Hoofdstuk 5 paragraaf 3

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

Welkom

4 MAVO ||  2021-2022

Hoofdstuk 5 - Kan de overheid dat regelen?

Exameneenheid Overheid en bestuur

Programma

• Herhaling vorige les 5.2
• Lesdoelen 5.3
• Theorie 5.3
• Aan de slag 5.3

Juist of onjuist?

JUIST

ONJUIST

Een begroting is een overzicht van de verwachte inkomsten en uitgaven

Zijn er meer uitgaven dan inkomsten, dan is er sprake van een begrotingstekort

Zijn er meer uitgaven dan inkomsten, dan is er sprake van een begrotingsoverschot

1 miljard = 1.000.000

1 miljard = 1.000.000.000

Minder geld uitgeven dan normaal noem je accijns

Minder geld uitgeven dan normaal noem je bezuinigen

Overzicht van de verwachte inkomsten en verwachte uitgaven van de rijksoverheid voor het komend jaar.

Ontstaat als er meer geld wordt uitgegeven dan er inkomsten zijn.

Toelichting op de rijksbegroting door de minister van Financiën.

Miljoenennota

Rijksbegroting

Begrotingstekort

Loonbelasting is een ... belasting.

1. directe
2. indirecte

Belasting die je betaalt wanneer je een product koopt is een voorbeeld van .....

1. directe belasting.
2. indirecte belasting.

Geef (door middel van slepen) aan of de genoemde belasting een vorm van directe of indirecte belasting is.

Directe belastingen

Indirecte belastingen

BTW

Loon en inkomstenbelasting

Accijns

Vennootschapsbelasting

Motorrijtuitenbelasting

Invoerrrechten

Lesdoelen

Aan het einde van de les

Kun je verklaren waarom er sociale zekerheid is

Kun je verklaren hoe de sociale zekerheid geregeld is

Kun je uitleggen wat een verzorgingsstaat is

Sociale zekerheid

• Dankzij de sociale zekerheid is er in ons land een bestaansminimum voor iedere inwoner.
  
• Daarvoor heeft de overheid een minimumbedrag vastgesteld dat je nodig hebt om van te kunnen leven.
  
• Dat noem je het sociaal minimum.
  

Sociale zekerheid

De sociale zekerheid in Nederland is in wetten geregeld en bestaat uit:

1.sociale verzekeringen

2.sociale voorzieningen

Sociale verzekeringen

Voor sociale verzekeringen betaal je premie die wordt ingehouden op je loon.

Er zijn er twee:

• 1.Werknemersverzekeringen zijn alleen voor mensen die in loondienst werken of gewerkt hebben. Bijvoorbeeld de WW en de WIA.

• 2.Volksverzekeringen zijn voor alle inwoners van Nederland. Bijvoorbeeld de AOW en de ANW.

Sociale voorzieningen

Sociale voorzieningen zijn uitkeringen die de overheid betaalt met geld uit de belastingopbrengsten.

De belangrijkste sociale voorziening is de bijstandsuitkering.

Bijstand krijg je alleen als er geen enkele andere manier is om in je levensonderhoud te voorzien.

Stelling 1:
Volksverzekeringen zijn sociale verzekeringen waar alle inwoners van ons land recht op hebben

Stelling 2:
Werknemersverzekeringen zijn sociale verzekeringen die alleen bestemd zijn voor mensen die in loondienst werken of hebben gewerkt

1. Stelling 1 is juist Stelling 2 is onjuist
2. Stelling 1 is onjuist Stelling 2 is juist
3. Stelling 1 is juist Stelling 2 is juist
4. Stelling 1 is onjuist Stelling 2 is onjuist

Aan de slag

Zie studiewijzer in Classroom

                   14/1 toets H4 en H5

                   11/2 SE2 H4, H5 en H6