2HV 6.3 samen leven

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

6.3 Samenleven

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen wat een biologisch evenwicht is.
• Je kunt uitleggen hoe soorten afhankelijk zijn van elkaar voor voedsel, schuilplaats en voortplanting. 

Populatie

Populatie = een groep organismen van dezelfde soort binnen één gebied (ecosysteem).

Populatiegrootte = het aantal individuen in een populatie

Hoe groot is een populatie?

Optimale omstandigheden: abiotische en biotische factoren zijn zo gunstig mogelijk: de populatie kan zo groot mogelijk worden.

Abiotische factoren, bijvoorbeeld een optimale temperatuur/ vochtigheid voor het organisme.

Biotische factoren, bijvoorbeeld voldoende voedsel, weinig roofdieren.

Optimumkromme

Voor elke abiotische factor kun je meten hoe de overlevingskans is van een bepaald organisme. Bijvoorbeeld temperatuur.

Biologisch evenwicht

De meeste populaties schommelen om een bepaald vast punt over de jaren heen: biologisch evenwicht.

Meestal schommelen prooien en roofdieren tegengesteld.

Biologisch evenwicht: prooi-roofdier

0

Relaties tussen soorten

Individuen van verschillende soorten kunnen langdurige relaties met elkaar onderhouden

Symbiose

Mutualisme

Beide soorten hebben voordeel van de symbiose (samenlevingsvorm)

+      + 

Korstmos: Schimmel + alge

Kunnen niet zonder elkaar leven

Anemoon en  Clownvis

De anemoon zorgt voor beschutting/huisje voor clownvis

De clownvis eet parasieten van anemoon op en verjaagd vijanden

Commensalisme

Ene individu heeft voordeel de ander geen voordeel of nadeel

+      +/-

Parasitisme

Ene individu heeft nadeel en de ander een voordeel

-       +

De parasiet leeft op of in de gastheer

Heb je de volgende leerdoelen behaald/ begrepen?

- Je kunt uitleggen wat een biologisch evenwicht is.

- Je kunt uitleggen hoe soorten afhankelijk zijn van elkaar voor voedsel, schuilplaats en voortplanting. 

Aan de slag

BS3: opdracht 1-8

Voorbereiden presentatie

Beantwoorden vragen 'A Life on our Planet' die op Teams staan