4.2 Verlichting

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Lodewijk XIV

Droit divin betekent:

1. Goddelijke macht
2. Goddelijk recht
3. Absolute macht
4. Absoluut recht

In de derde stand was iedereen arm

1. Waar
2. Niet waar

4.2 De Verlichting

Lesdoelen

• Je kunt twee oorzaken voor het ontstaan van de verlichting noemen
• Je kunt uitleggen waarom de verlichting vernieuwend is
• Je kunt uitleggen wat de Trias Politica is

         Ontstaan van de Verlichting

• Dankzij de ontdekkingsreizen en de wetenschappelijke revolutie ontstaat de Verlichting: 
• - Nieuwe volkeren, dieren, planten 
• - Uitvindingen zorgen voor grotere kennis 
• Absolute vorsten regeren volgens droit divin
• Absolute vorsten zijn tegen de verlichting

Verlichtingsfilosofen

• De standensamenleving is onnatuurlijk --> gelijkheid
• De kerk is niet goed --> houdt het volk dom

Descartes

• De Franse filosoof René Descartes (1596-1650) trekt alles in twijfel, in navolging van Michel de Montaigne 
• Staat aan de basis van het rationalisme: het verstand is de basis van kennis 
• Cogito ergo sum: ik denk, daarom ben ik 

Descartes schreef zijn belangrijkste boeken in de Republiek. Hoe komt dat?

Locke

• Absolute vorsten baseren hun macht op het Droit Divin: misbruiken hun macht 
  
• John Locke (1632-1704) bedenkt een sociaal contract: 
  
• De vorst is er om het volk te beschermen en is in dienst van het volk 
  
• In ruil voor goed leiderschap moet het volk luisteren naar de wetten 
• De mens is van nature goed, bij machtsmisbruik mag het volk in opstand komen tegen de vorst

Hobbes

• Volgens Thomas Hobbes (1588-1679 ) is de mens van nature slecht
• Er is een sterke leider nodig om de mens tegen zichzelf te beschermen 
• De vorst neemt de beslissingen anders ontstaat er chaos

Montesquieu

• Scheiding der machten: Trias Politica 
• 1. wetgevende macht 
• 2. uitvoerende macht 
• 3. rechtsprekende macht 
• Alle drie de machten mogen nooit in handen van één persoon komen!
  
• Ongelijkheid is onnatuurlijk

Newton

• Isaac Newton (1642-1726) zet grote stappen in de wis- en natuurkunde 
• Wetten van Newton: beschrijving van beweging van objecten 
• "Ontdekt" zwaartekracht: verklaring voor het bewegen van planeten

Welk idee uit de tijd van de Verlichting zien we nog terug in de huidige samenleving? (meerdere mogelijk)