BvJ: Bloedsomloop, basisstof 6 VMBO-BK 2A

• Biologie
• WO
• +1
• ISK

Afweer

Wat gaan wij doen?

- Wat weet jij al?

- Leerdoelen

- Uitleg 

- Filmpje

- Zelf aan het werk

Sleep de onderdelen naar het hart!

Rechterboezem

Rechterkamer

Linker

boezem

Linkerkamer

De nier

De urineleider

De blaas

De urinebuis

Als je plast worden afvalstoffen uit je lichaam verwijdert. Hoe wordt dit genoemd in de biologie?

1. Uitscheiden
2. Uitreguleren
3. Afvallen
4. Transport

Je nieren halen water en afvalstoffen uit je bloed. Hoe heet de vloeistof die je nieren maken?

1. Nierplasma
2. Urinezuur
3. Bloedplasma
4. Urine

Bekijk de afbeelding. Je ziet een nier en de bloedvaten. Hoe heet het bloedvat met de blauw pijl?

1. Nierslagader
2. Nierader
3. Nierhaarvat

Wat weet jij al over afweer?

Leerdoelen

1. Aan het einde van de les kun je beschrijven hoe je immuun wordt voor een ziekte.

2. Aan het einde van de les kun je beschrijven hoe je immuun wordt door een inenting.

Ziekteverwekkers....!

Ziekteverwekker = iets dat je ziek maakt, zoals een bacterie of virus.

                            Dit is een realistische foto van een virus!
                              --> Weet jij welke virus?                   de gewone griep

                          Dit is een realistische foto van de bacterie E. Coli
                              --> Miljarden in jouw darmen!

Oké... maar hoe wordt je ziek?

Je wordt niet zomaar ziek... de ziekteverwekker moet eerst in jouw lichaam komen.

Jouw lichaam beschermt je op 3 manieren:
- huid

- slijm

- maagzuur (zoutzuur)

Huid, slijm en maagzuur.
Weet jij hoe één van deze jou
beschermt tegen ziekteverwekkers?

Hoe heet de cel die jou beschermt?

1. Rode bloedcel
2. Witte bloedcel
3. Bloedplasma
4. Bloedplaatjes

infectie en afweer

Ziekteverwekker komt je lichaam in --> infectie

Witte bloedcellen maken ziekteverwekkers onschadelijk --> afweer

Je hebt veel soorten witte bloedcellen! Gelukkig hoef je die niet te kennen ;)

1 soort witte bloedcel maakt ´antistoffen´

Antistof = stof die vastplakt aan ziekteverwekkers en ze onschadelijk maakt.

Dus..

1 soort bloedcel sluit de ziekteverwekker in. 1 soort bloedcel maakt antistoffen.

1 soort antistof past maar op 1 soort ziekteverwekker!!!
De ziekteverwekker moet helemaal worden bedekt met antistoffen. 

Hoe worden antistoffen door jouw lichaam vervoert?

1. Door de organen
2. Door de witte bloedcellen
3. Door het bloed
4. Door de rode bloedcellen

Ziekte1

Ziekte2

Antistoffen

Eerst ziek, dan beter

Je wordt niet direct beter als je ziek bent. Je lichaam heeft tijd nodig om antistoffen te maken. Je wordt weer beter als er genoeg antistof is.

Je witte bloedcellen onthouden het ´recept´ van de antistoffen voor de specifieke ziekteverwekker. Wordt je weer ziek met dezelfde ziekteverwekker? Dan wordt je sneller beter!

Natuurlijke immuniteit

Kunstmatige immuniteit

2 soorten immuniteit

- Je kan alleen immuun zijn voor een ziekte die je al eerder hebt gehad! Dat kan op twee manieren:

Natuurlijke immuniteit: je wordt ´normaal´ ziek.
Kunstmatige immuniteit: vaccinatie/inenting met de ziekteverwekker (maar dan al zwak of al dood gemaakt)

Leerdoelen

1. Aan het einde van de les kun je beschrijven hoe je immuun wordt voor een ziekte.

2. Aan het einde van de les kun je beschrijven hoe je immuun wordt door een inenting.

Nu: maken basisstof 6