6.2 Populaties

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

Paragraaf 6.2 Populaties

Voorkennisvragen

1. Hoe wordt bepaald of twee individuën behoren tot dezelfde soort?

2. De wetenschappelijke naamgeving van het zeepaardje is Hippocampus abdominalis. Onder welk geslacht vallen deze zeepaardjes?

3. Waar staan de letters A en B voor in het diagram?

Hoofdstuk 6

6.1 De verwantschap tussen soorten

6.2 Populaties

6.3 Soorten en hun omgeving

6.4 Relaties tussen soorten

Doel 6.2

• Je kunt uitleggen hoe de grootte van een populatie wordt beïnvloed door de omgeving
• Je kunt voorbeelden geven van natuurbeheer om populaties gezond te houden

Wat is een populatie?

De hoeveelheid individuen van een bepaalde soort in een (begrensd) gebied.

Criteria definitie:

Alle individuen zijn van dezelfde soort

Alle individuen in de groep kunnen elkaar ontmoeten (en dus genen met elkaar uitwisselen, geslachtelijke voortplanting)

Wat is wel en wat is geen populatie:

1. Alle kikkers in Nederland

2. Alle bodemdieren in een bos

3. Alle goudvissen in een vijver

4. Alle wolven op de veluwe

Populatiegrootte

Roofdieren

Voedsel

Competitie

Populatiegrootte

Wat bepaalt hoe groot een populatie in een bepaald gebied kan worden?

De beperkende factor.

Voedsel, nestplaatsen, beschutting, roofdieren.

Biotisch/ abiotisch

Populatiegrootte

Populatiedichtheid - konijnen?

Wat is de populatiedichtheid van de konijnen?

1. 3,5 konijnen
2. 7 konijnen
3. 3,5 konijnen /km2
4. 7 konijnen /km2

Populatiegrootte bepalen

Schatten

Vangst - terugvangst methode

Schatten

Vangst - terugvangst

Vangst - terugvangst

Vangst - terugvangst

Vangst - terugvangst

Veranderingen in populaties

Sterfte en migratie worden beïnvloed o.a. door intraspecifieke competitie (om ruimte/ eten)

Competitie omhoog:

overlevingskans omlaag/ sterftecijfer omhoog

emigratie omhoog/ immigratie omlaag

Competitie omlaag:

Overlevingskans omhoog/ sterftecijfer omlaag

emigratie omlaag/ immigratie omhoog

Oostvaarders plassen

Oostvaarders plassen

Uit rapport staatsbosbeheer

Natuurbeheer

Herintroductie otters

Ontsnippering

Doel 6.2

• Je kunt uitleggen hoe de grootte van een populatie wordt beïnvloed door de omgeving
• Je kunt voorbeelden geven van natuurbeheer om populaties gezond te houden

Begrippen 6.2

populatie, populatiegrootte, biotische factoren, abiotische factoren, vangst-terugvangstmethode, territorium, beperkende factor, versnippering, ontsnippering, herintroductie

Rekenvraag

Mario vangt in de visvijver de eerste keer 37 stekelbaarsjes, die hij allemaal markeert met een groene stip. Vervolgens laat hij de dieren vrij.

Een week later vangt hij 44 vissen, waarvan er 2 een stip hebben.

Hoe groot is de populatie stekelbaarsjes in de vijver?

Hoe groot is de populatie stekelbaarsjes in de vijver?

Rekenvraag

Stekelbaarsjes met een groene stip vallen echter eerder op voor hun roofdier (de snoek), waardoor ze sneller opgegeten worden.

In de vorige vraag was een populatie berekend van 814 stekelbaarsjes. 

Je vangt weer 44 stekelbaarsjes waarvan 2 met een stip.

Zal de werkelijke populatie stekelbaarsjes groter, gelijk aan of kleiner zijn dan 814 stekelbaarsjes?

Zal de werkelijke populatie stekelbaarsjes groter, gelijk aan of kleiner zijn dan 814 stekelbaarsjes?

1. groter
2. gelijk aan
3. kleiner

Rekenvraag

Want:

aantal stekelbaarsjes is 37*44/2 = 814

Maar die 2 is eigenlijk te laag.

37*44/>2 is kleiner dan 814.

HUISWERK

In de online methode.

Maak de opdrachten van

6.2: Leerroute B