SCIENCE KLAS 2 -H8 Geluid §8.1 & §8.3

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Ben je blij?

1. Ja
2. Ja
3. Ja
4. JAAH

Geluid 

Geluid is de trilling van lucht

Kerncollege Science

Kerncollege

Met dit korte college geef ik antwoord op de leerdoelen die je moet weten voor de toets. 

Je krijgt een oefentoets en een eindtoets van dit hoofdstuk

LET OP! LUISTER en LEER

= Schrijf op in je schrift

Lesdoel

Aan het einde van de les kun je...

• Uitleggen hoe geluid ontstaat en verplaatst
• Wat een geluidsbron is
• Hoe geluid in je oren komt
• Je kunt de geluidssnelheid in de lucht noemen
• Je kunt uitleggen wat een tussenstof is
• Je kunt een berekening maken van geluid in de lucht

Geluid is een trilling (geluidsgolf) die zich verplaatst van een geluidsbron, via een tussenstof naar een ontvanger.

Geluid in je oor

Geluid hoor pas als het bij je oor komt. In je oor gaat je trommelvlies trillen en dit signaal komt uiteindelijk bij je hersenen waar deze de trilling als het ware vertaald naar geluid.

Geluid

- Geluid is een hoorbare trilling

- Bij een gitaar trilt een snaar

- Bij harde muziek voel je soms de speakers  trillen

- Geluid wordt dus veroorzaakt door trillende voorwerpen, dit noemen we dus een Geluidsbron

Schrijf op

Beweging van geluid

De beweging van geluid noemen we ook wel de voortplanting van geluid.

Tussen de geluidsbron en de ontvanger (bijv. je oor) moet een tussenstof zijn. Wij kennen lucht en water als tussenstof
In vacuüm kan geluid zich niet verspreiden.

phet.colorado.edu

Tussenstof

De snelheid van geluid is afhankelijk van de tussenstof

In de lucht is de geluidsnelheid ongeveer 343 m/s

Geluidssnelheid

De geluidssnelheid is niet altijd hetzelfde, het verschilt ook per tussenstof.

 

Rekenen met geluidsnelheid.                                          

De formule van geluidsnelheid is: 

S = v x t

Afstand = Snelheid x tijd

meter = m/s x seconden

Leg uit hoe de snelheid van geluid in een tussenstof kan worden berekend en laat de studenten zien hoe ze de formule kunnen gebruiken om de snelheid van geluid in verschillende tussenstoffen te berekenen.

Rekenen met geluidsnelheid.                                          

De formule van snelheid is: 

V = s / t

SNELHEID = AFSTAND / TIJD

m/s = meter / seconden

Leg uit hoe de snelheid van geluid in een tussenstof kan worden berekend en laat de studenten zien hoe ze de formule kunnen gebruiken om de snelheid van geluid in verschillende tussenstoffen te berekenen.

Voorbeeld Berekening

Bliksemflits

Je licht in bed en het onweert. Je telt 4 seconden. Dan hoor je de knal. Hoe ver is de bliksem bij je vandaan?

S = v x t

Afstand = Snelheid x tijd

meter = m/s x seconden

Leg uit hoe de snelheid van geluid in een tussenstof kan worden berekend en laat de studenten zien hoe ze de formule kunnen gebruiken om de snelheid van geluid in verschillende tussenstoffen te berekenen.

Antwoord Voorbeeld Berekening

Bliksemflits

Je licht in bed en het onweert. Eerst zie je de flits . Dan tel je 

4 seconden. Dan hoor je de knal. Hoe ver is de bliksem bij je vandaan?

S = v x t

Afstand = 343 m/s x  4 sec

Afstand = 1372 meter

Leg uit hoe de snelheid van geluid in een tussenstof kan worden berekend en laat de studenten zien hoe ze de formule kunnen gebruiken om de snelheid van geluid in verschillende tussenstoffen te berekenen.

Rekenvoorbeeld 2

• Rekenen met geluid.

Voorbeeld 2:

De snelheid door een ijzeren rails is 5100 m/s.

Hoelang doet het geluid erover om door 2 km ijzeren rails te bewegen?

t=​v​​s​​=​5100​​2000​​=0,39s

s=2km=2000m

Aan de slag

Maak de opgaves paragraaf 

8.1 blz 184

1-2-3-5-6-7

Leg uit hoe de snelheid van geluid in een tussenstof kan worden berekend en laat de studenten zien hoe ze de formule kunnen gebruiken om de snelheid van geluid in verschillende tussenstoffen te berekenen.

1

2

Geluidssnelheid

Terugkaatsing van geluid (echo)

Echo

• Geluid kan worden teruggekaatst.
• Daardoor hoor je een geluid soms twee keer. 
• Het teruggekaatste geluid noem je de echo

Lesdoel

Aan het einde van de les kun je...

• Bij geluidsbronnen en ontvangers het trillende onderdeel aanwijzen
• Aangeven hoe een muziekinstrument hoge en lage tonen maakt
• Frequentie en trillingstijd berekenen

Frequentie

= aantal trillingen in 1 seconde

Frequentie is in Hertz (Hz)

geeft aan of het geluid hoog of laag het geluid is

Frequentie

De frequentie van een toon is het aantal trillingen per seconde. De frequentie wordt gemeten in hertz (Hz).

Hoe groter de frequentie, des te hoger is de toon die je hoort. Een hogere toon heeft meer trillingen per seconde dan een lagere toon.

Frequentie

(f) Frequentie in Hertz

(T) Trillingstijd in seconden (s)

1

f=​T​​1​​

Trillingstijd

Met de formule

kun je berekenen welke frequentie er hoort bij een trillingstijd.

• T in seconde, 
• frequentie f in hertz (Hz).
  

Mensen horen tonen van 20 tot 

20 000 Hz. Dit heet het frequentiebereik.

f=​T​​1​​

Voorbeeld:

De vleugels van een kolibrie flapperen iedere 0,0125 seconde.

Bereken de frequentie.

• Gegevens: Trillingstijd = 0,0125 s
• Gevraagd: Frequentie
• Formule: Frequentie = 1 / trillingstijd
• Invullen: Frequentie = 1 / 0,0125
• Antwoord: Frequentie = 80 Hz

Tonen horen

 Verschillende tonen hebben verschillende frequenties. 

Hoe lager de frequentie, hoe lager de toon.
Hoe hoger de frequentie, hoe hoger de toon. 

Hiernaast kan je zien welke frequenties mensen kunnen horen.

Onthoudt; (aantekening)
Frequenties onder de 20Hz worden subsoon genoemd.
Frequenties boven de 20000Hz worden ultrasoon genoemd. 

1

2

Frequentie samenvatting

Frequentie en Trillingstijd

Trillingstijd en frequentie hebben met elkaar te maken. 

Voorbeeld: Gitaarsnaren kunnen 400 keer per seconde trillen. 

1 trilling duurt dan 0,0025 s. 

Trillingstijd= 1/f in Hz

Frequentie=1/T in s (1/400 = 0,0025 sec)

Toonhoogte

Hangt af van:

- spanning 

hoge spanning, hoge toon

- dikte snaar 

dikke snaar, lage toon

- lengte snaar

Lange snaar, lage toon

Aan de slag

Maak de opgaves paragraaf 

8.2 blz 192

1-2-3-5-9-10

Leg uit hoe de snelheid van geluid in een tussenstof kan worden berekend en laat de studenten zien hoe ze de formule kunnen gebruiken om de snelheid van geluid in verschillende tussenstoffen te berekenen.

Lesdoel

Aan het einde van de les kun je...

• Je weet wat geluidsterkte is
• Je kan het verschil in amplitude herkennen
• Je kan de eenheid van geluidsterkte benoemen en herkennen
• Je kan rekenen met Decibel
• Je maakt een oefen toets Test jezelf

8.3 Geluidssterkte

• De geluidssterkte heeft als eenheid decibel (dB)
• De geluidssterkte meet je met een decibelmeter.

decibelmeter

Tabel 28 Gehoorgevoeligheid

Amplitude en geluidssterkte

Als je het geluid als golf weergeeft staat de amplitude voor de geluidssterkte.

Hoe hoger de amplitude des te harder is het geluid

Geluidssterkte

Filmpje 

Geluidssterkte

Filmpje

Decibel

Geluidssterkte en Decibel

Rekenen met Decibel

Aan de slag

Maak de opgaves paragraaf 

8.3 blz 201

1 t/m 7

Leg uit hoe de snelheid van geluid in een tussenstof kan worden berekend en laat de studenten zien hoe ze de formule kunnen gebruiken om de snelheid van geluid in verschillende tussenstoffen te berekenen.

Oscilloscoop

Op een oscilloscoop stel je de tijdbasis en gevoeligheid in. 

De tijdbasis is de tijdschaal op de horizontale as van het scherm. 

De oscilloscoop hiernaast is ingesteld op 5ms/div. 

Dat betekent 5ms per vakje