Bijvoeglijk naamwoord

• Latijn
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

Bijvoeglijk naamwoord

Na deze les weet je wat een bijvoeglijk naamwoord is, wat congrueren precies is en weet je iets over het voorzetsel.

Zelfstandige naamwoorden en hun geslacht

Drie geslachten

1. Mannelijk (mnl.)
2. Vrouwelijk (vrl.)
3. Onzijdig (onz.) 

Welk woord is welk geslacht?

1. Woorden op -a zijn (meestal) vrouwelijk
2. Woorden op -us zijn (meestal) mannelijk
3. Woorden op -um zijn altijd onzijdig

Belangrijk: je weet alleen het geslacht als je het woord in de woordenlijst hebt opgezocht. De nominativus enkelvoud bepaalt het geslacht.

Geslachten

Zo kun je het dus onthouden:

	vrouwelijk	mannelijk	onzijdig	?
	1. filia-groep	2. dominus-groep	bellum-groep	3. urbs-groep
nominativus	fili a	domin us	bell um	urbs
accusativus	fili am	domin um	bell um	urb em

Welk woord is welk geslacht?

1. Soms kun je aan de betekenis van het woord zien welk geslacht het woord is
   rex = koning = mannelijk
   uxor = echtgenote = vrouwelijk
2. Wanneer je dat niet kunt weten, staat het achter het woord in de woordenlijst (mnl.) / (vrl.) /  (onz.)

Wat is het geslacht van het woord:

morbus

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Wat is het geslacht van het woord:

mater

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Wat is het geslacht van het woord:

bellum

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Wat is het geslacht van het woord:

pater

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Bijvoeglijk naamwoord

Bijvoeglijk naamwoord

Een bijvoeglijk naamwoord komt voor in de drie geslachten:

	mnl.		vrl.		onz.
nominativus	bon us	pulcher	bon a	pulchr a	bon um	pulchr um
accusativus	bonu m	pulchr um	bon am	pulchr am	bon um	pulchr um

Maar is dat toevallig?

bonus

bona

bonum

dominus

Congrueren

1. Een bijvoeglijk naamwoord staat altijd in dezelfde naamval en geslacht als het zelfstandig naamwoord waar het bij hoort.
2. Het overeenkomen tussen een bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord noemen we congrueren.

Welk bijvoeglijk naamwoord hoort er bij....
fluvius

1. bonus
2. bona
3. bonum

Welk bijvoeglijk naamwoord hoort er bij....
bellum

1. pulcher
2. pulchra
3. pulchrum

Welk bijvoeglijk naamwoord hoort er bij....
mater

1. pulcher
2. pulchra
3. pulchrum

Uitleg taaloefening A

Je krijgt een zin:

1. Silva est .......                    obscurus

Jij moet obscurus in dezelfde naamval en geslacht zetten als...

Welk woord is het zelfstandig naamwoord?

1. silva
2. est

Uitleg taaloefening A

Je krijgt een zin:

1. Silva est .......                    obscurus

Jij moet obscurus in dezelfde naamval en geslacht zetten als...

Wat is het geslacht van silva?

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Geslachten

Zo kun je het dus onthouden:

	vrouwelijk	mannelijk	onzijdig	?
	1. filia-groep	2. dominus-groep	bellum-groep	3. urbs-groep
nominativus	fili a	domin us	bell um	urbs
accusativus	fili am	domin um	bell um	urb em

Wat is de naamval van silva?

1. nominativus
2. accusativus

Uitleg taaloefening A

Je krijgt een zin:

1. Silva est .......                    obscurus

Je weet nu dat silva nominativus, vrouwelijk is. Nu moet je van obscurus ook een vorm maken die nominativus, vrouwelijk is.

Obscurus

Welke vorm is nominativus, vrouwelijk?

	mnl.		vrl.		onz.
nominativus	bon us	pulcher	bon a	pulchr a	bon um	pulchr um
accusativus	bonu m	pulchr um	bon am	pulchr am	bon um	pulchr um

Uitleg taaloefening A

Je krijgt een zin:

1. Silva est .......                    obscurus

Dus:

obscurus --> obscura