Hoofdzinnen en bijzinnen

• Nederlands
• Voortgezet speciaal onderwijs

Leerdoelen

Leerdoelen

Je kent het verschil tussen een nevenschikkend voegwoord en een onderschikkend voegwoord.

Je herkent hoofdzinnen en bijzinnen.

Je (her)kent verschillende soorten bijzinnen

voegwoord; nevenschikkend en onderschikkend

Voegwoorden verbinden woorden, woordgroepen en zinnen met elkaar.

Twee soorten:

Nevenschikkende vw (n.vw): verbinden twee hoofdzinnen met elkaar

Onderschikkende vw (o.vw): verbinden HZ-BZ of BZ-HZ met elkaar

nevenschikkend voegwoord

Voorbeelden van ns voegwoorden: dus, en, maar, of, want

nevenschikkende voegwoorden verbinden:

1- twee hoofdzinnen (Ik ging naar de bakker en ik kocht een brood)

2- twee bijzinnen van hetzelfde niveau (Ik zorg ervoor dat ik gezond eet en dat ik voldoende lichaamsbeweging heb)

3- twee woorden of woordgroepen (groot of klein ) (de grote man en het kleine kind)

onderschikkend voegwoord

Voorbeelden van onderschikkende voegwoorden: dat, toen, aangezien, als, doordat, hoewel, mits, nadat, voordat, of, ofschoon, omdat, opdat, tenzij, zodat, zodra.

onderschikkende voegwoorden verbinden:

1- een hoofdzin en een bijzin

2- een bijzin met een bijzin van een lager niveau (= bijzin van bijzin)

Wat jij dacht dat ik deed was niet helemaal terecht

{(bz <bz) hz}  < = bijzin van lager niveau

Wat is geen onderschikkend voegwoord?

1. als
2. dat
3. want
4. omdat

Terwijl de brand woedde, lag de man rustig te slapen
In deze zin is "terwijl" een:

1. onderschikkend voegwoord
2. nevenschikkend voegwoord

Ik weet niet of ik voldoende brood in huis heb
In deze zin is "of " een:

1. onderschikkend voegwoord
2. nevenschikkend voegwoord

Gaan we dit jaar naar Italië of naar Spanje?
In deze zin is "of " een:

1. onderschikkend voegwoord
2. nevenschikkend voegwoord

andere voegwoorden

Niet elke bijzin begint met een onderschikkend voegwoord.

Bijzin kan ook beginnen met:

vr.vnw  (vragend voornaamwoord)

Wil je me vertellen wat je nog moet doen?

andere voegwoorden

Niet elke bijzin begint met een onderschikkend voegwoord.

Bijzin kan ook beginnen met:

bw  (bijwoord)

Ik weet niet, hoe het zo ver heeft kunnen komen.

andere voegwoorden

Niet elke bijzin begint met een onderschikkend voegwoord.

Bijzin kan ook beginnen met:

vz (voorzetsel)

Ik weet echt niet aan wie ik dit kan vragen.

andere voegwoorden

Niet elke bijzin begint met een onderschikkend voegwoord.

Bijzin kan ook beginnen met:

tw (telwoord)

Kun je me vertellen hoeveel gasten je hebt uitgenodigd?