europa hoofdstuk 3

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Dinsdag

12.00 en 15.30 economieles

Maatwerk 14.00

Europa

Hoofdstuk 3

Vragen??

hoofdstuk 1 en 2

Lesdoelen

Wat zijn de belangrijkste afspraken van het groei en stabiliteitspact en waarom zijn deze afspraken er?

 EU                                              EMU

Het groei en stabiliteitspact

Het groei en stabiliteitspact bestaat uit een aantal voorwaarden waaraan de lidstaten moeten voldoen om de inflatie te beperken.

Belangrijkste voorwaarden:
- staatsschuld mag niet boven 60% van het BBP uitkomen
- financieringstekort mag niet meer dan 3% van het BBP bedragen.

Begrotingstekort

De staatsschuld is een voorbeeld van een voorraadgrootheid

Op een bepaald moment is de staatsschuld een bepaald bedrag. Op juni 2021 bedroeg de staatsschuld 447 miljard euro.  

Invloed op de staatsschuld of het financieringstekort?

1. De belastingen worden verlaagd
2. Er raken meer mensen werkloos
3. We krijgen veel meer migranten 
4. We lossen 3 miljard af op onze lening bij Duitsland
5. De rentes stijgen

Waarom deze afspraken?

1.Hoge overheidstekorten kunnen inflatie veroorzaken

2.Hoge overheidstekorten kunnen de rente opdrijven

3. Hoge overheidstekorten kunnen overheidstaken in gevaar brengen

4.Landen binnen de EMU moeten in hun economische ontwikkeling bij elkaar blijven > convergentie

Conjunctuur

Hoog conjunctuur > gaat goed met de economie

Laag conjunctuur > gaat minder goed met de economie

Conjunctuur en overheidsbeleid

Procyclisch conjunctuurbeleid (maatregel die de natuurlijke conjuncturele beweging versterkt)

- Bezuinigen als het slecht gaat (lagere inkomsten door belastingen)

- Overheidsuitgaven verhogen als het goed gaat: meer inkomsten.

Anticyclisch conjunctuurbeleid (maatregel die de natuurlijke conjuncturele beweging tegenwerkt)

- Conjunctuur dempen als het goed gaat

- Conjunctuur aanwakkeren als het slecht gaat

Wat is het overheidsbeleid normaal gesproken ?

Automatische conjunctuurstabilisatoren

Automatische conjunctuur mechanismen die de conjunctuur zonder actief overheidsingrijpen afzwakken in goede tijden en versterken in slechte tijden (blijft dichter bij de trendlijn, ipv de schommelingen. Zie de groene lijn op de vorige sheet).

Progressieve belastingstelsel

- In een laagconjunctuur zorgen progressieve belastingen ervoor dat mensen in verhouding meer geld overhouden om te besteden (versterkt de economie)

- In een hoogconjunctuur zorgen progressieve belastingen ervoor dat mensen in verhouding minder geld overhouden om te besteden (remt de economie)

1/2

Automatische conjunctuurstabilisatoren

Automatische conjunctuur mechanismen die de conjunctuur zonder actief overheidsingrijpen afzwakken in goede tijden en versterken in slechte tijden (blijft dichter bij de trendlijn, ipv de schommelingen).

Sociale uitkeringen

- In een laagconjunctuur zorgen sociale uitkeringen ervoor dat werklozen toch geld hebben om  te besteden (versterkt de economie)

- In een hoogconjunctuur zorgen sociale uitkeringen ervoor dat werklozen weinig extra gaan verdienen, omdat ze van een uitkering naar een baan gaan. En niet van €0 naar een baan. (remt de economie)

2/2

Moreel dilemma: overheidstekorten ruilen over tijd?

Europese Centrale Bank 

De Europese Centrale Bank (ECB) is de centrale bank van de 

Economische en Monetaire Unie. Het is tevens een van de zeven 

instellingen van de Europese Unie. 

De voornaamste taak van de ECB is het behouden van de prijsstabiliteit in de eurozone.

Andere taken zijn: uitgifte van bankbiljetten en munten, verantwoordelijkheid voor het betalingsverkeer, toezichthouder van banken en 

De ECB heeft geen directe invloed op stijgende prijzen maar zij hebben wel een instrument om de inflatie indirect te beïnvloeden. Dat is de rente. De rente werkt als het gas- of rempedaal van de economie. 

Gezamenlijk maken

3.50

Dinsdag

12.00 en 15.30 economieles

Maken in de les

3.2, 3.11, 3.13, 3.23, 3.27