Les 2 Zuivel basis: Kwaliteitseisen

• Voeding
• MBO
• Studiejaar 1

Les 2 Zuivel basis

https://wikimelkwinning.groenkennisnet.nl/display/MEL/1+Melksamenstelling#:~:text=De%20melk%20van%20de%20koe%20bevat%20ruim%204%25%20vet.,melk%20(0%2C5%25).

Onderwerpen Zuivel Basis

Les 2: Kwaliteitseisen

Lesplanning

• Korte herhaling vorige les
• RMO
• Kwaliteitsgebreken
•  Aan de slag!

Lesdoelen

Jij:

• Kent de betekenis van kwaliteit.
• Kan toelichten op basis van welke factoren de prijs van de melk bepaald wordt.
  
• Kunt de gebreken van melk benoemen en toelichten.
• Kunt de betekenis van RMO toelichten
• Kunt de handelingen van een RMO chauffeur beschrijven en toelichten

Herhaling

Hoe noemen we de 1e melk van de koe, en wat is hier bijzonder aan

Biest, deze heeft wel 33% droge stof. In de biest zitten veel meer vetten en eiwitten dan in gewone melk. Biest heeft ongeveer 20% eiwit. Een belangrijk deel hiervan van antistoffen of immunoglobulinen. Hierdoor is biest is een wonderdrank voor het kalf. Het kalf is door de antistoffen beschermd tegen de eerste ziekteverwekkers.

Hoeveel maanden geeft een koe melk, nadat een kalfje geboren is?

Wat gebeurd er met melk waarin bloedsporen zitten?

Luister mij

Verschil in de verhouding van de bestandsdelen, de getallen zijn een gemiddelde. Je moet de verhoudingen wel kennen zodat je dingen makkelijker kunt verklaren.

vragen waarom geitenmelk witter is dan koeienmelk

Wat is het eiwitgehalte van rauwe geitenmelk?

1. 3,7%
2. 3,4%
3. 4,6%
4. 5,1%

3,4% is het eiwitgehalte van koeienmelk

3,7% is van eiwitgehalte geitenmelk

Wat is het suikergehalte van rauwe geiten melk?

1. 3,4%
2. 4,6%
3. 4,2%
4. 5,1%

4,6% is het gehalte van lactose in koeienmelk

4,2% is lactose gehalte in geitenmelk

Les 2 Zuivel basis

https://wikimelkwinning.groenkennisnet.nl/display/MEL/1+Melksamenstelling#:~:text=De%20melk%20van%20de%20koe%20bevat%20ruim%204%25%20vet.,melk%20(0%2C5%25).

RMO

Waar staat RMO voor?

Filmpje

In de volgende slide wordt een vlog van een RMO chauffeur getoond.  dit deel gaat over het ophalen van de melk.

Beantwoord de volgende vragen: 

• Welke handelingen en controles voert 

de RMO chauffeur uit in het filmpje?

Welke handelingen en controles voert
de RMO chauffeur uit in het filmpje?

Op welke temperatuur wordt de melk gehaald ?

Rijdende Melk Ontvangst

• Registratie van melkontvangst
• Ruiken, roerwerk aanzetten, controle temperatuur, monstername ten behoeve van uitbetaling​
• RMO heeft een volume meting met buisfilter​
• Inhoud tot 35000 liter​

Registratie van melkontvangst: tijd en plaats​ (Via GPS wordt geregistreerd bij welke veehouder door RMO melk wordt afgehaald.​

GPS registreert hoeveelheid liters geladen melk​)
 

Chauffeur beoordeeld de melk: ruiken, roerwerk aanzetten, controle temperatuur, monstername ten behoeve van uitbetaling​

 In de tankwagen zit een volumemeter, die het aantal liters melk registreert bij het verpompen. In de leiding van de tankwagen zit een buisfilter om eventuele verontreinigingen te verwijderen.

Een chauffeur parkeert zijn tankwagen op het erf van een veehouder. De tankwagen staat dan vlakbij de boerderijtank waar de melk in zit. De chauffeur sluit de tankwagen via flexibele leidingen aan op de boerderijtank. Deze tankwagen is speciaal geschikt voor het vervoer van levensmiddelen. Dit herken je aan de tekst 'alleen voor levensmiddelen' aan de achterkant van een tankwagen.

Als eerste registreert de chauffeur in zijn computer de tijd, datum en bij welke veehouder hij de melk ophaalt. De chauffeur opent een luik aan de bovenkant van de boerderijtank en ruikt en kijkt om eventuele geur- en/of kleur afwijkingen op te sporen. Vervolgens neemt de chauffeur een steriel monster uit de boerderijtank. De chauffeur bewaart dit monster gekoeld in zijn tankwagen voor verdere analyse door het laboratorium. Op dit monsterpotje staat de naam van de veehouder, datum en tijd van monstername.

Tegelijkertijd controleert de chauffeur of de melkwacht (instrument dat de melkkoeltank bewaakt) geen bijzonderheden aangeeft. Tot slot wordt de temperatuur van de melk gecontroleerd. De temperatuur moet tussen de 2 en 4 °C liggen. De chauffeur waarschuwt de veehouder en de zuivelfabriek wanneer de temperatuur hoger is dan 8 °C.

Een tankwagen kan ongeveer 35.000 liter melk bevatten. Dus de chauffeur gaat tijdens

een rit bij meerdere veehouders langs om melk op te halen.

Zet de antwoorden in de juiste volgorde:

In welke volgorde voert de RMO- Chauffeur de handelingen uit wanneer hij melk ophaalt bij de boer?

1

2

3

Start met overpompen van de melk

Neemt een monster van de melk uit de tank.

Ruikt aan de melk

Filmpje

In de volgende slide wordt een vlog van een RMO chauffeur getoond. Hierbij levert hij melk aan de fabriek.

Beantwoord de volgende vragen: 

• Welke handelingen en controles voert 

de RMO chauffeur uit in het filmpje?

• Op welke temperatuur wordt de melk geleverd ?

Welke handelingen en controles voert
de RMO chauffeur uit in het filmpje?

Op welke temperatuur wordt de melk geleverd ?

Melkontvangst bij de fabriek

• Steriel mengmonster
• Test: Antibiotica
•  Mits voorwaarden oké wordt flexibele slang van RMO aangesloten op tank​.
• Laden kan beginnen, pomp zuigt melk aan en hoeveelheid wordt gemeten met flowmeter.

Zodra de tank vol zat heeft de chauffeur een mengmonster genomen uit de tankwagen. Dat is een verzamelmonster van alle melk die in de RMO tank zit. Bij aankomst op de fabriek wordt dit monster gecontroleerd vóórdat de inhoud gelost wordt. Het mengmonster wordt geanalyseerd op aanwezigheid van bacteriegroei remmende stoffen zoals antibiotica. Dit gebeurt met bijvoorbeeld de Betastar of Charm test.

Blijven de resultaten in het mengmonster binnen de normen ('negatief resultaat') dan sluit de chauffeur de tank via de losleiding aan om de melk over te pompen in een melksilo. Als de test positief uitvalt dan zijn de kosten van het vernietigen van de melk (30.000 l) voor de melkveehouder die de besmette melk heeft aangeboden.

delvotest --> 2,5 uur (antibiotica)

Opdracht 2

Maak opdracht 2 melkstransport!

Wat is kwaliteit?

Wat is kwaliteit

• Als iets voldoet aan de wensen van de klant.  
• Vastgelegd in het melkkwaliteitsstelsel.
• Vastgelegd in product specificaties.

Welke kwaliteitseisen van de melk ken je al?

In de volgende slide wordt een filmpje van NZO getoond. 

Beantwoord de volgende vragen: 

• Welke kwaliteitscontroles worden er gedaan in het lab?

Welke controles voert de chauffeur uit?

Welke kwaliteitscontroles worden er gedaan in het lab volgens dit filmpje?

Welke controles voeren jullie zelf uit? Wat meten deze controles?

Kwaliteitscontrole- gebreken in melk

• Vetsplitsing
  
• Te hoog totaal kiemgetal
  
• Te hoog kiemgetal aan thermoresistente micro-organismen
  
• Te hoog vriespunt
  
• Aanwezigheid van boterzuurbacteriën of hun sporen
  
• Vuil in de melk
  
• Aanwezigheid van desinfectiemiddelen
  
• Celgetal: Te veel witte bloedcellen in de melk 
• Aanwezigheid van antibiotica
  

Luister mij

Opdracht!

Werk alleen. Kies 3 gebreken van de lijst van mogelijke gebreken en zoek daarvan het volgende uit:

• Wat is het.
• Wat is de oorzaak.
• Wat is het gevolg ervan.

Verwerk dit in een korte presentatie en presenteer dit aan de medestudenten.

Zoek uit: Wat heeft invloed op de prijs die de boer voor de melk krijgt?

Invloed uitbetaling veehouder

Uitbetaling veehouder vindt plaats op basis van:

• Hoeveelheid geleverde melk.
• Het vetgehalte en eiwitgehalte van de melk.
  
• De kwaliteit van de melk.
  
• De verhouding tussen vraag en aanbod van de melk.

Eens in de 2 of 4 weken wordt de geleverde melk onderzocht op de kwaliteit.

Afwijkingen in de melk, dat betekend korting in melkgeld.

Aan de slag!

• Maak de theorieopdrachten die worden uitgedeeld. 

Lesdoelen

Jij:

• Kent de betekenis van kwaliteit.
• Kan toelichten op basis van welke factoren de prijs van de melk bepaald wordt.
  
• Kunt de gebreken van melk benoemen en toelichten.
• Kunt de betekenis van RMO toelichten
• Kunt de handelingen van een RMO chauffeur beschrijven en toelichten