V4 Economie H6 De overheid grijpt in

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3,4

H6 De overheid grijpt in

Externe effecten

• Bij externe effecten is er sprake van marktfalen: de markt zorgt niet voor een optimale hoeveelheid producten. 
  
• Het is extern omdat hierdoor iemand anders dan de producent / consument een daling van zijn welvaart ondervindt en deze daling van de welvaart zit niet in de kosten / prijs van het product inbegrepen.
  

Negatieve externe effecten

Negatieve externe effecten ontstaan wanneer er bij productie onbedoelde bijwerking zijn, die de welvaart van anderen doen dalen. Bekend voorbeeld is milieuvervuiling. Dit leidt tot maatschappelijke kosten. Als bedrijven deze kosten wel zelf zouden moeten betalen, zou de GTK-curve hoger liggen, en de prijs stijgen. De geproduceerde hoeveelheid zou dan lager liggen.

Oplossing negatieve externe effecten

De overheid kan de productiekosten verhogen door ............................................................................................. .

De negatieve externe effecten zouden dan niet meer (of minder) negatief zijn, omdat de kosten nu geïnternaliseerd worden. De maatschappelijke kosten zitten nu in de prijs van het product. “De vervuiler betaalt.”

Oplossing negatieve externe effecten

De overheid kan de productiekosten verhogen door heffingen op te leggen. De negatieve externe effecten zouden dan niet meer (of minder) negatief zijn, omdat de kosten nu geïnternaliseerd worden. De maatschappelijke kosten zitten nu in de prijs van het product. “De vervuiler betaalt.”

Positieve externe effecten

Voorbeeld van positieve externe effecten is vaccinatie voor besmettelijke ziekten. Niet alleen degene die wordt ingeënt profiteert, maar de hele samenleving. 

Externe effecten

Externe effecten

Voorbeeld negatief extern effecten 

Milieuvervuiling door het rijden met de auto wordt niet door de markt in de prijs van benzine meegenomen.

De overheid corrigeert dit met een accijnsbedrag per liter benzine.

Er staat een windmolen in de achtertuin van Levi, dat zijn uitzicht bederft.

1. Positief extern effect
2. Negatief extern effect

Een nieuwe weg naar Lelystad maakt het makkelijk voor de inwoners van Flevoland om in de hoofdstad te gaan werken.

1. Positief extern effect
2. Negatief extern effect

Verpakkingsmateriaal eindigt in de oceaan als "plastic soep".

1. Positief extern effect
2. Negatief extern effect