Criminaliteit BL - Les 1: Wat is criminaliteit? (leerling)

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Theorie

Wat is criminaliteit?

Strafbaar?

Wanneer je voordringt bij de kassa of zomaar een boer laat, vinden mensen je asociaal. Je houdt dan in je gedrag geen rekening met anderen. Dit is vervelend maar dit gedrag is vaak niet verboden. Het staat namelijk niet in het wetboek van strafrecht.

Fatsoensnormen

Over het algemeen gedragen mensen zich volgens wat er van ze verwacht wordt. Ze vertonen dan sociaal gedrag. mensen gedragen zich dan binnen fatsoensnormen.

Fatsoensnormen zijn ongeschreven regels

De wet

Sommige regels staan in de wet. Bijvoorbeeld dat je niet mag stelen, iemand niet mag mishandelen of discrimineren. Wanneer je deze regels overtreedt ben je strafbaar.

Strafbaar gedrag

Strafbaar gedrag is onder te verdelen in 2 soorten: overtredingen en misdrijven.

overtredingen zijn minder erge strafbare feiten. Misdrijven zijn ernstig.

Overtredingen

Voor overtredingen krijg je meestal boetes. Voorbeelden van overtredingen zijn:

• snelheidsovertreding
• boete voor foutparkeren
• Iets op straat weggooien

Misdrijven

Dit zijn ernstige strafbare feiten zoals moord, doodslag, diefstal, verkrachting en drugshandel. Voor misdrijven beland je meestal in het huis van bewaring of de gevangenis.

Huis van bewaring

Het huis van bewaring is een soort voorloper van de gevangenis. Vaak wordt je hier in voorarrest geplaatst. Dit is wanneer jouw schuld nog niet bewezen is.

Is het strafbaar feit in de vorige video een overtreding of een misdrijf? Leg uit.

Strafblad

Bij een misdrijf wordt je door de politie verhoord. Wanneer iemand een rechtzaak tegen jou begint, kun je ook voor de rechter verschijnen. Bij misdrijven krijg je een strafblad. Hierop staat beschreven wat jij hebt gedaan.

Strafblad

Als je een strafblad hebt, dan krijg je geen verklaring omtrent het gedrag (VOG). Dit heb je voor veel werk nodig. Je kunt dan vaak heel moeilijk werk vinden. Je kunt bijvoorbeeld ook niet meer altijd op vakantie in sommige landen.

Wie is een crimineel?

Criminaliteit is alles dat verboden is en dat in de wet staat. Iemand die een bon krijgt voor een snelheidsovertreding is geen crimineel.

Blikje in de water

Een legendarische overtreder is de meneer van de internethit 'Blikje in de water'. Zie de volgende pagina voor de video.

Kopschoppers in Spijkenisse

In Spijkenisse is een tienerjongen in elkaar geschopt door 5 andere jongeren. Bekijk de video op de volgende pagina.

Is hier sprake van een misdrijf of een overtreding?

Gesproken samenvatting

Theorie hoofdstuk 1: Wat is criminaliteit?

Opdrachten

Bij de theorie

1. Wat is strafbaar gedrag? Geef voorbeelden.

2. Je ID-kaart niet meenemen is een voorbeeld van...

1. Een misdrijf
2. Een overtreding
3. Asociaal gedrag

3. Een jongen rijd met zijn scooter over het gras in zijn tuin. Dit is een voorbeeld van...

1. Een misdrijf
2. Een overtreding
3. Asociaal gedrag

4. Je downloadt films en series zonder te betalen. Dit is een voorbeeld van...

1. Een misdrijf
2. Een overtreding
3. Asociaal gedrag

5. Je slaat na school een jongen of meisje in elkaar in het fietsenhok. Dit is een voorbeeld van...

1. Een misdrijf
2. Een overtreding
3. Asociaal gedrag

6. Heb je zelf weleens met criminaliteit te maken gehad? Leg uit.

Overtreding

Misdrijf

Je rijdt 50 km/h op een opgevoerde brommer.

Je rijdt dronken op een fiets en veroorzaakt een ogneluk.

Je vergiftigd iemands thee.

8. Wat vind jij het ergste strafbare feit dat iemand kan plegen? Leg uit.

9. Vind jij dat de meneer van 'blikje in de water' terecht een bekeuring heeft gekregen? Leg uit.

10. Wat is criminaliteit?

Samenvatting (sleep naar de juiste plek)

Als iemand fatsoensregels overtreedt, noemen we dit                          gedrag. Als je een wet overtreedt, dan is dat            gedrag. Als je niet stopt voor rood licht, is dat een                         . De politie kan je daarvoor bekeuren. Diefstal is een voorbeeld van een                   . De                   kan dan voor de rechter komen. Als je schuldig bent kun je een                    krijgen.

Asociaal

misdrijf

overtreding

strafblad

strafbaar

verdachte