1.2 Rivieren: de invloed van de mens

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

1.2 Rivieren: de invloed van de mens

Stuwen in de maas

kapotte stuw

VANDAAG

- herhaling 1.1

- dwarsprofiel van de rivier

- aanpassingen in de rivier

Herhaling

Vul de tekst aan (gebruik 1.1 en 1.2):

In de (1)......... van de rivier is een hoge stroomsnelheid. In de (2)......... vindt veel sedimentatie plaats. Het (3).......... van een rivier is hoger in de winter dan in de zomer. Deze verschillen noemen we het (4)......... . Dijken direct langs de rivier heten (5)........., en bij hoogwater worden de (6)......... gebruikt. Het gebied dat soms kan overstromen heten de (7).......... 

Herhaling

Vul de tekst aan:

In de (1) bovenloop van de rivier is een hoge stroomsnelheid. In de (2) benedenloop vindt veel sedimentatie plaats. Het (3) debiet van een rivier is hoger in de winter dan in de zomer. Deze verschillen noemen we het (4) regiem . Dijken direct langs de rivier heten (5) zomerdijken, en bij hoogwater worden de (6) winterdijken gebruikt. Het gebied dat soms kan overstromen heten de (7) uiterwaarden

LEZEN

Lees 1.2 Rivieren: de invloed van de mens

1.2 Rivieren: de invloed van de mens

- uitleg met animatie uit BuiteNLand

- opdrachten

- Donderdag Practicum

1.2 Rivieren: de invloed van de mens

Animatie

Dwarsprofiel van de rivier

Hoe heet deze dijk?

Dwarsprofiel van de rivier

Hoe heet deze dijk?

Winterdijk

Dwarsprofiel van de rivier

Hoe heet deze dijk?

Dwarsprofiel van de rivier

Hoe heet deze dijk?

Zomerdijk

Dwarsprofiel van de rivier

Hoe heet dit gebied?

Dwarsprofiel van de rivier

Hoe heet dit gebied?

winterbed

Dwarsprofiel van de rivier

Krib(ben)

Houdt rivier in midden van stroomgeul

houdt de rivier bevaarbaar

Meanderen wordt voorkomen

Dijken

aanleg of verzwaring van dijken

-> sedimentatie in winterbed

-> ophoging rivier

-> verhoging dijken 

Uiterwaard

Gebied tussen zomer- en winterdijk: gebruikt voor weiland en bijvoorbeeld campings of natuur

Bebouwen? 

geen overstromings-mogelijkheid voor de rivier

Kanaliseren

• Stuwen en sluizen: regelen waterstand
  

• Bochten afsnijden: hogere stroomsnelheid
  

Verstedelijking

Verstening/verharding = groter oppervlakte straten, wegen en bebouwing.

-> kortere vertragingstijd en piekafvoer 

Wat deed de mens?

Ontbossen: 

• weghalen van bomen
• weilanden opofferen voor huizen

Verstenen:

• huizen bouwen
• straten aanleggen
• riolering aanleggen

Einde uitleg

Maak de opdrachten van 1.2: vraag 1 t/m 6

Winterbed

Buitendijks

Zomerbed

Binnendijks

Uiterwaarde

Zomerdijk

winterdijk

Wat zijn 2 functies van Kribben?

Geef twee redenen waarom de bochten uit de rivier zijn gehaald

Neerslag

oppervlaktewater

infiltratie

grondwater

fossiel water

Bodemsoorten 

• Klei=afgezet door langzaam stromend water. 
• Zand=afgezet door stromend water met iets hogere stroomsnelheid.

Bodemsoorten 

• Veen  = door sedimentatie van dode plantenresten ontstaan. 

• Löss = aangevoerd door de wind en erg vruchtbaar

Oppervlaktewater

In het westen wordt, doordat grondsoorten als veen en klei er voorkomen, veel gebruik gemaakt van oppervlaktewater. Dit wordt soms gemengd met duinwater. (infiltratie)

Waarom wordt er geen grondwater gebruikt in het westen?

Het westen ligt grotendeels beneden NAP, het grondwater is te zout.