Passend onderwijs in de klas.

• Leren-leren
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Karlijn Veltman: coördinator leerlingbegeleiding (NDS)

Kernpartneraanpak

Welke partners?

Augustus 2014

Alle leerlingen moeten een plek krijgen op een school die past bij hun kwaliteiten en hun mogelijkheden. 

Wat vind jij van Passend Onderwijs?

Wat merk jij van Passend Onderwijs in jouw lessen?

alle kinderen een plek krijgen die past bij de onderwijsondersteuningsbehoefte;

een kind naar een gewone school gaat als dat kan;

een kind naar het speciaal onderwijs gaat als intensieve begeleiding nodig is;

scholen de mogelijkheden hebben voor onderwijsondersteuning op maat;

de kwaliteiten en de onderwijsbehoefte van het kind bepalend zijn, niet de beperkingen;

kinderen niet meer langdurig thuis komen te zitten, omdat er geen passende plek is om onderwijs te volgen.

•  een plek die past bij de onderwijsondersteuningsbehoefte;
  
• een gewone school als dat kan;
• naar het speciaal onderwijs als intensieve begeleiding nodig is;
• scholen bieden onderwijsondersteuning op maat;
  
• de kwaliteiten en de onderwijsbehoefte zijn bepalend, niet de beperkingen;
  
• geen thuiszitters omdat er geen passende plek is.

Maar, HOE doe je dat nou in de les?

Veel leerlingen vertonen wel eens opvallend gedrag. Niet elk gedragssymptoom is reden tot zorg, meestal zijn deze van voorbijgaande aard.

Wees alert...

Men raakt niet geëmotioneerd of van streek van een gebeurtenis of door probleemgedrag van een kind, maar door de manier waarop men er tegenaan kijkt, hoe men erover denkt.

(Van der Wolf & Van Beukering, 2011).

Omgaan met gedrag, wat werkt?

Medisch etiket, voor- en nadelen

Leerlingtype 3

Druk, ongeconcentreerd, overbeweeglijk, impulsief;

Wat werkt naar jouw idee bij lln met druk, ongeconcentreerd, beweeglijk en impulsief gedrag?

Tips bij druk, ongeconcentreerd

• Voor duidelijk verwachtingspatroon/regels zorgen
• Helpen door situaties voor te bereiden
• Omgeving aanpassen: mobiel tijdens hw wegleggen, plek in de klas, hulpmiddelen, prettige prikkelarme  & stimulerende werkplek
• Coping strategieën aanleren (tot tien tellen, time-out, conflicten vermijden)
• Uitstellen van beloning: eerst …., dan ….
• Toezicht houden

Tips bij druk, ongeconcentreerd

• Zorgen voor boeiende en uitdagende lesstof op niveau

• Variëren met werkvormen

• agenda / planningsbladen / magister

• Gedragsverwachtingen uitspreken

• Reactie-procedure uitvoeren (vertrouwen uitspreken & ruimte geven gedrag aan te passen)

Leerlingtype 5

Weinig motivatie, slechte werkhouding, zwak(ker) presterend;

Wat werkt naar jouw idee bij lln met weinig motivatie, slechte werkhouding, zwakke prestaties?

Tips bij -motivatie, wh, prestaties

• Taken opknippen in kleinere taken

• Stimuleren (laat lln bedenken hoe) meteen te beginnen

• Samen opstarten, op weg helpen

• (begin) Rituelen/ routines aanleren èn gebruiken

• Zorgen voor prettige, prikkelarme werkplek

• Met timer oefenen en werken (deadlines)

.

• Geef regelmatig korte feedback op voortgang

• Maak een plan: doelstelling op korte termijn (OPP?)

Tips bij -motivatie, wh, prestaties

• Samen plannen, het voordoen & laten oefenen

• Lln maakt planning, docent geeft feedback, volg de lln

• Geef regelmatig korte feedback op voortgang

• Maak een gezamenlijk plan: doelstelling op korte termijn (OPP?)

Leerlingtype 8

Onzeker, weinig zelfvertrouwen, faalangstig, dwangmatig 

Wat werkt naar jouw idee bij onzekere lln met faalangst en dwangmatig gedrag?

Tips onzeker, faalangst, dwang

• Structuur bieden: lijstjes, vaste plekken, etc

• Ondersteun met organiseren: wat is nodig bij welke les?

• Maken van (overzichtelijke) aantekeningen aanleren

• Huiswerk in magister noteren

• Planning van de dag/week doornemen

• Spoorboek voor de les /dag (Wat gaan we doen?)

• Duidelijke instructies (met tijden) geven

• Voor duidelijk verwachtingspatroon, duidelijke regels zorgen

•  Maak een gezamenlijk plan: (OPP?)

Tips onzeker, faalangst, dwang

• Het woord “misschien” : jongeren interpreteren dat als “ja”

• Complimentjes geven bij dat wat goed gaat

• De uitvoering van taken evalueren

• Focussen op leerstrategieën (en niet zozeer op cijfers)

• Leerlingen oplossingen voor een probleem laten bedenken

• Duidelijk maken dat er verschil is tussen doel en middel. Je kunt op meerdere manieren een doel bereiken

• Studievaardigheden aanleren

Faalangst & dwang:

PROFESSIONELE ONDERSTEUNING!

Onzeker zijn of faalangst hebben = groot verschil

Reflectie:

Wat raakt je?

Niet per se aanpassing op het eigen gedrag is nodig, maar bewustwording van het eigen functioneren in relatie met de leerling is van belang.

Ervaring:

Het professioneel handelen veranderd door in de praktijk ervaring op te doen.

Scholing!?
 

Insteek op de relatie:

Denk ook aan de 3 basisbehoeften van de mens

(Ryan & Deci, 2000)

pedagogisch handelen:

De focus op een veilig pedagogisch klimaat.

(grondhouding, PBS,)
 

Basishouding:

Standaard professionele en respectvolle benadering, emotionele stabiliteit, gepaste afstand/nabijheid

Eigen overtuiging telt...

Bronnen:

Gedragsproblemen in scholen (van der Wolf & van Beukering, 2011)

Pedagogische adviezen voor speciale kinderen (van Lieshout, 2018)

Interventies Executieve functies, Gregorius College/VM