H42 - Samenstellingen met koppelteken en getallen (havo 1)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Welkom bij Nederlands :)

Binnen = beginnen!

• Tas op de grond
• Schrift, pen en boek op tafel
  
• Zelfstandig en in stilte lezen in je boek!

Vorige lessen

Werkwoordspelling

• Persoonsvorm TT
• Persoonsvorm VT
• Voltooid deelwoord 
• Onvoltooid deelwoord
• Onregelmatige werkwoorden

Hoofdletters en leestekens

Vandaag

• Samenstellingen met koppelteken
• Getallen
• Aan de slag!
  

Aan het einde van deze les...

... leg ik uit wanneer ik een koppelteken gebruik in
   een samenstelling.

... spel ik getallen op de juiste manier. 

Samenstelling met koppelteken (-)

• Koppelteken: liggend streepje (-)
• Doel: samenstelling beter leesbaar maken

• Klinkerbotsing: auto-onderdelen, diploma-uitreiking, zee-eend
• Combinatie titel/beroep: secretaris-generaal, directeur-oprichter, chef-kok
• Aardrijkskundige namen + afleidingen: Noord-Holland, Latijns-Amerikaanse
• Afkortingen, letters en speciale tekens: PvdA-leden, L-vormig, &-teken
• Samenstellingen met hoofdletters: on-Amerikaans, pro-Frans

Samenstelling met koppelteken (-)

Na deze voorvoegsels komt er ook een koppelteken!

• Adjunct (adjunct-directeur)
• Aspirant (aspirant-lid)
• Assistent (assistent-coach)
• Bijna (bijna-ongeluk)
• Collega (collega-docent)
• Ex (ex-marinier)
• Interim (interim-teamleider)
• Kandidaat (kandidaat-voorzitter)

• Leerling (leerling-kok)
• Meester (meester-kok)
• Niet (niet-gelovig)
• Non (non-actief)
• Oud (oud-leerling)
• Sint (Sint-Anna)
• Substituut (substituut-officier)

Getallen

In letters (als woord)

• Getallen tot en met twintig 
• Tientallen
• Ronde getallen met honderd, duizend, miljoen, miljard, ...

In cijfers

• Jaartal, datum
• Temperatuur
• Gewicht en maat
• Bedragen
• Snelheid

"Na bijna vijftig jaar is er in de zomer van 2017 weer een 'monsterzwemtocht' in de IJssel bij Zutphen. Op 20 augustus moeten de zwemmers een afstand van 7,2 kilometer afleggen. 

Samenstellingen met getallen

• Regel 1: Getallen in letters schrijf je aan elkaar.
  Uitzondering: na 'duizend' een spatie, voor + na 'miljoen' en 'miljard' een spatie
  Twaalf miljoen honderdvijftigduizend tien, negen miljard

• Regel 2: bij een klinkerbotsing schrijf je een trema, geen koppelteken.
  Achthonderddrieënvijftig

• Regel 3: Na een getal in cijfers schrijf je een koppelteken.
  Uitzondering: als het woord achter het cijfer een samenstelling is: spatie
  22-jarige, 36-urige werkweek, 4 meiherdenking, 6 vwo-leerling

Aan de slag!

Ik moet nog oefenen.

Huiswerk nakijken

Maak opdracht 1, 2, 7, 9 (p.170-174)

Ik kan dit!

Huiswerk nakijken

Maak opdracht 2, 4, 7, 9 (p.170-174)

• Vraag? Steek je vinger op (oranje/groen)
• Klaar? Kijk je antwoorden na

Je werkt in stilte, 

je kunt geen vragen stellen. 

Je werkt in stilte, 

je kunt vragen stellen. 

Je mag overleggen met jouw buur.

Afsluiting

Aan het einde van deze les...

... leg ik uit wanneer ik een koppelteken gebruik in

   een samenstelling.

... spel ik getallen op de juiste manier. 

Huiswerk

• 1 ster = maak opdracht 1, 2, 7 en 9 (p.170-174)
• 2 sterren = maak opdracht 2, 4, 7 en 9 (p.170-174)