Ethiek les 8

• Filosofie
• HBO
• Studiejaar 2

Ethiek les 8

Utilisme: Bentham en Mill

Terugblik

• Rawls: justice as fairness
• samenleving gebaseerd op universele instemming van achter de veil of ignorance 

Voor vandaag

• John Stuart Mill
• consequentialisme en utilisme
• hedonistische calculus
• genot en vrijheid
• schadebeginsel

John Stuart Mill (1806-1873)

• zoon van James Mill
• beïnvloed door zijn vader en Jeremy Bentham
• mentale crisis (1826)

Utilisme van Bentham

handelingen beoordeeld op grond van gevolgen

(consequentialisme)

plezier = goed, pijn = slecht

maatstaf: intensiteit, duur, (on)zekerheid, spreiding

hedonistische calculus

3 benaderingen

teleologisch: "dat is niet lief"

deontologisch: "dat mag niet"

consequentialistisch:

"dat vind ik niet leuk"

Utilisme van Mill

maatstaf: kwaliteit, intensiteit, duur, (on)zekerheid, spreiding

sommige genoegens zijn hoger / volwaardiger / menselijker dan andere

maar wie bepaalt welke dat zijn?

Tekstfragment 11

p. 356

Hoe zit het met vrijheid?

"Vrijheid is ... ons eigen goed op onze eigen manier nastreven, zolang wij niet trachten anderen hun goed te ontnemen, of hun pogingen in de weg staan om het te verwerven."

• externe belemmeringen
• interne belemmeringen

Schadebeginsel

• de belangen van anderen mogen niet worden geschaad
• vitale regels: niet doden / beschadigen, niet stelen, afspraken nakomen
• "mijn vrijheid houdt op waar jouw neus begint"?
• schade kan ontstaan zowel door handelen als door niet handelen (nalatigheid)

Voor volgende week (30/1)

reageer op 1 van de 2 situaties die op Canvas staan

volgende week: formeel debat!