5H Herh. 14.3 en 14.4 Zenuwstelsel dl2

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

14.3 + 14.4 Zenuwstelsel

Deze les:

- Herh. 14.3 en 14.4 Zenuwstelsel

- Maken D-toets H14

- Nakijken/bespreken D-toets

Impulsgeleiding op een rijtje

Impuls = elektrisch stroompje = actiepotentiaal

• ontstaat als prikkel sterk genoeg is (boven drempelwaarde)
• ontstaat door Na+ instroom
• herstelt door K+ uitstroom, gevolgd door volledig herstel
• is niet prikkelbaar tijdens K+ uitstroom/ korte herstelperiode
• hoogte van impuls is altijd hetzelfde
• bij sterkere prikkel neemt impulsfrequentie toe

Wat gebeurt er in de synaps? Tabel 88G

Neurotransmitter bindt aan receptoren

Neurotransmitters

Stimulerende neurotransmitter:

Natrium kanalen gaan open: Na+ stroomt naar binnen 

Drempelwaarde bereikt? Impuls

Remmende neurotransmitter:

Natrium kanalen blokkeren: geen impuls.

Automatische beweging

Een beweging die je kunt uitvoeren zonder erbij na te denken. 

De grote hersenen slaan een stappenplan op (motoprogramma) en de kleine hersenen zorgen voor een goede afstemming van de spieraansturing.

Hersenschors

Waar ligt een motorprogramma voor fietsen opgeslagen?

1. primaire motorische schors
2. secundaire motorische schors
3. kleine hersenen

Je wilt je rechterhand optillen. Waar beginnen de impulsen?

1. primaire motorische schors
2. secundaire motorische schors
3. hersenstam
4. kleine hersenen

Automatisch en onbewust

In een reflex voer je een beweging uit voordat je hem bewust wordt. 

Voorbeelden reflexen:

- kniepeesreflex

-pupilreflex

- wegtrekken van je voet als je bijna in een punaise stapt

Reflexboog: via ruggenmerg met grijze en witte stof

Cellichamen van schakelcel en motorisch neuron in liggen in de grijze stof

Reflexboog, de hersenen worden pas later geïnformeerd: via witte stof ontvangen zij info via axonen

Kan dit reflex nog optreden als:
1. De zenuwcellen bij R zijn uitgeschakeld?
2. In de grote hersenen de bewegingscentra zijn uitgeschakeld?

1. 1: Ja 2: Ja
2. 1: Ja 2: Nee
3. 1: Nee 2: Ja
4. 1: Nee 2: Nee

Waar begint een reflex?

1. schakelcel
2. sensorische zenuwcel
3. motorische zenuwcel
4. zintuig

Welke onderdelen van een reflexboog liggen in het ruggenmerg?

Reflexboog

In welke volgorde loopt de informatie-verwerking?

https:

Animale zenuwstelsel

Zowel de bewuste bewegingen als de reflexen lopen via het animale zenuwstelsel: 

De zenuwen lopen van uitwendige zintuigen (receptoren) via het centrale zenuwstelsel naar de uitvoerders (effectoren = spieren en klieren)

Autonome zenuwstelsel

Dit zenuwstelsel regelt de activiteit van de inwendige organen. 

Het bestaat uit twee delen:

- Orthosympatisch deel (actie van je lichaam)

- Parasympatisch deel (rust en herstel)

zie BINAS 88L

https:

Je schrikt. Welk deel van je autonome zenuwstelsel is actief? En wat gebeurt er met je pupilgrootte?

1. orthosympatisch-groter
2. orthosympatisch-kleiner
3. parasympatisch-groter
4. parasympatisch-kleiner

Maken D-toets H14

Klaar? 

Nakijkmodel ophalen en zelf nakijken