Fictiehfdst1-4+6

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Fictie hfdst. 1 - blz. 42- 46

PERSONAGES

 Hoofdpersonen - (uitgebreid beschreven; meeleven; gedachten en gevoelens)

Bijfiguren - eenvoudig beschreven; uiterlijk; 1 eigenschap

Perspectief

Perspectief (vertelsituatie): vanuit wie en op welke manier wordt het verhaal beschreven

1 ik-perspectief - verhaal is in de ik-vorm geschreven.

2 personaal perspectief- hij-/zij-vorm

3 alwetende verteller: je weet van alle personages wat ze zien, denken en voelen.

Ik-vorm / ik-perspectief

• Als een verhaal in de ik-vorm is geschreven weet je alleen van de ik-persoon wat hij ziet, denkt en voelt.

Personaal perspectief

• Je weet alleen van de hoofdpersoon wat hij/zij ziet, denkt en voelt.
  
  
• Je weet dit niet van de bijfiguren.
  

Alwetende verteller 

• Als je van meerdere personages weet wat zij zien, denken en voelen.
• Deze verteller weet al wat er gaat gebeuren.

Historische tijd

Elk boek speelt zich af in een bepaalde periode van de geschiedenis.

Voorbeelden: heden, Tweede Wereldoorlog, Middeleeuwen.

Vertelde tijd

De tijdsduur die in het verhaal wordt beschreven.

Versnelling, tijdsprong, vertraging.

Chronologische volgorde

Flashback - sprong terug in de tijd

Flashforward - sprong vooruit in de tijd

hfdst. 2 - blz. 86-90

Stijl - taalgebruik van de schrijver

Stijl

korte of lange zinnen

veel of weinig bijvoeglijke naamwoorden

moeilijke of makkelijke woorden

moderne of ouderwetse woorden

Stijl (vervolg)

veel of weinig (levendige) dialogen

wel of niet opvallende stijlfiguren of beeldspraak

veel of weinig (ruimte)beschrijvingen

hfdst. 3 (blz. 130-134)

Thema: het centrale probleem waarover het verhaal gaat. Het geeft de diepere bedoelding van het boek aan. 

motief

Een motief is een verhaalelement dat steeds terugkeert. De motieven ondersteunen het thema.

Abstracte motieven

Toeval, liefde, haat, verraad, angst, schuld, boete, wraak

(abstract <-> concreet)

Leidmotieven

Zinnen of grotere fragmenten in een verhaal die in (ongeveer) dezelfde formulering regelmatig terugkomen.

Leidmotief kan ook een voorwerp zijn.

Klassieke motieven

Oedipusmotief: hoofdpersoon haat vader en wil geliefd zijn bij bij zijn moeder.

orpheusmotief: hoofdpersoon gaat op zoek naar een verloren geliefde.

Motto

Citaat, spreuk of dichtregel (van een andere schrijver) voorin het boek.

Het motto verwijst naar het thema van het boek.

Hoofstuk 4 (blz. 173-177)

Volksverhalen: sprookje, volkssprookje, legende, mythe, sage

Sprookje

Verhaal over fantastische en wonderbaarlijke karakters en gebeurtenissen 

'Er was eens ..' /goed-kwaad/ eenvoudig taalgebruik/herhalingen

Volkssprookje

Ontstaan onder het volk en doorverteld door en voor het volk. Auteur onbekend.

Cultuursprookje:  auteur bekend, wijze les

legende

Verhaal rond een heilige met een duidelijke christelijke boodschap. 

Mythe

Verhaal over goden, halfgoden of helden. 

Levensles.

Sage

Verhaal gebaseerd op een historische gebeurtenis (met verzonnen elementen). Sage hoort bij een bepaalde regio. Sage wordt als waarheid verteld. 

Beoordelingswoorden

Je beoordeelt: het onderwerp, de gebeurtenissen, de personen, de opbouw en het taalgebruik.

Gebruik: recensies, literaire prijzen.

Huiswerk

Lezen tekst 2 (blz. 132). Maken opdracht 2 (blz 131).

Aan het einde van de les kijken we deze opdracht na.

Huiswerk voor dinsdag 24 sept. 6e uur - 707

Leren: theorie hfdst. 1-4 en 6.

Maken: opdr. 1 (bl. 265).