H5 §1b werkt dat zo?

• Economie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Ik zit klaar voor de les:

• Pak je laptop en je eco boek. 
• Start je laptop op en ga naar LessonUp
• Telefoon is thuis of in mijn kluis
• Mijn jas hangt aan de kapstok.
• Ik heb geen pet of capuchon op.
• Ik heb geen eten of drinken meer bij mij.

In 2021 waren er 561.000 werklozen.
In 2022 zijn dat er 536.000.
Bereken met hoeveel procent de werkloosheid is afgenomen

H5 §1b werkt dat zo?

Deze les:

• Terugblik
• Huiswerk bespreken
• Instructie: minimumloon & opdrachten maken
• Evalueren lesdoelen

Terugblik:

De vorige les hebben we het gehad over arbeidsovereenkomsten

Vul in:

De afkorting cao staat voor...

1. arbeidsvoorwaarden
2. bedrijfstak
3. collectieve arbeidsovereenkomst

Wat weet je nog?

In een arbeidsovereenkomst staan de afspraken waaraan ...

1. de werkgever zich moet houden
2. de werknemer zich moet houden
3. de werkgever en de werknemer zich moeten houden

Waarover gaan afspraken die staan in de cao NIET?

1. aantal vakantiedagen
2. afdeling waar je komt te werken
3. extra vergoeding bij de nachtdienst
4. loon bij verschillende functies

Huiswerk:

K: opdracht 6 (131)

TL: 8 (131)

Lesdoel:

Ik kan:

• uitleggen wat het wettelijke minimumloon is 

Lees mee:

Maak opdracht:

K: 9 (132)

TL: 14 (133)

Bekijk de tabel.

Yoica (20) werkt voltijd in de horeca. 

Hoeveel is het minimumloon per maand voor haar?

Bekijk de tabel.
Yoica (20) werkt voltijd in de horeca. Ze verdient daar 15% meer dan het minimumloon.
Bereken hoeveel Yoica per jaar verdient.

Wat word je loon?

Als werknemer moet je ten minste het wettelijk minimumloon verdienen. Dat is het brutoloon dat je vanaf 21 jaar minimaal moet verdienen in een voltijdbaan.

Als je tussen de 15 en de 21 bent, gelden lagere bedragen. Dat heet het minimumjeugdloon.

Samen opdracht 11 (133)

Maak opdracht:

K: 11, 13 & 14 (133)

TL: 15 & 16 (133)

Lesdoel:

Ik kan:

• uitleggen wat het wettelijke minimumloon is 

• Het is zinvol om iets te verzekeren als het risico groot is dat je het niet zelf kunt betalen om het opnieuw te kopen als het stuk gaat/gestolen wordt. 
• Het risico is groot als:

1. de kans op schade groot is
2. de waarde van wat je verzekert groot is

• Een onzeker voorval betekent dat je van te voren niet kunt weten dat je schade zou krijgen
• Een premie betaal je aan de verzekeringsmaatschappij als je een verzekering hebt afgesloten
• De verzekeraar gebruikt de premies voor:

1. vergoeden van schades
2. betalen van kosten (personeel, gebouw enz)
3. een reserve voor onverwacht grote schades (zorgkosten Covid pandemie)
4. winst

1. Het wettelijk minimumloon is het brutoloon dat je vanaf je 21ste minimaal moet verdienen. De hoogte is bepaald door de overheid. Meer verdienen mag altijd, maar werkgevers mogen je niet minder laten verdienen.

Als je tussen de 15 en 21 jaar bent, geldt het minimumjeugdloon

Huiswerk:

Maak de opgaven: 

K: 11, 13 & 14 (133)

TL:

Evaluatie:

1. Wat was het lesdoel?
2. Hoe ging het vandaag?
3. Wat is het huiswerk:

Huiswerk:

Maak

opdrachten 7 t/m 11 

(131-133)

Instructie: ontslag

Bij ontslag stop je niet meteen met werken. Er is een opzegtermijn die voor jou en je werkgever geldt.

Als een werkgever personeel wil ontslaan, moet hij toestemming hebben van het UWV of van de rechter. Het ontslagen personeel moet hij een vergoeding betalen als ze twee jaar of langer in dienst geweest zijn.

In ernstige gevallen mag de werkgever je op staande voet ontslaan. Het ontslag gaat dan meteen in (bijvoorbeeld bij diefstal).

Wetten

Er zijn wetten die werknemers beschermen:

• In de Arbowet staan regels voor veilige en gezonde arbeidsomstandigheden. Arbo is een afkorting van arbeidsomstandigheden.
  
• De Arbeidstijdenwet geeft regels voor werk- en rusttijden. Voor jongeren gelden aparte regels, afhankelijk van hun leeftijd.
  

De Inspectie SZW (vaak Arbeidsinspectie genoemd) controleert of werkgevers en werknemers zich aan deze wetten houden.

Loon

Brutoloon is het loon dat je met je werkgever hebt afgesproken en staat in je arbeidsovereenkomst. Over dit loon houdt je werkgever loonbelasting en sociale premies in. Die inhoudingen draagt je werkgever af aan de overheid.

Wat er daarna overblijft is het nettoloon. Het nettoloon is het loon dat je uiteindelijk uitbetaald krijgt.

Nettoloon = brutoloon - (loonbelasting + sociale premies)

Als werknemer heb je recht op het wettelijk minimumloon. Dat is het brutoloon dat een werknemer van 23 jaar en ouder met een voltijdbaan minstens moet verdienen.

Als je jonger bent, gelden lagere bedragen. Dat heet het minimumjeugdloon.

Aan de slag! 

Zelfstandig: opdrachten 7 t/m 11 (131-133)

Samengevat:

Veel mensen hebben een ....1..., maar je kunt ook een tijdelijke baan hebben, of een ...2..., bijvoorbeeld via een uitzendbureau.

Als je een baan krijgt, sluit je een ...3.... met je werkgever. Hierin staan afspraken over je werkzaamheden en je loon. In een cao staan afspraken over werk voor een groep gelijksoortige bedrijven. Zo’n groep bedrijven heet een ...4.... De eerste periode dat je voor een baas werkt, is de ...5...... Het loon dat in je arbeidscontract staat, is je ...6.... Hiervan houdt de werkgever belastingen en ...7.... in. Wat je overhoudt, is het ...8.... Het loon dat mensen minimaal moeten verdienen, is het wettelijk ....9.....

Wetten om werknemers te beschermen zijn de ...10.. met regels over werk- en rusttijden en de ...11... met regels voor arbeidsomstandigheden.

Antwoorden:

1. vaste baan
2. flexibele baan
3. arbeidsovereenkomst
4.  bedrijfstak
5. proeftijd
6. brutoloon.
7. sociale premies
8. nettoloon
9. minimumloon
10. Arbeidstijdenwet 
11. Arbowet