6.5: Weefselvloeistof en lymfe

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Welkom klas 4!

Ben jij klaar voor deze les?

- werkboek + schrift...

- jas + telefoon in jouw kluisje...

- kauwgon/snoep in de prullenbak...

MOOI!

Dan kunnen wij beginnen.

 Basisstof 6.6: Weefselvloeistof en Lymfe

Deze les....

1. Leer je over het lymfestelsel.
2. Weet je straks wat de functie van de lymfe is.
3. Kun je zelfstandig opdrachten maken.

Nu eerst even herhalen en huiswerk gespreken.

Huiswerk & herhalen

Wat is de bloeddruk?

1. Druk die het bloed uitoefent in een haarvat
2. Druk van bloed op wanden van slagaders
3. Druk van bloed op alleen de linkerkamer
4. Bloed dat heel veel energie heeft

De bloeddruk wordt gemeten in een

1. Armader, onderdeel van de kleine bloedsomloop.
2. Armslagader, onderdeel van de kleine bloedsomloop
3. Armader, onderdeel van de grote bloedsomloop.
4. Armslagader, onderdeel van de grote bloedsomloop

Een hoge bloeddruk kan gevaarlijk zijn, wat zou een gevolg kunnen zijn van een langdurige hoge bloeddruk?

1. Hartkloppingen
2. Kans op hart- en vaatziekten
3. Hoofdpijn
4. Hoge bloedsuiker

Wat moet je niet doen als je hart- en vaatziekten wilt voorkomen?

1. Roken
2. Vette vis eten
3. Yoga
4. Bewegen

Wat gebeurd er bij hart- en vaatziekten?

1. Je bloedvat raakt verstopt
2. Je hebt een bloedprop in je bloedvat
3. Je bloed kan niet meer naar je organen
4. Je hart pompt te weinig bloed

Wat kan hart- en vaatziekten veroorzaken?

1. Veel vet eten
2. Roken
3. Weinig bewegen
4. Alle antwoorden

Wat kun je doen om hart- en vaatziekten te voorkomen?

1. niet roken
2. regelmatig ontspannen
3. weinig alcohol dinken
4. alle antwoorden zijn goed

Hoe voorkom je hart en vaatziekten?

1. Gezonde leefstijl, niet roken, gezond gewicht, gevarieerd eten
2. Veel vet eten, roken, gewicht maakt niks uit
3. Gezonde leefstijl, niet roken, gezond gewicht, niet gevarieerd eten
4. Vooral gezond eten

Hoe heet de stof die zorgt voor hart- en vaatziekten?

1. Zetmeel
2. Cholesterol
3. Suiker
4. Gal

Huiswerk

Huiswerk

Instructie 6.6

Pak jouw aantekeningenschrift erbij.

Begrippen bij 6.5 Weefselvloeistof en lymfe

lymfevatenstelsel

weefselvloeistof

lymfevaten

lymfe

lymfeknopen

Wat doet je lymfevatenstelsel?

• Lymfevaten vervoeren lymfe naar de lymfeknopen (of lymfeklieren).
• In de lymfeklieren wordt de lymfe gecontroleerd op de aanwezigheid van ziekteverwekkers en afvalstoffen.
• Dit gebeurt door de witte bloedcellen. 
• Bij veel ziekteverwekkers zwelt een lymfeklier op.

Lymfestelsel: 

belangrijkste vaten: rechterlymfevat en borstbuis

- gaan naar bovenste holle ader

Lymfe en weefselvloeistof

Weefselvloeistof (buiten de haarvaten)

Lymfe (in een lymfevat)

Haarvaten zijn 1 cel dik. Daardoor kunnen de witte bloedcellen er makkelijk doorheen.

Lymfevat

De lymfevaten bevatten ook kleppen zodat het lymfevloeistof maar 1 kant op gaat.

Afweer tegen ziekte verwekkers

• Bestaat uit lymfevaten en lymfeknopen.
  
• Functies:
  

1. Afvoer van vocht met afvalstoffen 
2. Afweer tegen ziekten verwekkers

Lymfeknopen:

• Worden ook wel lymfeklieren genoemd
  
• Zuiveren de lymfe van ziekteverwekkers
  
• Zitten o.a. in de hals, in de oksel en in de liezen
  

Weefselvloeistof:

• Ontstaat doordat in de haarvaten vocht naar buiten wordt geperst onder invloed van de bloeddruk.
  
  
• Bevat zuurstof, voedingsstoffen, koolstofdioxide en andere afvalstoffen.

Oedeem

Als een lymfevat verstopt raakt, kan weefselvloeistof niet worden afgevoerd.

Dit leidt tot een vochtophoping, ook wel oedeem.

Zelfstandig werken

1. Lees 6.6 goed door (blz. 107-109)
2. Maak opdracht 45 t/m 49
3. Nakijken opdracht 46
4. Samenwerken is oké.
5. Afsluiting + Huiswerk.

Nakijken opdracht 46

Thuis oefenen

www.google.com

In welke vaten vindt uitwisseling van zuurstof, voedingsstoffen, koolstofdioxide en andere afvalstoffen plaats?

1. Aders
2. Slagaders
3. Haarvaten
4. Lymfevaten

In welke richting stroomt de lymfe in het lymfe vat van de afbeelding?

1. De lymfe stroomt richting linksonder (pijl Q)
2. De lymfe stroomt in de richting rechtsboven (pijl P)
3. De stroomrichting van de lymfe is niet uit de tekening af te leiden

Wat is lymfe?

1. Opgenomen weefselvloeistof
2. Opgenomen bloedplasma door het weefsel

Wat kan er NIET in lymfe zitten?

1. Antistoffen
2. afvalstoffen
3. Rode bloedcellen
4. Koolstofdioxide

Ben jij er klaar voor?

Weet jij nu hoe het werkt met het lymfevatenstelsel?

Maak dan de oefenen van biologiepagina.

Belangrijke woordenlijst

lymfe: Vloeistof in de lymfevaten; bestaat uit water met opgeloste stoffen en witte bloedcellen.

lymfeknopen: Zuiveren de lymfe van onder andere ziekteverwekkers.

lymfevatenstelsel: Stelsel van lymfevaten en lymfeknopen; zorgt voor afvoer van vocht en afweer tegen ziekteverwekkers.

weefselvloeistof: Vocht dat zich tussen de cellen van organen bevindt.

Nog een beetje lastig?

Bekijk het filmpje via de link
https://www.youtube.com/watch?v=YeB6oA0Fed4

of klik hier