2020 periode 4 - woordenschat

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Woordenschat

Doelen

- ik kan de betekenis van een onbekend woord raden met behulp van een synoniem

- Ik ken de betekenis van alle woorden en uitdrukkingen uit de zin of tekst halen

1. Wat is een synoniem?

1. Hetzelfde woord meteen andere betekenis..
2. Een ander woord met dezelfde betekenis.

Rechtbank Den Haag:

 avondklok moet per direct worden opgeheven

2. Wat is een synoniem voor
DOMINEREN?

1. nadoen
2. kwaadspreken
3. overheersen
4. nadelig

3. Wat is een synoniem voor
NAUWGEZET?

1. gezellig
2. precies
3. voordelig
4. eerlijk

4. Wat is een synoniem voor
OPRECHT?

1. gezellig
2. rechtop
3. bijzonder
4. eerlijk

5. Uitdrukkingen hebben een ........ betekenis.

1. figuurlijke
2. letterlijke

Strategie 

Ken je een woord niet? Zoek naar een synoniem in een tekst.

Bijvoorbeeld: exact = precies

Hoe vind je een synoniem?

- lees in dezelfde zin, lees de zin ervoor, lees de zin erna

- lees in de andere (volgende) alinea

Ken of herken vaststaande uitdrukkingen!

De vakantie is in kannen en ....

1. pannen
2. vazen
3. kruiken
4. potten

Die opmerking van jou raakt kant noch ............

1. verstand
2. land
3. wal
4. schip

Ik ken dat boek van haver tot ...

1. graan
2. gort
3. haver
4. tarwe

In het paleis was het allemaal pracht en ................

1. macht
2. goud
3. praal
4. zilver

Hij groeide op voor galg en ...

1. rad
2. molen
3. wagen
4. wiel

SYNONIEM - voorbeelden

zelfstandig - op zichzelf

chaos - puinhoop

boete - bekeuring

liegen - jokken

schrijver - auteur

De context gebruiken

• De 'context' zijn de woorden of zinnen rondom het nieuwe
  woord.

• De context helpt je te raden wat het woord betekent.

• Soms staat er verderop in de tekst een synoniem (een ander woord dat bijna hetzelfde betekent)

Voorbeeld gebruiken context

'We gingen naar de opticien om een nieuwe bril uit
te zoeken. In de brillenwinkel was er veel keuze.'

Uitleg voorbeeld

'We gingen naar de opticien om een nieuwe bril uit
te zoeken. In de brillenwinkel was er veel keuze.'

Door de rest van de eerste zin begrijp je dat je
bij een opticien brillen kunt kopen. 

In de tweede zin staat een synoniem
voor opticien: brillenwinkel. 

weerzin

relatie

verdediging

genegenheid

observeren

waarnemen

afkeer

defensie

sympathie

band

Synoniem voor:
meteen

1. later
2. morgen
3. direct
4. volgend jaar

Synoniem voor:
verwijderen

1. laten zitten
2. doorlopen
3. weghalen
4. breder maken

Synoniem voor:
Mengen

1. weggooien
2. knoeien
3. regelen
4. mixen

Synoniem voor:
detail

1. groot onderdeel
2. gedeelte
3. klein onderdeel
4. precies werk

Wat is een synoniem van ontvreemden?

1. stelen
2. onbekenden
3. dieven
4. ontdekken

Wat is een synoniem van berouw?

1. durf
2. beraad
3. spijt
4. brouwen

Wat is een synoniem van alert?

1. attent
2. aardig
3. oplettend
4. werkelijkheid

Wat is een synoniem van lokaal?

1. plaatselijk
2. regionaal
3. landelijk
4. provinciaal

Dus: wat is een synoniem?

1. Een ander woord met een andere betekenis
2. Een ander woord met dezelfde betekenis
3. Hetzelfde woord met een andere betekenis
4. Hetzelfde woord in een andere taal