoonsvorm                         worden/werden + vd (onvoltooid)

                                                             zijn/waren + voltooid dw (voltooid)

3. onderwerp                                 door-bepaling (bwb)

Wanneer lijdende vorm? p. 211

• Als de persoon onbekend is of als het duidelijk is.

De relschoppers werden direct gearresteerd. (door de politie).

• Als je de handelende persoon niet wilt noemen.

In die klas wordt veel geroddeld. (ik zeg niet door wie).

• Als je wilt afwisselen in je tekst.

Er wordt veel geroddeld. Er hoef je niet te benoemen.

Maken

Paragraaf 3.7

• Werk in je leerwerkboek.
• Kijk zelf na.
• Opdracht les 1: 1, 3, 4 en 5
• Vragen?
• Ga verder met de weektaak, zie Magister.

Vooruitblik

• Testje werkwoordspelling. 
• Vragen stellen
• Afronden weektaak

Welkom!

Leg alvast klaar:

• je etui
  
• je leerwerkboek
  
• je iPad (dicht)

Planning

• Wat weet je nog van werkwoordspelling?
• Vragen tot nu toe?
• Werkmoment
• Vooruitblik

Les 5

De spits nam een strafschop, maar de bal (stuiten) tegen de lat.

Hij had zich uitgaven (veroorloven) waarvoor hij eigenlijk het geld niet missen kon.

De brandweer bespuit de omliggende gebouwen, om te voorkomen dat de brand zich (uitbreiden).

Nadat we een glaasje cola gedronken hadden, (aanvaarden) we de terugtocht.

Het is beter, dat je het ijzer (smeden),
als het heet is.

Tijdens de feestelijkheden was de stad (schitteren) versierd.

Maken

Paragraaf 3.7

• Werk in je leerwerkboek.
• Kijk zelf na.
• Opdracht les 1: 1, 3, 4 en 5 af?
• Opdracht les 2: 7, 8 en 11.
• Welke vragen heb je?

Vooruitblik

• Bezig met 5.7: laatste onderdeel van de toets.
• Leerwerkboek deel B meenemen.