Leestekst 3.5 De Ulixe et Polyphemo

• Latijn
• Secundair onderwijs

Wat weet je nog over Odysseus?

Het eiland van de cyclopen

Ulixes comitesque ventis in cyclopum insulam ducti erant.

Hi homines ingentes unum tantum oculum media in fronte habebant 

et ovium hominumque carne vivebant.  

Inter eos cyclopes erat Polyphemus, Neptuni filius. 

Waarom kwamen Odysseus en zijn kameraden aan bij de cyclopen?

1. Ze kenden de weg niet.
2. De wind blies hen erheen.
3. Ze konden geen kaart lezen.
4. Ze wouden nog niet naar huis.

Hoe ziet een cycloop eruit?

1. Een cycloop heeft geen ogen
2. Een cycloop is een reus
3. Een cycloop is deels paard
4. Een cycloop heeft maar één oog

Wat eten cyclopen?

1. Paardenvlees
2. Geitenvlees
3. Schapenvlees
4. Mensenvlees

Hoe heet de cycloop over wie dit verhaal gaat?

1. Odysseus
2. Achilles
3. Polydorus
4. Polyphemus

Wie is de vader van Polyphemus?

1. Jupiter, hij heeft overal kinderen!
2. Pluto
3. Neptunus
4. Bacchus

Olim ab oraculo monitus erat: 

‘Cave Ulixem! 

Si apud te venerit, caecum te reddet!’ 

Sed cyclops, 

quamquam oraculum bene intellexerat, 

risit: 

‘Si speluncam meam intraverit, eum devorabo!’ 

Praesens

Imperfectum

Futurum simplex

Perfectum

Reddet

Risit

Devorabo

Ulixes cum comitibus cibum quaerebat et, 

dum Polyphemus abest, 

forte speluncam eius intravit.

Eodem vespero autem 

Polyphemus 

cum magna ovium grege rediit 

speluncaeque exitum ingenti saxo clausit.

Geweld en drank

Subito Ulixem comitesque conspexit 

et, 

quod eos fures habuit, 

duos Ulixis comites corripuit. 

Primum eos magna vi humi prostravit: 

sanguis eorum per totam speluncam sparsus est.

Deinde, sicut leo in montibus, eos devoravit. 

In welke naamval staat 'comites'?

1. Nominatief
2. Accusatief
3. Datief
4. Ablatief

Welke functie heeft 'comites'?

1. Onderwerp
2. BWB
3. LV
4. MV

Welke naamval is 'montibus'?

1. Nominatief
2. Genitief
3. Accusatief
4. Ablatief

Wat is de functie van 'in montibus'?

1. Onderwerp
2. BVB
3. MV
4. BWB

Nihil carnis aut ossium reliquit. 

Denique obdormivit. 

Postero die Ulixes ipse cyclopis mentem avertere temptavit 

et: ‘Ecce, hoc vinum tibi donum offero, Polypheme!’ 

inquit, 

‘Optimum est!’

Ideo Polyphemus uno haustu totum poculum exhausit

et ridens dixit: 

‘Tu mihi places, homuncule, 

nam magno gaudio me implevisti! 

Hoc vinum multo melius est quam lac,

quod bibere soleo. 

Dic mihi nomen tuum!'

In welke naamval staan de woorden? Sleep ze naar de juiste zone.

Nominatief

Accusatief

Datief

Ablatief

Genitief

Vocatief

haustu

poculum

gaudio

vinum

melius

Welke functie hebben de woorden? Sleep ze naar de juiste zone.

Onderwerp

LV

BVB

NWD

BWB

MV

haustu

poculum

gaudio

vinum

melius

Odysseus, een man met een plan

Ulixes, vir callidus, respondit: 

‘Ego Nemo sum.’ 

Ad quae Polyphemus: 

‘Donum pulchrum Nemini dabo,’ inquit, 

‘Neminem ultimum devorabo!’

Multa pocula bibit,

et quod numquam vinum biberat, cito obdormivit. 

Hoe zegt Odysseus dat hij heet?
(alleen de naam typen in het Nederlands)

Welke beloning geeft Polyphemus aan Odysseus?

Tunc Ulixes cum validis comitibus 

trunco ardenti cyclopis oculum percussit. 

Sanguis e vulnere fluxit 

et Polyphemus, dolore amens, magnum clamorem sustulit Graecosque corripere frustra temptabat.

Ulixes cum validis
comitibus

cyclopis

trunco ardenti

Wie haalt het?

Tandem ceteros cyclopes vocavit: 

‘Venite, amici, ac servate mihi vitam!’ 

       Hi accurrerunt rogaveruntque: 

       ‘Quid accidit, Polypheme? 

       Cur media nocte clamas?’ 

Respondit Neptuni filius: 

‘Nemo me necare voluit! Nemo me caecavit!’ 

Responderunt alii cyclopes:

'Si nemo te necare vult, 

te adiuvare non possumus. Neptunum patrem ora. Fortasse tibi mentem sanam reddet!’ 

Je krijgt 2 minuten tijd om alle PV's in de indicatief

en alle persoonlijke voornaamwoorden in de datief

bij mekaar te tellen...

Wat is je antwoord?

1. 9
2. 12
3. 14
4. geen van deze

Dit was het juiste antwoord:
        12 PV's in de ind  + 2 pers vnwn in de datief  =   14

Et Polyphemus infelix relictus est.

Postero die caecatus cyclops
saxum a speluncae exitu removit;
oves enim exire volebant. 

Sic Ulixes cum comitibus, 

qui sub ovium ventribus vincti erant, 

e spelunca effugere potuit.

Welke Latijnse zin is afgebeeld in dit bronzen reliëf?

1. Comes sub ovis ventre vinctus est.
2. Saxum a speluncae exitu removit.
3. Polyphemus infelix relictus est.
4. Ulixes e spelunca effugit.

https:

Hoe vond je deze manier
om met Latijnse tekst bezig te zijn?

😒🙁😐🙂😃