V5C _8mrt

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Wat gaan we doen?

• Terugblik
• Kinderliteratuur
• Zelfstandig werken: opdracht 4
• Imaginaire reisverhalen
• Zelfstandig werken: opdracht 5

Planning

- Verder met literatuurgeschiedenis, reader 1700 - 1880

- Op school ontvang je de reader(s) op papier.

- Lezen 'Max Havelaar'

- Toetsweek 3: toets literatuurgeschiedenis 16e eeuw - 1880.

Wat herinner je je van de verlichting?

De verlichting

- Belang van de ratio

- Kritisch denken

- De Bijbel staat niet langer centraal

- Geluk op aarde, i.p.v. enkel in de hemel

- Scholing van de burgers

- Baruch Spinoza

Kinderliteratuur

Verlichtingsideeën

- Overgenomen van Jean Jacques Rousseau (1712-1778).

- Het kind is geen miniatuurvolwassene.

- Een kind moet nog heel veel leren.

- De mens is vanuit zichzelf goed, maar wordt door slechte invloeden verpest.

- Een kind moet zo lang mogelijk kind kunnen zijn. 

- Gedichten en verhalen speciaal voor kinderen.

Hiëronymus van Alphen

- 1746-1803

- Jurist

- Zijn vrouw overleed op jonge leeftijd.

- Schreef gedichtjes voor zijn eigen kinderen. 

De pruimeboom

Eene vertelling

Jantje zag eens pruimen hangen,

 
o! als eieren zo groot. 

 
't Scheen, dat Jantje wou gaan plukken, 

 
schoon zijn vader 't hem verbood. 

 
Hier is, zei hij, noch mijn vader, 

 
noch de tuinman, die het ziet: 

 
Aan een boom, zo vol geladen, 

 
mist men vijf zes pruimen niet. 

 
Maar ik wil gehoorzaam wezen, 

 
en niet plukken: ik loop heen. 

 
Zou ik, om een hand vol pruimen, 

 
ongehoorzaam wezen? Neen. 

 
Voord ging Jantje: maar zijn vader, 

 
die hem stil beluisterd had, 

Kwam hem in het loopen tegen

voor aan op het middelpad.

Nu zal ik u pruimen plukken;

nu heeft vader Jantje lief.

Daar op ging Papa aan 't schudden,

Jantje raapte schielijk op;

Jantje kreeg zijn hoed vol pruimen,

en liep heen op een galop.

Kom mijn Jantje, zei de vader,

kom mijn kleine hartedief!

Nu zal ik u pruimen plukken;

nu heeft vader Jantje lief.

 Daar op ging Papa aan 't schudden, 

 
Jantje raapte schielijk op; 

 
Jantje kreeg zijn hoed vol pruimen, 

 
en liep heen op een galop.

Hiëronymus van Alphen

Wat is de boodschap in dit gedicht?

1. Eet je buikje vol aan pruimen.
2. Wees gehoorzaam en dan word je beloond.
3. Vraag altijd eerst aan je vader of je iets mag.

Zelfstandig werken

- Lees p. 12 - 14 uit de reader literatuurgeschiedenis en maak opdracht 4 op p. 15 en 16

- Je mag overleggen met je buurman/buurvrouw. Let wel op 1,5 m afstand. 

*********************************

- Als je hiermee klaar bent, lees je de tekst over imaginaire reisverhalen en het fragment uit 'Reize door het apenland' op   p. 17 - 19.
- Maak opdracht 5.

Wat is een imaginair reisverhaal?

Imaginaire reisverhalen

- Verzonnen reisverhaal.

- De lezer leerde over bijvoorbeeld politiek, omgangsvormen, andere culturen. 

- Vaak satirisch van aard. 

- Kritiek op de maatschappij.

- Utopie of distopie.

Waarom zou men kiezen voor het schrijven van een imaginair reisverhaal?

Imaginaire reisverhalen

- Verzonnen reis

- Werkelijk reizen was nog ingewikkeld

- Zeer gedetailleerd

- Maatschappijkritiek

Roerige tijd

- Strijd tussen de (prinsgezinde) orangisten en de (democratische) patriotten.

- Patriotten keerden zich tegen de onbekwame stadhouder prins Willem V.

Reize door het apenland

- J.A. Schasz (ps. Gerrit Paape)

- 1788

- Apen willen op mensen lijken.

- Apen hebben (willekeurige) nummers als namen.
- Kritiek op de politieke machthebbers.

- Schasz drijft de spot met het schijnpatriottisme en de verdeeldheid onder de patriotten. 

Zelfstandig werken

- Lees het fragment uit 'Reize door het apenland' op p. 17 - 19.

- Maak opdracht 5 op p. 19 - 20.

Huiswerk voor donderdag 11 maart

- Afmaken opdracht 5: het imaginaire reisverhaal.