Veranderingen in het DNA

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Veranderingen in het DNA

4.6

Mutaties

Veranderingen in 

genetische code (1 of meer basenparen veranderen)

chromosoomlengte (genen verdubbelen of verdwijnen)

genoommutaties: aantal chromosomen verandert

Puntmutaties

Verandering in genetische code

Substitutie: er wordt een basepaar vervangen

Deletie: er verdwijnt een basepaar

Insertie: er wordt een basepaar toegevoegd

Welke soort puntmutatie heeft het minste gevolg voor het eiwit dat gemaakt wordt bij expressie?

1. substitutie
2. insertie
3. deletie

Wat verandert er meestal aan de aminozuurketen van een eiwit bij een insertie/deletie?

Oorzaken

straling (UV-straling, röntgen straling)

mutagene stoffen (asbest)

virusinfectie

fouten tijdens DNA-replicatie

Genoommutaties

aantal chromosomen verandert door non-disjunctie

Trisomie 21

https://youtu.be/EA0qxhR2oOk 

Syndroom van Klinefelter

Non-disjunctie van geslachtschromosomen tijdens meiose 1 bij vader/man: 

kind heeft XXY

Beeld het uit met de bekende chromosomen

chromosoommutaties

Crossing-over

Bestudeer het op blz. 118 en beeld het uit met de chromosomen

Wanneer kan crossing over optreden?
(BiNaS?)

1. alleen tijdens meiose I
2. alleen tijdens meiose II
3. zowel tijdens meiose I als tijdens meiose II
4. tijdens meiose en tijdens mitose

E: zwarte ogen, e: roze ogen.
C: bruine vacht, c: witte vacht.
Muis 1 heeft EeCc. E is gekoppeld aan c.
Muis 2 heeft eecc. Bij welk muizenkind is crossing over opgetreden?

1. Zwarte ogen met witte vacht
2. Roze ogen met bruine vacht
3. Zwarte ogen met bruine vacht

Leg uit hoe crossing over bijdraagt aan evolutie.

Wat gaat er mis als de twee chromosomen breken op verschillende plekken?

Voorkomen

Crossing over komt erg vaak voor!

Enzym recombinase

Chromosomen breken meestal tussen dezelfde genen!

Ongelijke crossing over komt heel weinig voor.