H5.4 Het zenuwstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Het zenuwstelsel

Basisstof 4 

Leerdoelen

Aan het einde van de les:

•  kan je de bouw en functie van het zenuwstelsel beschrijven 
• kan je de bouw en functie van drie typen zenuwcellen en van zenuwen beschrijven
• kan je een reflexboog beschrijven

Het  zenuwstelsel

• Centrale zenuwstelsel = hersenen en ruggenmerg
• Zenuwen; verbinden centrale zenuwstelsel met alle lichaamsdelen

Het centrale zenuwstelsel

• Hersenen
• Ruggenmerg

Werking zenuwstelsel

1. Zintuigen vangen de prikkels op
2. Zintuigcellen zetten deze om in impulsen 
3. Impulsen gaan via de zenuwen (gevoelszenuwcellen) naar het ruggenmerg
4. Ruggenmerg (schakelzenuwcellen) naar de hersenen 
5. De hersenen verwerken de impulsen wat zorgt voor bewustzijn (er ontstaan impulsen in hersenen)
6. De impulsen gaan via het ruggemerg (schakelzenuwcellen) naar de spieren en klieren (bewegingszenuwcellen)
7. De spieren en klieren zorgen voor bepaalde reactie 

Zenuwcellen

Zenuwstelsel bevat miljoenen zenuwcellen

• Zenuwcel: cellichaam en uitlopers
• Cellichamen liggen in of vlak bij centrale zenuwstelsel
• Uitlopers: geleiden de impulsen (naar en van het cellichaam), doorgeven aan andere zenuwcellen, heel lang
• Impulsen gaan via 1000-den uitlopers tegelijk, deze liggen in een zenuw.
• Elke uitloper is omgeven door een laagje isolatie, om een zenuw een stevige laag.

Zenuwcellen

Er zijn drie verschillende type zenuwcellen:

• Gevoelszenuwcel
• Bewegingszenuwcel
• Schakelcel

Zenuwcellen

Er zijn drie verschillende 

type zenuwcellen:

• Gevoelszenuwcel
• Bewegingszenuwcel
• Schakelcel

Bewuste reactie: impulsen van zintuigen naar hersenen, daarna van hersenen naar spieren. Je wordt bewust van de prikkel de je hersenen opvangen, je beslist hoe je wil reageren.

Reflex (en reflexboog)

Reflexboog

Reflex (onbewuste reactie)

bijv. ooglidreflex, terugtrekreflex, pupilreflex.

Reflex (en reflexboog)

Reflexboog

Let op!!!!!!!

De schakelcel geleid impulsen naar de hersenen EN

impulsen van de gevoelszenuwcel naar de bewegingszenuwcel.

De de schakelcellen!!!!!

Ze geleiden impulsen naar je hersenen maar ook van de gevoelszenuw naar de bewegingszenuwcel

Samenvatting

• Zenuwstelsel bestaat uit het centrale zenuwstelsel en zenuwen 
• Centrale zenuwstelsel bestaat uit de hersenen en ruggenmerg 
• De weg van een prikkel tot aan een reactie van de klieren en spieren
• Het zenuwstelsel verwerkt de impulsen die van de zintuigen afkomen en regelt de werking van spieren en klieren

Ten slotte

Huiswerk: Opdracht 1 t/m 7 maken van basisstof 4

Wat vond je van de les?

0100