Le pronom personnel - Het persoonlijk voornaamwoord

• Frans
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Le pronom personnel 

Het persoonlijk voornaamwoord

Wat is dat eigenlijk?

persoonlijk
voornaamwoord

Definitie persoonlijk vnw

Een persoonlijk voornaamwoord 

vervangt een zelfstandig naamwoord

en komt altijd op de plek te staan van het zelfstandig naamwoord dat het vervangt.

De jongen heeft zijn band geplakt.
Vervang - de jongen -
door een persoonlijk voornaamwoord

1. Jan
2. Die
3. Hij
4. De handige jongen

De jongen heeft zijn band geplakt

Je hebt in de vorige slide het onderwerp van de zin - de jongen - vervangen door een persoonlijk voornaamwoord.

In het Frans kan dat ook:

le garçon a réparé le pneu crevé de son vélo =>

il a réparé le pneu crevé de son vélo

Een onderwerp vervangen

Deze persoonlijke voornaamwoorden ken je al sinds leerjaar 1:

je

tu

il, elle, on

nous

vous

ils, elles

Vervang het onderwerp door een persoonlijk voornaamwoord

Welke vraag stel je om het onderwerp van de zin te vinden?

Wie of wat + persoonsvorm

Vervang nu het onderwerp door een persoonlijk vnw.

1. Jan en Eva zijn precies even oud.

2. De moeder van Elsbeth is de directeur van de school.

3.  Mijn oom is kunstschilder van beroep.

En nu in het Frans

1. Pierre et Jeanne vont à la plage.

2. Le directeur de mon lycée s'appelle monsieur Hamid.

3. Les enfants jouent au foot pendant la récré.

Ik kan nog meer vervangen

Welk zinsdeel heb ik in de zinnen hieronder vervangen door een persoonlijk voornaamwoord? 

1. Jan heeft  ze aan Fleur gegeven.

2. Fleur heeft ze in een grote, rode vaas gezet.

3. Ik heb het aan oom Karel gegeven.

4. Samantha heeft hem/haar vergeten mee te vragen.

Een lijdend voorwerp vervangen 

onderwerp                lijdend voorwerp            Voorbeeld      

je                                    me                                 |      As-tu donné les fleurs a ma mère?

tu                                    te                                   |      Tu les a donné à ma mère?

il, elle                             le, la, l'

nous                              nous                             |      Jean a préparé le dessert?

vous                               vous                             |      Oui, il l'a préparé!

ils, elles                        les

Hoe pak je het aan? Le, la, l' of les

Je bepaalt eerst wat het lijdend voorwerp in de zin is. 

Dat doe je met de vraag: wie of wat + onderwerp + gezegde.

Dan stel je jezelf de volgende twee vragen: 

Is het lijdend voorwerp

- enkelvoud of meervoud?

- mannelijk of vrouwelijk?

Dan kies je het juiste persoonlijk voornaamwoord

Probeer jij het eens?

Mes parents ont acheté une maison 

Vertaal : Mijn ouders hebben het gekocht.

Oh ja, de plaats is ook belangrijk

- je zet het pronom personnel voor de persoonsvorm

TENZIJ

- als er een infinitief in de zin staat zet je het pronom personnel voor de infinitief

Nog eens

Marie a fait les courses? =>

Ja, Marie heeft ze gedaan.

Christophe a pris le train de 07h15?

Ja hij heeft hem genomen.

Ik houd van jou

1. Je t'aime
2. je l'aime
3. Je nous aime
4. Je vous aime

Jean a gagné le premier prix?
Oui,

1. il les a gagné
2. il le a gagné
3. il l'a gagné
4. il a le gagné

Heeft hij je gezien?
Oui,

1. il l'a vu
2. il m'a vu
3. il les a vus
4. ils m'ont vu

Hij heeft ons verwend (gater)

1. il vous a gaté
2. il m'a gaté
3. il l'a gaté
4. il nous a gaté

Kun je ook beide vervangen?

Kun je zowel het onderwerp als het lijdend voorwerp vervangen in één zin? Ja dat kan. Let maar eens op:

Jan heeft de fiets aan zijn neef gegeven.

Hij heeft hem aan zijn neef gegeven.

In het Frans:

il l'a donné à son cousin

En nu jij

Bedenk 3 zinnen waarin je een persoonlijk voornaamwoord kunt gebruiken om een onderwerp of lijdend voorwerp te vervangen.

1. In zin één vervang je het onderwerp 

2. In zin twee vervang je het lijdend voorwerp

3. In zin drie vervang je ze allebei.

Meewerkend voorwerp vervangen

Kun je ook het meewerkend voorwerp vervangen?

Ja dat kan! Kijk maar eens naar onderstaande zin.

Wat is het onderwerp, wat is het lijdend voorwerp en wat is het meewerkend voorwerp?

il me l'a dit = hij heet het (tegen) mij gezegd

Il le lui a dit = hij heeft het tegen hem/haar gezegd.

Dat ziet er heel ingewikkeld uit!

Sujet, LV/COD, MV/COI

ond (sujet)        LV (COD)                MV (COI) 

je                            me, m'                    me, m'      

tu                            te, t'                         te, t' 

il, elle                     le, la, l'                    lui

nous                      nous                       nous                        

vous                       vous                       vous                     

ils, elles                 les                           leur * 

* niet te verwarren met het bezittelijk voornaamwoord (leur père bijv)

Snap jij het nog?

Ma soeur | a offert | un beau voyage | à ses enfants.

Elle le leur a offert.

En hoe zit het dan met de plaats van het persoonlijk voornaamwoord als ik er meerdere in dezelfde zin heb staan?

Kijk op de volgende slide!

il les leur a écrit

Hij heeft ze aan hen geschreven dus!

Il nous les a écrit

Hij heeft ze aan ons geschreven.

De volgorde van de woorden is dus heel anders dan in het Nederlands? Ja klopt. Volg de regels voor de vorm en de plaats, dan doe je het goed ook al ziet het er raar uit voor je gevoel.

Wat betekent dit:
Il les leur a donné

1. Hij heeft het aan hun gegeven
2. Hij geeft ze aan hun
3. Hij heeft ze aan hun gegeven
4. Hij heeft ze aan haar gegeven

Een zin met persoonlijke voornaamwoorden ontkennend maken

Jullie hebben het volgende geleerd:

NE  [ persoonsvorm ] PAS

NE [ persoonsvorm ] PLUS

NE [ persoonsvorm ] RIEN

NE [ persoonsvorm ] JAMAIS

NE [ persoonsvorm ] etc.

Als er persoonlijke vnw in een ontkennende zin staan

Het persoonlijk voornaamwoord laat zich niet van zijn plaats vóór de persoonsvorm verjagen!

je l'ai rencontré à Paris

Je ne l'ai pas rencontré à Paris

Als het persoonlijk voornaamwoord voor een infinitief staat is er niks aan de hand

je ne vais pas le faire