maatschappij dat en jij hoofdstuk 4.5 de rechtsstaat

• Burgerschap
• Praktijkonderwijs
• Leerjaar 4

4.5 De rechtsstaat

Doelen.

Aan het eind van deze les:

weet je dat Nederland een rechtsstaat is en wat dat betekent;

weet je wat de Grondwet is en wat grondrechten zijn;

weet je wat er in de Grondwet staat;

onderzoek je welke punten jij in een grondwet zou willen.

Wat is een rechtsstaat?

Een rechtsstaat is een land waarin de burgers door grondrechten beschermd worden tegen de macht van de staat.

Nederland is een rechtsstaat: iedereen moet zich aan de wet houden. De Grondwet is de basis van de rechtsstaat en kan niet zomaar veranderd worden.

Grondrechten.

In de Nederlandse Grondwet staan vrijheden en rechten benoemd: deze noemen we grondrechten. Wij hebben grondrechten om mensen de vrijheid te geven zonder bemoeienis van de overheid te leven.

Op deze manier kunnen burgers deelnemen aan de samenleving en de politiek.

Grondrechten zijn rechten van individuele burgers tegenover de staat en tegenover elkaar. Ze zijn voor iedereen hetzelfde.

Maak opdracht 22.

Maak opdracht 23

Lees het stukje tekst op bladzijde 147 en maak dan opdracht 23.

Hoe werkt de rechtsstaat?

In de rechtsstaat is de macht verdeeld in drie delen:

De wetgevende macht

De uitvoerende macht

De rechterlijke macht

Niet alle macht.

De drie machten controleren elkaar. Dat zorgt ervoor dat niet één groep alle macht krijgt.

De rechters in een rechtsstaat zijn onafhankelijk. Dit betekent dat ze niet partijdig zijn. Ze zijn in dienst van de overheid, maar mogen niet ontslagen worden vanwege een uitspraak.

Maak opdracht 24 en 25.

Schending van de grondrechten

We hebben grondrechten, maar soms gaat er toch iets mis. Er zijn situaties waarin je grondrechten geschonden worden, bijvoorbeeld:

Scholen houden toezicht op internetgedrag van hun leerlingen.

Je wordt niet toegelaten bij een club terwijl je wel 18 jaar bent.

Als je het gevoel hebt dat je grondrechten zijn geschonden, dan kun je als burger naar de rechter gaan.

Maak opdracht 26 en 27.