7: inleiding, kern, slot

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

4H - Stoomcursus Leesvaardigheid 

Les7 van 12

Globale planning per week

4 Inleiding, kern, slot

Lesinhoud

• Vragen n.a.v. vorige les? Bespreken vr. 14/15/16 par. 3
• De leerdoelen
• We nemen de theorie door van paragraaf 4
  
• Je maakt de opdrachten 1      t/m 7 van paragraaf 4

N.a.v. de vorige les:

• vragen? 
• vraag 14: Het is een woordspeling op 'normen en waarden'. Staattaalsprekers gebruiken woorden in een andere betekenis en verbinden er andere regels voor gebruik aan. 
• vraag 15: Switchen is schakelen tussen verschillend taalgebruik.
• vraag 16:  D 

Leerdoelen § 4

1.  Ik weet wat de functie is van een heldere indeling in inleiding, kern en slot in teksten.
   
2. Ik kan me oriënteren op de indeling van een tekst en ik kan inleiding, kern en slot herkennen.
   
3. Ik kan in mijn eigen woorden omschrijven op welke manier een tekst is ingedeeld en bijzonderheden met betrekking tot de inleiding en het slot omschrijven.

En dat geldt ook

voor teksten!

Teksten bestaan meestal uit drie delen

• Inleiding
• Kern (middenstuk) 
• Slot

Elk tekstdeel heeft zijn eigen functie en opbouw

Wat zijn de twee functies van de inleiding, wat weet je al?

De inleiding (1)

Trekt de aandacht :

• je maakt de lezer nieuwsgierig en 'lokt' hem je tekst in
• manieren, bijv: geschiedenis, anekdote, actualiteit, belang van de lezer

De inleiding (2)

Introduceert het onderwerp: 

• je maakt kennis met het onderwerp en soms de hoofdgedachte
•  je krijgt een idee van hoe de tekst in elkaar zit 
•  geeft een idee van de tekstsoort
•  manieren: bijv: een of meer vragen stellen, voorbeeld geven,  mening of  probleemstelling verkondigen, etc. 

De kern

• = 'het middenstuk'
• bevat uitwerking onderwerp in deelonderwerpen
• dit zijn behapbare, samenhangende brokjes informatie
• deelonderwerpen kern sluiten (in goede tekst) aan op inleiding
• is ingedeeld in hoofdstukken, paragrafen en alinea's  (afhankelijk van omvang tekst)
• (tussen)kopjes, witregels en signaalwoorden zorgen voor overzicht en samenhang

        

       

Het slot

• Afronding van je tekst

        >maakt de strekking van je tekst krachtiger en helder

        > bijv. door vraag uit inleiding te beantwoorden, samenvatting te geven,                hoofdgedachte te noemen of conclusie te trekken

• Nog iets meegeven aan lezer (bij activerende tekst: bijv. aanmoedigen          tot bepaalde handeling: 'ga morgen dus stemmen!') of zorgen dat                  verhaal beter blijft hangen (uitsmijter of 'cirkel rond' met inleiding)
  

Aan de slag!

We beantwoorden samen een aantal vragen uit het opdrachtenboekje

2b) Wat is de fuctie van het slot?

3) Noem drie manieren om het
onderwerp van een tekst in de inleiding te introduceren

4) O.b.v. de inleiding kun je de rest van de tekst voorspellen

• We lezen zo twee inleidingen, beantwoord voor elk twee vragen:

1. hoe wordt het onderwerp geïntroduceerd?
2. wat verwacht je van de rest v.d. tekst, waarover zal die gaan?

        

Tekst 1

Topsporters en festivalgangers zweren bij cafeïnekauwgom, die onder andere het uithoudingsvermogen en de focus zou verbeteren. Waarom zouden we kauwgom boven koffie verkiezen? En is het eigenlijk wel gezond? 

1) Hoe wordt het onderwerp geïntroduceerd?
2) Wat verwacht je van de rest v.d. tekst,
waarover zal die gaan?

Tekst 2

Toegangspassen of -tags, op veel werkplekken heb je ze nodig. Maar ze willen nog weleens ergens rondslingeren. IT'er Allan van Leeuwen kan zijn sleutel voor zijn kantoor nooit kwijtraken: hij heeft zijn toegangspas op een chip in zijn hand geladen. 'Mensen vinden het een beetje eng, maar ik vind het juist gemakkelijk.'

1) Hoe wordt het onderwerp geïntroduceerd?
2) Wat verwacht je van de rest v.d. tekst,
waarover zal die gaan?

5a) We lezen zo een slotalinea; wat zal er in de voorgaande tekst behandeld zijn?

Commandant van de eenheid Harro de Vries kent het gevoel van veel van zijn mannen. 'Ze moeten er maar aan wennen,' zegt hij. De Vries ziet juist ook de voordelen van vrouwen. Nu al werken ze bijvoorbeeld in staffuncties en prijst hij ze om hun creativiteit. 'Ze komen met oplossingen waar wij mannen echt nooit aan hebben gedacht.'

5a) Wat zal er in de voorgaande tekst
behandeld zijn?

Vraag 7

Olifantenpaadjes zijn alternatieve paadjes waarover een snellere, kortere of 'soepelere' route mogelijk is. Ze slijten in het landschap in door veelvuldig gebruik door voetgangers, fietsers of automobilisten.

7

1. Wat doet een lezer als hij een 'olifantenpaadje' neemt in een tekst?
2. Welke leesstrategie maakt gebruik van 'olifantenpaadjes'? Kies uit zoekend lezen / globaal lezen / intensief lezen.
3. Welke overzichtspunten in een tekst maken de indeling en de samenhang tussen de tekstdelen duidelijk?
4. Leg uit hoe die overzichtspunten je als lezer helpen om een olifantenpaadje te nemen.

Leerdoelen § 4

1.  Ik weet wat de functie is van een heldere indeling in inleiding, kern en slot in teksten.
   
2. Ik kan me oriënteren op de indeling van een tekst en ik kan inleiding, kern en slot herkennen.
   
3. Ik kan in mijn eigen woorden omschrijven op welke manier een tekst is ingedeeld en bijzonderheden met betrekking tot de inleiding en het slot omschrijven.

In hoeverre heb jij het idee dat je deze leerstof hebt begrepen?

😒🙁😐🙂😃

Huiswerk

• Neem de stof  van par. 4 (p. 60 en 61) uit het theorieboekje door en schrijf de vragen die je daarover wilt stellen in de les op
• Maak de vraag 6 van par. 4  in je schrift

Volgende les

We oefenen met de theorie van  par. 4 d.m.v. vragen over een langere leestekst