Les 4 ADL complicaties

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Les 4 ADL 

bedcomplicaties door onvoldoende lichaamsbeweging

Inhoud van vandaag

• Uitleg + inloggen Lessonup
• Terugblik op vorige week
• Antwoorden vragenblad door de les heen
• Bespreken bedcomplicaties

  

Wat is dit?

Wat is dit?

Wat is decubitus?

1. Inwendige bloeding
2. Ontsteking
3. Smetplek
4. Beschadigd onderliggend weefsel

Wat is een oorzaak van decubitus

1. Onvoldoende zuurstofrijk bloed
2. Onvoldoende voedingsstoffen
3. Druk en schuifkracht op de huid
4. Alle antwoorden zijn goed

decubitus

de volgende slide is een sleepvraag

sleep de juiste uitleg naar de passende "graad decubitus"

niet wegdrukbare roodheid 

blaarvorming en ontvelling 

oppervlakkige decubitus 

diepe decubituswond

Graad 1

Graad 2 

Graad 3 

Graad 4 

Een ander bed complicatie:
Wat zijn contracturen?

1. Breuken
2. Verlammingen
3. Vergroeiingen
4. Pijnaanvallen

Contracturen

Ontstaan van contracturen

• Gebrek aan beweging -> langdurig gebrek aan beweging of immobiliteit van een gewricht. 
• Verkorting van spieren en bindweefsel-> Wanneer spieren en bindweefsel gedurende langere tijd niet volledig worden uitgerekt of gebruikt, kunnen ze verkorten. Dit kan leiden tot strakheid en beperking van de bewegingsmogelijkheden in het gewricht.

Ontstaan van contracturen

Er kan bijv. een spitsvoet ontstaan door atrofie van de kuitspieren. Dit wordt veroorzaakt doordat de voet langdurig gestrekt ligt. Strak ingestopte dekens belemmeren de beweging van de voet en vergroten de kans op spitsvoeten. 

Contracturen treden veel sneller op bij mensen met een aandoening waarbij spieren of gewrichten betrokken zijn, zoals reumatoïde artritis, spasticiteit of een CVA.

Voorkomen van contracturen

Tijdig beginnen met mobiliseren.

Hulpmiddelen gebruiken: gewrichten ondersteunen met zandzakjes, kussentjes, voetenplank aan het voeteneind plaatsen, mitella aanbrengen en onder begeleiding van de fysiotherapeut meer keren per dag spalken (vooral voor de polsen).

Wisselligging toepassen.

Wat is trombose?

1. een tekort aan bloedplaatjes
2. een tekort aan witte bloedcellen
3. een stolsel buiten het bloedvat
4. een stolsel binnen het bloedvat

Embolie, wat is het en hoe ontstaat het?

• Stukje van een stolsel raakt los en raakt vast in een bloedvat van een orgaan
  
• Longembolie wordt vaak veroorzaakt door een trombosebeen
  

symptomen longembolie

Verschijnselen (kleine afsluiting):

 Geen duidelijke symptomen

Verschijnselen grote afsluiting:

 Pijn in de zij bij inademen

 Acute benauwdheid

 Angst

 Duizeligheid

 Misselijkheid

 Collaps (buiten bewustzijn raken)

 Verhoogde hartslag

 Bleek of cyanose

 Transpireren

 Koude huid

Bij een ruiterembolie: dood

voorkomen van...

Zorg dat de huid waar bloedvaten oppervlakkig lopen niet afgekneld wordt, bijvoorbeeld door kussens, banden van kousen.

Laat de zorgvrager niet met de benen over elkaar liggen.

Laat de zorgvrager regelmatig in bed oefeningen doen met de benen en de voeten.

Mobiliseer de zorgvrager zo vroeg mogelijk.

Let op de juiste houding in bed, geef wisselligging om de drie uur.

Gebruik elastische kousen om de bloedvaten te ondersteunen. Deze zijn er in diverse sterkten en worden altijd op de persoon aangemeten.

Gebruik (op voorschrift van de arts) medicijnen om bloedstolselvorming te voorkomen: anticoagulantia.

Hypostatische pneumonie

Een longontsteking door niet diep genoeg doorademen.

Hoe ontstaat het?

Tijdens rust is de ademhaling altijd oppervlakkiger. De onderste delen van de longen worden dan niet geventileerd (‘gelucht’). Micro-organismen krijgen de kans om uit te groeien en een longontsteking te veroorzaken.

Hypostatische pneumonie komt vooral veel voor bij bedlegerige ouderen en bij mensen die een verse buikoperatiewond of hartoperatie hebben. De wond doet pijn bij diep doorademen.

Voorkomen door....

Laat de zorgvrager actief doorademen, eventueel met hulp van een fysiotherapeut. Laat hem een inademings-oefenapparaatje gebruiken.

Geef de zorgvrager de juiste houding in bed: bij voorkeur rechtop, eventueel wisselligging.

Bied hulp bij het ophoesten.

Geef op tijd de pijnmedicatie of maak afspraken met 

de arts over pijnmedicatie.

pneumonie is een longontsteking
wat is een
aspiratie pneumonie?

1. longontsteking door vervuilde lucht in te ademen
2. longontsteking door spiritus in te ademen
3. longontsteking door verkoudheid
4. longontsteking door verslikking

Hoe ontstaat het?

Veel zorgvragers vinden het moeilijk om liggend of halfzittend te eten en te drinken.

De kans op verslikken neemt toe als de zorgvrager niet goed bij bewustzijn is of als hij door zijn ziekte of ouderdom slikstoornissen heeft.

voorkomen van aspiratiepneumonie door:

• niet al te dunne voeding (pap, yoghurt) te geven;
  
• halfzittende houding, met kussens om de armen te ondersteunen en een voetenplankje om wegglijden te voorkomen. Dit kan alleen als de situatie van de zorgvrager het toelaat;
  
• de tijd te geven om te eten en drinken, bij platligging met een rietje te laten drinken en het hoofd opzij te laten draaien;
  
• sondevoeding geven als de slikreflex ontbreekt;
  

voorkomen van aspiratiepneumonie door:

• bij braken de zorgvrager te ondersteunen en bij platligging het hoofd opzij te houden;
  
• de zorgvrager goed te observeren en hoesten na eten en drinken direct te melden;
  
• nooit drinken aan te bieden aan een zorgvrager die niet volledig bij bewustzijn is.
  

Obstipatie..... wat is dat???

Obstipatie = verstopping in de darmen.

• Waardoor ontstaat het?
  
• Schaamtegevoel om op een kamer met andere zorgvragers te moeten defeceren
  
• Andere houding dan normaal, bijv. liggend.
  
• Inactiviteit
  
• Medicijngebruik. (Codeïne, opiaten)
  

Wat doe je om te voorkomen?

Voldoende vochtopname, eventueel vochtlijst aanleggen.

Meer lichaamsbeweging, door passieve of actieve oefeningen in bed.

Snel mobiliseren, als dat mag.

Vezelrijke voeding, eventueel pruimen op sap.

Voldoende tijd nemen voor toiletgang, zorgen voor privacy en overleggen met zorgvrager om ongewenste geuren te bestrijden. Eventueel de zorgvrager met bed en al naar de badkamer brengen.

Als alle bovengenoemde maatregelen niet helpen: laxeermiddelen toedienen op doktersvoorschrift.

Wat is een ander woord voor blaasontsteking?

1. cystitis
2. nefritis
3. uretritis
4. pyelonefritis

Wie heeft er meer risico op een blaasontsteking?

1. man
2. vrouw
3. evenveel

Waar ontstaat het door?

Het ontstaat doordat opstijgende bacteriën vanuit de huid de blaas bereiken via de urineweg. In de blaas kunnen deze bacteriën zich vermeerderen, waardoor de ontsteking ontstaat.

Ook het niet goed uitplassen kan ervoor zorgen dat de bacteriën zich sneller vermenigvuldigen.

voorkomen van cystitis

Veel drinken (liefst met veel vitamine C)

Goed uitplassen, dus het liefst zittend plassen

Lesevaluatie: noteer een tip en top voor deze les (en/of voor mij).