Benaderingswijzen, deel 2

• Verzorgende
• MBO
• Middelbare school
• Leerjaar 3
• Studiejaar 3

Welkom

stukje herhaling

verschillende benaderingswijzen

PDL 

Omgaan met tegenwerking

Tips and tricks

Wat is je bijgebleven
van vorige week?

Herhaling

1. Contact is de basis 

2. Gedrag meten (observeren) 

2. Oorzaken achterhalen

3. Doelstelling bepalen

SMART / MAGIE

Welke benaderingswijzen ken je?

Benaderingswijzen (niet volledig)

 R.O.B. (voorheen R.O.T.)

Validation (voorbeeld video Naomi Feil)

Reminiscentie

Warme zorg

Z.P.A. / snoezelen (voorbeeld video Henry and his music)

P.D.L. 

Belevingsgerichte zorg

Presentiezorg

Gentle teaching

Shalock / 4 domeinen zorgleefplan

Je organiseert een activiteit om met een groep ouderen herinneringen op te halen.
Wat doe je?

1. z.p.a.
2. p.d.l.
3. gentle teaching
4. reminiscentie

Je prikkelt de zintuigen van een groep mensen door een cake te bakken.
Wat doe je?

1. z.p.a.
2. p.d.l.
3. gentle teaching
4. belevingsgerichte zorg

Je biedt een liefdevolle ondersteuning die aansluit bij de beleving en de zorgafhankelijkheid
van de cliënt. Wat doe je?

1. belevingsgerichte zorg
2. presentiezorg
3. p.d.l.
4. gentle teaching

Je sluit aan bij de beleving van de cliënt zonder de nadruk te leggen op probleemgedrag, maar vanuit een veilige, liefdevolle relatie. Wat doe je?

1. belevingsgerichte zorg
2. presentiezorg
3. z.p.a.
4. gentle teaching

Gentle-teaching

Ik leer je dat je je bij mij veilig mag voelen

Ik leer je dat je je door mij geliefd mag voelen

Ik leer je dat je je liefdevol naar mij mag voelen en mag uiten

 Ik leer je dat je je met mij verbonden mag voelen

Hoe? 

Door hoe ik aanwezig ben bij je

Door hoe ik mijn handen gebruik en je aanraak

Door hoe ik naar je kijk

Door hoe ik tegen je praat

Doelstellingen van alle benaderingswijzen

Onbegrepen gedrag voorkomen

Liefdevol professioneel benaderen

PDL Passiviteiten van het dagelijks leven

Een multidisciplinaire ondersteuningsmethode voor mensen met een grote zorgafhankelijkheid (vaak bedlegerigheid). 

Doel: een comfortabele wereld voor de cliënt en de professional

Actieve benadering 

Gericht op zelfzorgvermogens van bewoner

Bij zelfzorgtekort activering d.m.v. adl-training

Passieve benadering

Activering is niet meer mogelijk

Zelfzorgtekort wordt geaccepteerd

Basis in haptonomie

- 80% van ons contact is non-verbaal

- het maken van oogcontact

- het gebruiken van gebaren, mimiek, kleding (uniform), stemgebruik, geluid, aanraking (warm/kou/hard/zacht)
- hoofd op dezelfde hoogte als het hoofd van cliënt 

Vervolg basis in haptonomie

- het vermijden van snelle bewegingen

- het spreken niet als informatiekanaal, maar als rustgevend middel gebruiken

- het beperken van fysieke handelingen tot een minimum

- professioneel aanraken en knuffelen 

PDL-factoren

Liggen: iem. kan zich niet zelfstandig verplaatsen in lighouding.

Zitten: iem. kan zich niet zelfstandig verplaatsen in lighouding. 

Gewassen worden: iem. is niet in staat zich zelfstandig te wassen.

Verschoond worden: iem. kan niet zelfstandig naar het toilet en zichzelf reinigen. 

Gekleed worden: iem. kan zich niet zelfstandig aan- en uitkleden.

Eten en Drinken: iem. is niet in staat zelfstandig te eten en te drinken.

Verplaatst worden: iem. is niet in staat zelfstandig in en uit bed te stappen.

                                                                                                     Zie PDL-scorelijst (Teams)

Mag je een cliënt die niet mee kan werken van lighouding naar zithouding
met een actieve lift helpen?

1. Ja, zolang iemand maar kan staan.
2. Nee, dat is onverantwoord.
3. Ja, als je met twee personen bent wel.
4. Geen idee

Uitgangspunt

Een cliënt zonder actieve rompbalans 

(ook zitbalans genoemd) 

help je altijd met een passieve lift. 

Je accepteert de passiviteit. 

Is een cliënt die een half uur op het toilet zit (m.b.v. een passieve tilband) en dan resultaat heeft,
nog wel continent?

1. Ja, want er is toch resultaat.
2. Ja, als de cliënt dit zelf graag wil (somatiek)
3. Ja, want alle beetjes helpen.
4. Nee, je moet de passiviteit accepteren.

Uitgangspunten (in)continentie

In verpleeghuis: 45-76% cliënten met incontinentie

In verzorgingshuis: 25-50% cliënten met incontinentie

80% van incontinentie = zonder medische oorzaak = vaak niet beïnvloedbaar. Blaastraining is niet mogelijk. 

Passiviteit wordt geaccepteerd.

vervolg 

Vergrote kans op incontinentie:

- Dementie of andere onderliggende ziektebeelden (ook in GHZ)

- Afhankelijkheid bij transfers (wordt zelfs 13 x groter wanneer iemand niet meer zelf van stoel naar bed kan komen)

- Trainen van blaasfunctie is niet meer mogelijk

Doel: incontinentie als passiviteit accepteren

Belangrijke uitgangspunten

Nabijheid (intieme, persoonlijke, sociale zone)

Naderen (welke kant, snelheid)

Uitnodigen (7-secondenregel)

Doorvoelen (verbinding aangaan)

Bewustwording! 

Pauze

Wat zijn oorzaken van
'tegenwerking'?

Oorzaken van 'tegenwerking'

- Te snel worden bewogen (wisselligging, wassen en kleden)

- Fysiek of cognitief overvraagd worden (bijv. staan in actieve lift gaat nog net)

- Te plat liggen en daardoor angst om te vallen (verstoord lichaamsbeeld)

- Bang zijn om te vallen (‘pakkerig’ gedrag tijdens transfers)

- Geen oogcontact met de cliënt voor, tijdens de handeling

vervolg oorzaken van 'tegenwerking'

- Onrustige omgeving (geluid, licht, koude, benadering verzorgende)

- Contracturen en voorkeurshouding

- Verhoogde spierspanning

- Pijn

- Angst of onwil

Gevaren 

Demoniseren: ‘Deze bewoner was vroeger al lastig’

‘Zelfs de familie vindt deze bewoner lastig’

Mystificeren: ‘Dit hebben we nog nooit meegemaakt’

Diskwalificeren: ‘Schrijf toch eens de juiste medicatie voor’

‘Geef eens een advies waar we wat mee kunnen’

Bagatelliseren: ‘Oh, zo doet ze altijd, dat zijn we wel gewend’

Vraag 1

Je gaat de cliënt wassen en wilt oefenen volgens de P.D.L. methode.

 

Hoe pak je het aan? 

(Stap voor stap)

Tips

Sla de dekens terug, zodat de cliënt warm blijft en zich geborgen voelt. 

Laat systemen zolang mogelijk zitten (Innocare)

Tour de lit  

Zie handelingsschema Teams

Vraag 2.

Je moet in de avonddienst een kussen onder de benen van de cliënt leggen. 

Hoe pak je dat aan?

Tips

Leg het kussen aan de andere kant van het bed (tour de lit)

Zet je ene been voor het andere been

Duw je armen in het matras onder de benen door

vervolg

Trek het kussen naar je toe

Door achterover te leunen

verplaats je gewicht op je andere been

Hou je armen gestrekt

Trek het kussen onder de benen (zonder benen te tillen)

Key points

Een beweging of combinatie van bewegingen wordt ingezet door gebruik te maken van reflexbewegingen. 

Optie 1    ????

Optie 2       ?????

Uitvoeren keypoints

Bovenarm van romp af bewegen (30 graden en zachtjes schommelen)

Duim uit de vuist vanaf de duimmuis

Vingers proberen te strekken (vermijd handpalm ivm prikkeling)

Geef volle, warme hand

Ondersteun elleboog met andere hand (zachtjes schommelen)

Strek pols, elleboog en totale arm

wees mens

Met ogen, die niet alleen kijken,

maar ook aan kunnen zien.

Met oren, die niet alleen horen, 

maar ook kunnen luisteren.

Met een mond, die niet alleen praat, 

maar ook kan aanspreken. 

Met een verstand, dat niet alleen redeneert, 

maar ook kan verstaan.

Met een hart, dat niet alleen klopt, 

maar ook bewogen kan zijn.

Met handen, die niet alleen grijpen, 

maar zich ook kunnen openen. 

Met voeten, die niet alleen draven, 

maar ook tegemoet kunnen treden. 

Elke cliënt heeft een wens, wees een mens. 

Casus (intervisie)

Mevrouw woont in verzorgingshuis, op 3e etage, heeft beginnende dementie (desoriëntatie in plaats). Gaat dagelijks naar dagopvang. Stapt elke middag uit de lift op verkeerde etage (2e)

Wordt boos, omdat er iemand in 'haar appartement' woont

Situatie escaleert telkens door opties verzorgenden.

1. Stel open vragen (zonder oordeel of actie)

2. Achterhaal de oorzaak

3. Bepaal het doel

4. Bedenk een oplossing. 

Evaluatie

Wat heb je geleerd? 

Wat neem je mee naar de werkvloer? 

Tips? 

Tops?

Onderwerp volgende les? https://deltion.padlet.org/mkroder1/6pset77tj5tz9oj5