2.2 De liturgie

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

2.2 De liturgie

Doelen:

• Wat is een liturgie?
• Wat is polyfonie?
• Wat is Cantus firmus?
• Wat is een Mis?
• Kennismaken met het Chanson
• Het liturgisch drama leren kennen

Liturgie = alle onderdelen, zoals gebeden, liederen en ceremoniën die samen een eredienst vormen.

• oorspronkelijk in het Latijn
• later liturgie aantrekkelijker gemaakt om meer mensen (leken) te trekken.

Voorheen, Gregoriaanse muziek Eénstemmig......

Eénstemmige Gregoriaanse muziek losgelaten en polyfonie in plaats daarvan.

polyfonie = meerstemmig zingen. Elke stem volgt een eigen melodielijn.

Cantus firmus = hoofdmelodie in lange noten

Gezongen door  tenor = stem die melodie vasthoudt; hoge mannelijke mannenstem.

Hieromheen hoge, korte, beweeglijke stemmen door de contratenor.

De oudst bekende mis is van

Guillaume de Machaut

(1300-1377)

De mis is andere naam voor de eredienst in Katholieke kerk. Hier worden in vaste volgorde onderdelen gezongen zoals: 

• Kyrie = roep om Goddelijke bescherming
• Gloria = aanbidding van God
• Credo = bevestiging van het geloof
• Sangus = loflied
• Agnus Dei = verzoek aan God om zich te bekommeren om de gelovigen

De bedenker van de mis waar je een deel van hoorde, Guillaume de Machaut, heeft ook niet kerkelijke liederen bedacht. Deze heten Chanson en werden door Franse troubadours gezongen. Tegenwoordig worden veel Franstalige liedjes chansons genoemd.

Chanson:

• middeleeuwen > niet kerkelijke liederen gezongen door troubadours
• tegenwoordig > Franstalige literaire liederen

Liturgisch drama = manier om voorgelezen verhaal uit te beelden voor kerkgangers. Theater in de kerk.

Vooral van de Passie wordt vaak een liturgisch drama gemaakt. De Passie is het verhaal van de kruisiging, het lijden en de opstanding van Jezus Christus.

Een bekend onderdeel van de Passie is de Quem quaritis? "Wie zoekt gij?"

Zo wordt in de Middeleeuwen eigenlijk al de basis voor onze hedendaagse Popmuziek gelegd!!!