9.3 Paradigma's over gezag

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Gezag

Functionalisme paradigma

Binnen een samenleving als geheel bevinden zich subsystemen (sociale instituties) met verschillende functies. Zij dragen bij aan het in stand houden van het systeem.

Macht en gezag zijn functioneel voor het voortbestaan van samenlevingen

Conflictparadigma

meer aandacht voor macht dan voor gezag.

Wat maakt iemand machtig?

Omdat er ongelijkheid is in de samenleving heeft dat gevolgen voor het gezag dat iemand heeft.

Iemand kan wel het conflict opzoeken, maar verschillen tussen mensen kunnen er toch voor zorgen dat iemand zijn macht niet met geweld kan verzilveren.

Sociaal constructivisme paradigma

de betekenissen die aan macht en gezag gegeven worden, zijn belangrijk. (dus ook de definitie zoals wij die leren is van invloed)

Traditioneel, charismatisch en rationeel-legaal gezag.

Mensen construeren en accepteren gezag zelf op een bepaalde manier

Rationele actorparadigma

De machtsverhoudingen zijn niet altijd zo duidelijk omdat een lagergeplaatste soms bijvoorbeeld meer informatie heeft dan een hogergeplaatste. Hiervan kan hij in eigen voordeel gebruik maken.

Er is overigens niet altijd gezag nodig om rationeel te kunnen acteren. Ook twee groepen kunnen rationeel ervoor kiezen elkaar niet aan te vallen zolang de ander dat ook niet doet.

In dit paradigma wordt de samenleving versterkt doordat machthebbers gezag hebben.

1. Rationele-actorparadigma
2. Sociaal-constructivisme-paradigma
3. Conflict-paradigma
4. Functionalisme-paradigma

Mensen construeren en accepteren zelf gezag op een bpaalde manier.

1. Rationele-actorparadigma
2. Sociaal-constructivisme-paradigma
3. Conflict-paradigma
4. Functionalisme-paradigma

In dit paradigma wegen mensen af wat hen het meest oplevert en het minst kost.

1. Rationele-actorparadigma
2. Sociaal-constructivisme-paradigma
3. Conflict-paradigma
4. Functionalisme-paradigma

In dit paradigma wordt uitgegaan van verschillen in de samenleving en van ongelijkheden met gevolgen voor iemands gezag.

1. Rationele-actorparadigma
2. Sociaal-constructivisme-paradigma
3. Conflict-paradigma
4. Functionalisme-paradigma

Maak opdrachten

A: 6

B: 7

F: 8, 9