Filosofie 3/4 - Thema 1 - Hoofdstuk 3: De zin van filosofie

• Filosofie
• Secundair onderwijs

Thema 1: 

Wat is filosofie? 

Hoofdstuk 3: De zin van filosofie

HB p. 26-36

Wist je dat...

• Slecht 3 % van de bevraagde jongeren kan de juistheid van een nieuwsbericht beoordelen.

• 50 % van de bevraagde jongeren checkt de bron van een nieuwsartikel.

• 44 % van de bevraagde jongeren verneemt het nieuws vooral van zijn vrienden, ouders en leerkrachten.

1. Kritisch denken

HB p. 27-29

Eva-Anne Le Coultre:

 Je eigen ideeën en veronderstellingen in vraag stellen

 in dialoog gaan met anderen

Johan Braeckman

Je eigen standpunt in vraag stellen 

en afvragen wat het waard is

3. Goed en gelukkig leven

HB p. 32-34

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je:

- Benoemen wat de kenmerken van een socratisch gesprek zijn

- Uitleggen wat het verschil is tussen een dialoog (socratisch gesprek) en een debat (discussie)

- Wat het doel is van een socratisch gesprek

Waar begint filosofie?

• Filosofie begint bij verwondering.
• Verwondering leidt tot vragen. 

Socrates

Waar kennen we hem ook alweer van?

1. 'Socratische' manier van vragen stellen
2. Bijnaam: 'de horzel'. 
3. Zegt: "Een gelukkig leven is een deugdzaam leven."
   
4. Probeert aan te tonen dat sommige regels voor iedereen gelden en dat je pas goed kunt handelen als je inzicht krijgt in wat goed en slecht is.

Socratische dialoog

Hij stelde vragen aan iedereen die hij tegen kwam,

zodat die gingen nadenken over hun eigen ideeën. Socrates gaf zelf geen antwoorden.

Totdat men tot deze conclusie kwam: "Ik weet dat ik niets weet". Dat is het begin van alle wijsheid want dan pas ga je echt vragen stellen. 

Voorbeeldvragen

• Wat is wijsheid?
  
• Wat is het goede?
• Is het beter om bewust of onbewust verkeerd te handelen?
• Kan je zelf gelukkig zijn als je geluk andere mensen ongelukkig maakt?

Kenmerken van de Socratische methode

- Je vraagt door. (Wat bedoel je daar mee?)  

- Er is geen winnaar of verliezer.

- Er is bereidheid om open naar elkaar te luisteren.

- Ieder durft zijn mening te zeggen ook al is die mening afwijkend.

- Er is respect voor elkaars normen en waarden. 

Oefen met de Socratische methode

1. Kies een vraag uit het handboek op pagina 32 en 33. 
2. Voer samen met je buurman/buurvrouw een gesprek over geluk volgens de Socratische methode. De eerste twee  minuten geeft leerling 1 zijn/haar mening, de andere leerling luistert en stelt vragen. Na 2 minuten wisselen we...

Sofisten

• Rondtrekkende geleerden die tegen betaling onderwijs gaven in Athene. 
• Ze waren kritisch tegenover de mythen (net zoals de natuurfilosofen): ze vonden dat er geen antwoord was op de raadselen van de natuur dus wilden ze zich bezighouden met de mens. 
• Ze trokken rond van staat tot staat en kwamen dus veel mensen tegen met allemaal andere normen en waarden. Ze dachten dus - in tegenstelling tot Socrates - dat er geen algemeen geldende criteria voor goed en kwaad bestonden.

2. Leren argumenteren

HB p. 30-31

1. Meningen vs. feiten

2. Meningen/standpunten vs. argumenten

3. Geldige en ware redeneringen

Oefenen!

Maak de oefeningen op het oefenplatform van Disco!

> Hoofdstuk 3: De zin van filosofie

> Begin bij oefening 1.3. 

> Daarna kan je oefeningen 1.1.  en 1.4. ook maken (niet 1.2.)

Taak op punten

Maak nu 'Stof tot nadenken' op pagina 33-34, A en B 

Let op: dit zijn 4 vragen. 

 Gebruik het hoofdstuk dat we net afgewerkt hebben! 

Extra: 

Wat betekent geluk voor jou?

Enkel voor 3 MWW