CBC - Leerdoelgericht lesgeven

• Communicatie
• HBO
• Beroepsopleiding
• Studiejaar 1-4

Tekst

Naam van de Trainer

Leerdoelgericht lesgeven

Module 1

Comenius Beroepsonderwijs Capelle Datum

Wat hoop je deze training te leren?

Doelen

Aan het einde van de module:

1. Kun je uitleggen wat werken vanuit leerdoelen inhoudt
2. Kun je beschrijven wat werken vanuit leerdoelen jou en je leerlingen oplevert
3.  Kun je leerdoelen op de juiste wijze formuleren
4. Kun je het proces beschrijven om tot een leerdoelgerichte les te komen

Inhoud training

• Wat betekent werken vanuit leerdoelen?
• Wat levert het op?
• Curriculum: de drie stappen
• Leerdoelen formuleren voor leerlingen
• Praktijkvoorbeeld(en)
• Aan de slag met de eind opdracht

Leerdoelgericht lesgeven

Wat betekent werken vanuit leerdoelen?

Wat is het?

• Niet de methode, maar de leerdoelen (de inhoud) staan centraal
• Keuzes vanuit de school 
  (zoals  brede / 21ste eeuwse vaardigheden)
• Afsluiting/toetsing (summatief/formatief)

Onderwijs begint bij leerdoelen; wat wil je leerlingen leren? Waarom sta je voor de klas?

Beklijven van de stof

Als je de methode als uitgangspunt neemt, loop je de kans dat je niet 'duurzaam' aan het lesgeven bent. 

Belangrijk is om herhaling in je lessen te bouwen (denk ook aan Wijze Lessen)

Brede vaardigheden

Hoe zorg je ervoor dat leerlingen de vaardigheden leren die ze nodig hebben?

Bijv. onderzoek doen, plannen, informatievaardigheden

Formatieve evaluatie 

> hoe ga je toetsen?

> hoe controleer je of leerlingen het hebben gehaald?

> mogen leerlingen falen?

Van leerstof- naar leerdoelgericht

Wat levert het werken vanuit leerdoelen voor jou/je leerlingen op?

Voordelen (docent)

• Beter inzicht 
• Meer invloed
• Meer vrijheid 
• Doorlopende leerlijn
• Meer differentiatie/maatwerk
• Beter toetsen/afsluiten
• Projectmatig werken wordt eenvoudiger

Optionele sheets

Voordelen voor de docent:

• Beter inzicht in welke kennis en vaardigheden jouw leerlingen moeten opdoen en daardoor ookruimte om eigen keuzes te maken (leerdoelen)
  
• Meer invloed op vorm van je eigen onderwijs en de keuze van leermaterialen
  
• Meer vrijheid voor de individuele docent
  
• Doorlopende leerlijn onderbouw bovenbouw (backwards design principle)
  
• Meer differentiatie mogelijk in de klas (maatwerk)
  
• Beter toetsen/afsluiten mogelijk / Formatief evalueren
  
• • Projectmatig werken wordt eenvoudiger
  

Voordelen (leerling)

• Een duidelijk beeld wat ze moeten kunnen
• Meer eigenaarschap nemen over voor hun eigen leerproces
• Beter voorbereiden op toetsmomenten
• Ruimte voor eigen leerdoelen om zelf keuzes te maken in hun ontwikkeling

Voordelen voor de leerling:

• Leerlingen hebben een duidelijk beeld van welke kennis en vaardigheden ze moeten beheersen
• Kunnen meer eigenaarschap nemen over voor hun eigen leerproces
• Kunnen zich beter voorbereiden op toetsmomenten via formatief evalueren
• Kunnen ook eigen leerdoelen formuleren om zelf keuzes te maken in hun ontwikkeling

Lessenserie ontwerpen

Drie centrale vragen:

• Wat wil ik dat leerlingen leren
  
• Hoe wil ik dat leerlingen leren 
  
• Waarmee wil ik dat leerlingen leren
  

Even voorkennis activeren

Is niet erg als je deze begrippen niet kent(!)

Eindtermen

Kerndoelen

CE

SE

Wettelijke leerdoelen voor bovenbouw VO

Wettelijke leerdoelen onderbouw VO (en PO)

Verantwoordelijkheid voor de school

Syllabi

Leerdoelen formuleren

Een paar voorbeelden

Wat vind jij goede leerdoelen? En waarom?

Leerdoelen 

1. Paragraaf 2 t/m 6 van hoofdstuk 5 
   
2. Je leert over de stelling van Pythagoras 
   
3. Je moet met enkele voorbeelden kunnen uitleggen dat de Sovjet-Unie en nazi-Duitsland totalitaire dictaturen waren.
   
4. Ik kan (in het Frans) iets kopen of bestellen en naar de prijs vragen.
   
5.  De kandidaat kan de relatie tussen de bouw van hart en bloedvaten en hun functie beschrijven en de relatie tussen de bouw en werking uitleggen.
   

Paragraaf 2 t/m 6 van hoofdstuk 5

1. Goed leerdoel
2. Slecht leerdoel

Je leert over de stelling van Pythagoras

1. Goed leerdoel
2. Slecht leerdoel

Je moet met enkele voorbeelden kunnen uitleggen dat de Sovjet-Unie en nazi-Duitsland totalitaire dictaturen waren.

1. Goed leerdoel
2. Slecht leerdoel

Ik kan (in het Frans) iets kopen of bestellen en naar de prijs vragen.

1. Goed leerdoel
2. Slecht leerdoel

De kandidaat kan de relatie tussen de bouw van hart en bloedvaten en hun functie beschrijven en de relatie tussen de bouw en werking uitleggen.

1. Goed leerdoel
2. Slecht leerdoel

Praktijkopdracht

Bespreek in groepjes

• Hoe maak je goede leerdoelen? 
• Welke criteria kun je daarbij opstellen?

Kies een werkvorm die bij jou als trainer past. 

Handvatten

• Start met 'ik kan' (of 'je kunt')
• Plaats vakinhoud in het leerdoel
• Gebruik handelings-werkwoorden
• Hanteer een meetbare norm

Dus niet:

Je kent de onderdelen van een vulkaan

Maar wel:

Ik kan de onderdelen van een vulkaan (zoals benoemd in de begrippenlijst) aanwijzen op een doorsnede van een vulkaan.

Welke onderdelen vind jij belangrijk in je lessen (je eigen visie)?

Pauze

Pauze

Deel twee: aan de slag

Eindopdracht

Start met je lessenserie

• Zoek de leerdoelen voor je vak (kerndoelen/eindtermen/ERK)
• Optioneel: pak je lesmethode
• Aan welk onderwerp/leerdoel wil je aandacht besteden aan het begin van het schooljaar?
• Beschrijf de leerdoelen
• Verzamel hiervoor lesmateriaal

Format leerdoelenovericht

Klik hier om het 'Format leerdoelenoverzicht' te downloaden.

Aan de slag