*Woordenschat H6, vwo 2

H6 Woordenschat

Oude naamvallen
1 / 29
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 2

In deze les zitten 29 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Onderdelen in deze les

H6 Woordenschat

Oude naamvallen

Slide 1 - Tekstslide

Lesdoelen
Lesdoelen van vandaag
- je maakt kennis met oude naamvallen
- je kunt oude naamvallen herkennen
- je kunt oude naamvallen gebruiken


Slide 2 - Tekstslide

Oude naamvallen

In het Nederlands vinden we nog sporen van oude naamvallen. Sommige naamvallen gebruiken we veel en andere bijna niet meer.  

's avonds is een verkorting van de oude naamval des avonds.

Iemand ten huwelijk vragen. Ten geeft ook een oude naamval aan.

 

Slide 3 - Tekstslide

Geschiedenis van de naamvallen
Aan het eind van de Middeleeuwen, in de zestiende eeuw werd het al veel minder gebruikt in de gesproken taal.
In de zeventiende en achttiende eeuw probeerde grammatici en docenten het weer in te voeren, lukte alleen in de schrijftaal. Dat ging steeds verder en in 1934 en in 1947 werden de naamvallen officieel uit schrijftaal gehaald. Tenminste bijna alles….

Slide 4 - Tekstslide

Wat betekent:
Je moet TE ALLEN TIJDE je handen wassen na het plassen.

Slide 5 - Open vraag

Wat betekent:
Het is UIT DEN BOZE dat je tot 2.00 uur naar dat feestje mag

Slide 6 - Open vraag

Wat valt je op aan het taalgebruik van de zinnen op de voorgaande slides?

Slide 7 - Open vraag

Vervang het groot geschreven woord door een synoniem of omschrijving.
De aangereden fietser moest IN ALLERIJL nar het ziekenhuis gebracht worden.


Slide 8 - Open vraag

Vervang het groot geschreven woord door een synoniem of omschrijving.
Vorige week was er een collecte TEN BATE VAN het Rode Kruis.


Slide 9 - Open vraag

Vervang het groot geschreven woord door een synoniem of omschrijving.
Op de klassenfoto staat René TER LINKERZIJDE van Yvonne.


Slide 10 - Open vraag

Vervang het groot geschreven woord door een synoniem of omschrijving.
Mijn oma was TEN EINDE RAAD toen er bij haar was ingebroken.


Slide 11 - Open vraag

Vervang het groot geschreven woord door een synoniem of omschrijving.
Wat was Cynthia boos toen ze TEN ONRECHTE werd beschuldigd van winkeldiefstal.


Slide 12 - Open vraag

Vervang het groot geschreven woord door een synoniem of omschrijving.
Annemieke heeft op haar dertigste een gezonde zoon TER WERELD gebracht.


Slide 13 - Open vraag

Opdracht
Blz. 174-175: Maak opdracht 1 en 2. Je mag in tweetallen werken. 

Slide 14 - Tekstslide

nakijken opdracht 1 
  1. uit den boze:   verboden; wat beslist niet gedaan mag worden
  2. desgewenst:    als u dat wilt
  3. onverrichter zake:  zonder datgene gedaan te hebben wat men wilde
  4. behoudens:   behalve
  5. ter ontnuchtering:  om nuchter te worden
  6. ten huize van:  bij … thuis; in het huis van
  7. de dag des Heren:  zondag
  8. ter verhoging van:  om … te verhogen
  9. ’s lands wijs, ’s lands eer: je kunt je verbazen over bepaalde gewoonten in een (vreemd) land, maar toon respect voor die gewoonten
  10. in koelen bloede:  in het volle besef van het kwaad dat men doet

Slide 15 - Tekstslide

Opdracht 2
- vragen hierover?

1 de haren rijzen je te berge:   je bent echt geschokt en stomverbaasd
2 de tand des tijds: de knagende werking die er in loop van de tijd plaatsvindt, zodat de conditie van dingen achteruitgaat
3 ter nagedachtenis: van om terug te denken aan
4 ’s-Gravenhage:   Den Haag
5 ten laste leggen:   (officieel) beschuldigen van



6 op den duur:    na verloop van (lange) tijd
7 ten strengste verboden:  beslist niet toegestaan
8 Te land, ter zee en in de lucht: overal
9 in de loop der tijd:   in de loop van de tijd
10 ’s anderendaags:   de volgende dag
11 des duivels:    zeer boos
12 de tocht der tochten :de Elfstedentocht

Slide 16 - Tekstslide

De haren rijzen je ... bij zijn verhalen over kannibalisme.
A
ten berge
B
ten bergen
C
te berge
D
te bergen

Slide 17 - Quizvraag

Het oude schilderij is duidelijk aangetast door de ....
A
de tand des tijds
B
de tand der tijds
C
de tand des tijd
D
de tand der tijd

Slide 18 - Quizvraag

... de slachtoffers wordt er een minuut stilte gehouden.
A
te nagedachtenis van
B
ter nagedachtenis van

Slide 19 - Quizvraag

De hoofdstad van Zuid-Holland heet officieel
A
’s-Gravenhage
B
s'-Gravenhage
C
sGravenhage
D
sgravenhage

Slide 20 - Quizvraag

Hans F. en Willem S. zal ontvoering .. worden gelegd.
A
te laste (leggen)
B
ten lasten (leggen)
C
te lasten (leggen)
D
ten laste (leggen)

Slide 21 - Quizvraag

In het begin is het spannend, maar ... wordt het langdradig.
A
op de duur
B
op den duur

Slide 22 - Quizvraag

Uiteraard is roken in deze ruimte ...
A
te strengste verboden
B
te strengsten verboden
C
ten strengste verboden
D
ten strengsten verboden

Slide 23 - Quizvraag

Bestaat het programma ... nog?
A
Ter land, ter zee en in de lucht
B
Te land, te zee en in de lucht
C
Te land, ter zee en in de lucht

Slide 24 - Quizvraag

Samir heeft zich ... ontwikkeld tot de sterspeler.
A
in de loop der tijd
B
in de loop des tijds
C
in de loop der tijds
D
in de loop des tijd

Slide 25 - Quizvraag

Je moet een dag voor het diner aan het kokkerellen, want deze Mexicaanse stoofschotel smaakt ... het beste.
A
sanderendaags
B
’s anderendaags
C
's anderedaags
D
's anderendaag

Slide 26 - Quizvraag

Toen Joeri afkeek, werd meneer Grim ...
A
der duivel
B
der duivels
C
des duivel
D
des duivels

Slide 27 - Quizvraag

Zou ... dit jaar dankzij vriezend weer eindelijk weer eens verreden worden?
A
de tocht der tochten
B
de tocht des tochten

Slide 28 - Quizvraag

als u dat wilt
zonder datgene gedaan te hebben wat men wilde
behalve
om nuchter te worden
zondag
in volle besef van het kwaad dat men doet
desgewenst
onverrichter zake
behoudens
ter ontnuchtering
de dag des Heren
in koelen bloede

Slide 29 - Sleepvraag