7.1 Alles werkt samen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Welkom

Voorstellen

Regels doornemen/ plattegrond.

Programma

Start

Programma M4

Examenstof: H1 t/m H12: boeken M3 EN M4

Wat heb je elke les nodig?

   leerwerkboek A: de opdrachten maken we in het boek 

schrift (lijntjes)

pen, potlood

Laptop

We werken ook dit jaar met LessonUp

Herhaling: Wat betekenen de kleuren in LessonUp?

Groen: Aantekeningen

Rood: Maakwerk

Geel: Herhaling

Blauw: Extra oefenen

Hoe werk je aan je leerdoelen?

• Uitleg volgen
• Zelfstandig boek doorlezen en vragen werkboek maken + nakijken
• Korte samenvatting per paragraaf maken
• Test jezelf en oefentoetsen maken

7.1 Alles werkt samen 

Na de les beheersen de leerlingen de volgende leerdoelen:

- Waaruit het lichaam is opgebouwd.

- Hoe verschillende weefsels samenwerken

-Wat orgaanstelsels zijn en hoe die samenwerken.

- Hoe de cellen van je lichaam aan energie komen.

-Hoe de hoeveelheid suiker in je bloed geregeld wordt.

-Wat glucagon en Insuline is en wat hun taak is.

Weet je het nog?
Wat is de goede volgorde van klein naar groot?

1. cel < weefsel < organisme < organenstelsel < orgaan
2. cel < weefsel < orgaan < organenstelsel < organisme
3. cel < orgaan < weefsel < organenstelsel < organisme
4. cel < orgaan < organenstelsel < weefsel < organisme

Zorg dat je lichaam afvalstoffen kwijtraakt

Maakt voedsel zo klein dat de voedingsstoffen in het bloed kunnen worden opgenomen

Laat alle organen werken en samenwerken

Neemt zuurstof op en geeft koolstofdioxide af

Vervoert voedingsstoffen, zuurstof en andere stoffen

Verteringsstelsel

Bloedvatenstelsel

Uitscheidingsstelsel

Zenuwstelsel

Ademhalingsstelsel

Ademhalingsstelsel

Verteringsstelsel

Bloedvatenstelsel

Zuurstof in het lichaam brengen

Stoffen naar alle organen brengen

Voedingsstoffen kleiner maken tot glucose

Orgaanstelsels

Welke organen horen bij welk orgaanstelsel? 

Samen met je buurman 4 min overleggen en opschrijven.

Organenstelsels

Je hebt verschillende organenstelsels in je lichaam. 

Dit zijn verschillende organen die samenwerken aan dezelfde taak. 

In je tekstboek staan paar voorbeelden op blz. 8 en 9

Op de volgende slide staat een link naar Zygote Body. 

Een website waarin je een kijkje kunt nemen in het menselijk lichaam.

Opdracht in tweetallen (10 minuten):

- Zoek alle organenstelsels van blz. 8 en 9 op.

- Kun je nog meer organenstelsels vinden?

www.zygotebody.com

Samenwerking orgaanstelsels

Hoe werken je ademhalingsstelsel, verteringsstelsel, spierstelsel, en uitscheidingsstelsel samen?

Wat is verbranding?

• voor verbranding heb je brandstoffen en zuurstof nodig 
• door verbranding komt energie vrij
• bij verbranding ontstaan verbrandingsproducten
   

Verbranding bij organismen

Ieder levend organisme doet altijd aan verbranding!

Verbranding is niet altijd even hoog; als je beweegt verbrand je meer/sneller

Verbranding schematisch

Welk orgaanstelsel is verantwoordelijk voor welke stof of actie?

wordt ver-voerd naar de cellen

daardoor kun je bewegen

ademhalingsstelsel: inademen

ademhalingsstelsel: uitademen

spierstelsel

verteringsstelsel

uitscheidingsstelsel

bloedvatenstelsel

Opdrachten maken 

Maak opdracht 1 t/m 11 van par. 7.1

Suikerhuishouding

Glucose, Insuline

Glycogeen, Glucagon

Adrenaline

Glucose is te ....

Glucose is te ....

hoog

laag

Alvleesklier maakt ....

Alvleesklier maakt ....

insuline

glucagon

Er is naast het hormoon glucagon nog een manier waarop je glucosegehalte weer kan stijgen. Welke manier?

1. de bijnieren maken het hormoon glucine
2. de bijnieren maken het hormoon adrenaline
3. de eilandjes van Langerhans (op de alvleesklier) maken het hormoon glucine
4. de eilandjes van Langerhans (op de alvleesklier) maken het hormoon adrenaline

Wat is de juiste formule van de verbranding van glucose:

1. glucose + CO2 + energie --> zuurstof + water
2. glucose + zuurstof + energie --> CO2 + water
3. glucose + CO2 --> zuurstof + water + energie
4. glucose + zuurstof --> CO2 + water + energie

De examenvraag van vandaag

De suikers die bij de afbraak van zetmeel ontstaan, worden vanuit de dunne darm door het bloed naar de lever gevoerd.

In de lever worden deze suikers omgezet in glycogeen en daarna opgeslagen.

Waar in het lichaam wordt nog meer veel glycogeen opgeslagen?

A. in de botten

B. in de spieren

C. onder de huid

Opdrachten maken 

Maak opdracht 12 t/m 16 van par. 7.1

Suikerziekte

Diabetes 

Hoe was het ook al weer?

Alvleesklier maakt ....

Alvleesklier maakt ....

insuline

glucagon

   Wat gaat er mis bij diabetes?

In welk orgaan worden de hormonen gemaakt die het glucosegehalte van je bloed regelen?

1. lever
2. spieren
3. alvleesklier
4. milt

Welk hormoon kan zijn werk niet goed doen bij iemand met suikerziekte?

1. glycogeen
2. insuline
3. glucagon
4. adrenaline

Opdrachten maken 

Maak opdracht 17 t/m 20