GHZ deelopdracht 1 deel 1

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Gehandicaptenzorg 
Introductie

Geschiedenis en visie

1e bijeenkomst

Februari - Juli 2022

Zou jij willen werken in de gehandicaptenzorg?

😒🙁😐🙂😃

Lesdoelen vandaag

- Je vormt een beeld van de gehandicaptenzorg.

- heb je ervaringen kunnen delen aangaande jouw kennis met de gehandicaptenzorg

- heb je een beeld hoe het werken in de gehandicaptenzorg gaat

Wat zou je willen leren binnen de module GHZ?

Beeldvoming van de GHZ

Wat is jou beeld van de gehandicapten zorg?

Bespreek in je groepje, maximaal 3 personen

Hoe kijk ik naar mensen met een handicap?

Wat weet ik van de gehandicaptenzorg?

Wat is mijn ervaring in de gehandicaptenzorg?

Wat denk ik te leren over gehandicapten?

Opdracht visie op de GHZ

1. Zoek op het internet naar minimaal 3 zorgaanbieders in de GHZ binnen onze regio
   
2. Zoek uit wat zij belangrijk vinden (visie / kernwaarden) in de zorg voor deze doelgroep. Noteer deze.
3. Arceer de woorden op die jou het meeste aanspreken binnen de visies/kernwaarden. 
   
4. Licht toe wat maakt dat deze jou het meeste aanspreken
5. Beschrijf wat jouw belangrijk lijkt bij de zorg voor deze doelgroep. Onderbouw hierbij waarom je dit belangrijk vindt.

Ken jij iemand met een verstandelijke, lichamelijke of meervoudige beperking?

Wat zijn de gevolgen voor het gezin? Denk aan ouders, broers/zussen etc.

Gevolgen ouders:

Het komt regelmatig voor dat één van de ouders van een kind met een verstandelijke beperking de situatie niet aankan. Het kan ook zijn dat beide ouders heel verschillend op hun kind reageren en dat ze daardoor van elkaar vervreemden. Dit kan leiden tot een echtscheiding.

Familie en mensen uit de omgeving kunnen het gezin gaan mijden

Dagopvang en crèche

Het kan ook zijn dat één van de ouders zijn of haar baan moet opzeggen.

Veel onderzoeken in het ziekenhuis

Zware belasting voor de ouders

Gevolgen broers en zussen

Wanneer er naast het kind met een verstandelijke beperking nog andere kinderen in het gezin leven, kan de situatie thuis ingewikkeld worden. Aan de ene kant is er het verdriet om het kind met een beperking en alle problemen die het met zich meebrengt. Aan de andere kant moeten de ouders zien te voorkomen dat de andere kinderen onder de situatie lijden.

De zorg voor een kind met een verstandelijke beperking kan ook een positieve uitwerking op zijn omgeving hebben. Het komt bijvoorbeeld vaak voor dat de gezinsleden naar elkaar toe trekken om samen voor het kind met een beperking te zorgen. Daardoor krijgen ze dan een hechtere band met elkaar dan ze anders zouden hebben gehad.

Geschiedenis van de gehandicaptenzorg

Geschiedenis van de gehandicaptenzorg

1569: Opening "dolhuizen". Hier worden mensen opgesloten die ongewenst zijn. Er werd daarbij gesproken over mensen met geestesziekten. Kenmerken van de dolhuizen waren o.a.: 

         - Mensen werden opgesloten en vastgebonden

         - Dolhuis verdienden hun geld met gekkenkermis. 

1841: In deze wet staat dat krankzinnigen recht hebben op verpleging en genezen moeten worden.

Daaronder vallen mensen met verstandelijk beperkingen, doof(stom)heid en psychiatrische stoornissen.  

1855: Idiotenschool.  Doel: ‘De lichamelijke, verstandelijke en zedelijke vorming van kinderen die door gebrekkig of verkeerd ontwikkelde geestesvermogens voor het gewone, zelfs lager onderwijs ongeschikt zijn.' Zeer diep idioten werden echter niet opgenomen, omdat er enige hoop moest zijn op ontwikkeling, genezing of verbetering.

Uitgangspunt: ieder kind kan iets leren.

1900-1955: Er kwam verbeteringen in de zorg:

* Revalidatieklinieken voor kinderen met een lichamelijke beperking.

* Verschil maken tussen ‘geesteszieken’ en ‘zwakzinnigen’.

* Zwakzinnigen indelen: idioten, imbecielen en debielen.

De woorden ‘idioot’, ‘imbeciel’ en ‘debiel’ zijn inmiddels (2022) verouderde termen, die de dokter dus niet meer gebruikt. Oorspronkelijk waren idioten mensen die geboren werden met de allerlaagste intelligentie. Daarna, met meer intelligentie, kwam imbecielen en tot slot debielen. Tegenwoordig spreekt men van ‘verstandelijk beperkt’ en van ‘licht, matig, ernstig of diep zwakzinnig’.

Geschiedenis van de gehandicaptenzorg

1945: Na de Tweede Wereldoorlog, scholen voor kinderen met een lichte verstandelijke beperking. Medisch model wordt ontwikkelingsmodel. Oprichting van inrichtingen, grote groepen 60-100 mensen, weinig contact met ouders. Accent van de zorg ligt op ‘opbergen’. Ver van de directe maatschappij.

1955-1990: Vernieuwingen in de zorg: Bouw van eigen woonvoorzieningen voor met een beperking (het Dorp), ontdekkingen over de oorzaken van een beperking, geen sprake meer van ‘eigen schuld’,  ouderverenigingen en meer kennis door opkomst orthopedagogen en psychologen. 

Vanaf 1990: Meer aandacht voor zelfbeschikking van mensen met een beperking en voor zorg op maat.

* Van aanbod gestuurde zorg naar vraaggerichte zorg

* Integratie is het uitgangspunt.

* Wetten: WVGGZ, WZD, WGBO en PGB, Wet verplichte ggz (Wvggz), Wet zorg en dwang (Wzd), Wet op geneeskundige behandelingsovereenkomst, (WGBO) en Persoons gebonden budget (PGB)

* Van grote woonvoorzieningen naar gewone huizen, buurten Fokuswoningen, thuiszorg, appartementencomplexen.

* regie over eigen leven. 

* Meer aandacht voor de kwaliteit van leven, vanaf 2017 een eigen kwaliteitskader voor de gehandicaptenzorg.

Verstandelijke beperking 

Een verstandelijke beperking is een beperking die is ontstaan voor het achttiende levensjaar. Als de beperking later ontstaat, spreek je van niet-aangeboren hersenletsel (NAH) of een cognitieve beperking.

3 definities:

LVB

Iemand heeft een licht verstandelijke beperking (LVB) als hij aanzienlijke beperkingen heeft op het gebied van cognitieve ontwikkeling en adaptieve vaardigheden, ook wel sociaal aanpassingsvermogen genoemd.

Cognitieve ontwikkeling> Een licht verstandelijke beperking uit zich qua IQ op een score tussen de 50 en 70. 

Adaptieve vaardigheden > 

Conceptuele vaardigheden, zoals kunnen lezen, schrijven en rekenen

Sociale vaardigheden, zoals communicatieve vaardigheden en het oplossen van sociale problemen 

Praktische vaardigheden, zoals persoonlijke verzorging en gebruik maken van openbaar vervoer Sociaal aanpassingsvermogen

Alleen een IQ-score is dus niet genoeg om te bepalen hoeveel en welke ondersteuning iemand met een licht verstandelijke beperking nodig heeft. Het sociaal aanpassingsvermogen komt daarom steeds meer centraal te staan.

Aan de slag

Je maakt in tweetallen één overzicht van de geschiedenis van de GHZ
Onderdelen zijn:

• Voor 1900
• 1900 - 1955
• 1955 - 1990
• Vanaf 1990

Artikel: “Waarom het hebben van een broer of zus met een verstandelijke beperking zo zijn voordelen heeft”

Wat is jou het meeste bijgebleven na het lezen van het artikel?

Welk voordeel valt jou het meeste op? Licht je antwoord toe. 

Hoe lijkt het jou om een broer of zus met een verstandelijke beperking te hebben?

Gezin met een kind met een verstandelijke beperking 

In Nederland leven ongeveer 10.000 gezinnen met een kind met ernstige meervoudige beperkingen. Drie van deze gezinnen nemen ons mee in hun gezinsleven. De zorgen zijn soms groot, maar ook in deze gezinnen wordt geleefd en genoten.

Verstandelijke beperking

• Vaak niet direct bij de geboorte zichtbaar
• Gevolgen worden pas later duidelijk
• Bij 50% bij mensen met een verstandelijke beperking is de oorzaak bekend
• Verliesverwerking

Oorzaken van verstandelijke beperking

• Prenatale oorzaken
• Perinatale oorzaken
• Postnatale oorzaken 

Prenatale oorzaken

• Chromosomale stoornissen
• Genetisch bepaalde stofwisselingsziekten
• Infectieziekten in de eerste maanden van de zwangerschap (rode hond, geslachtsziekten, waterpokken, mazalen)
• Overmatig gebruik medicijnen, drugs en alcohol
• Schildklierziekten en diabetes van de moeder
• Zwangerschapsvergiftiging 

Postnatale oorzaken

• Infectieziekten, zoals hersenvliesontsteking
• Trauma's, bijvoorbeeld een auto-ongeluk, waarbij hersenletsel ontstaat
• Vergiftigingen
• Langdurige epileptische aanval
• Mishandeling

Niveau indeling op IQ

• Lichte verstandelijke beperking, IQ: 50 a 70 (mentaal 4-12 jaar) 
• Matige verstandelijke beperking, IQ: 35 a 50 (mentaal 2-4 jaar)
• Ernstige verstandelijke beperking, IQ: 20 a 35 (mentaal 2 jaar)
• Zeer ernstige verstandelijke beperking, IQ: <20 (mentaal baby)

Indeling van Timmers-Huigens

Begeleidingsmethodieken in de GHZ

Gentle teaching - Basisgedachte: ieder mens wil zich graag verbonden voelen met anderen.

De vlaskamp methode - Werkt met hele kleine stapjes en doelen.

Stoornis, Beperking en Handicap

Een stoornis is een afwijking in het functioneren, een beperking belemmert de activiteiten en een handicap leidt tot beperkingen in de deelname aan het maatschappelijk leven.

Beperking

Handicap

Stoornis

Een defect of het ontbreken van een orgaanfunctie of orgaan.

De vermindering van mogelijkheden ten aanzien van gedrag of activiteiten

Het is een belemmering in het sociaal-maatschappelijk functioneren.

IQ en mate van beperking

Stoornis

Een defect of het ontbreken van een orgaan of een orgaanfunctie, rekening houdend met de leeftijd van de betrokkenen. 

Het is altijd OBJECTIEF te meten. 

Op het gebied van: 

- Cognitie

- Zintuigen

- Taal

- Organen

- ledematen

Beperking

Dit is het gevolg van de stoornis. Het zijn de moeilijkheden die iemand heeft ten aanzien van het uitvoeren van activiteiten. 

Op het gebied van:

- Communicatie; 

- Verzorging; 

- Lichaamsbeweging; 

- Vaardigheden;

- Gedrag. 

Handicap

Een handicap is een participatieprobleem. Het gaat om de nadelige positie van iemand met een beperking in de maatschappij. Mensen voelen zich gehandicapt als ze problemen ervaren bij deelname aan de samenleving.

Participatieproblemen: 

- Scholing; 

- Arbeid; 

- Het sociale leven; 

- Vrijetijdsbesteding. 

Fragment bekijken

Zometeen zie je een filmpje van 10 minuten over het werken in de de GHZ. 

Let op de volgende zaken: 

- Hoe wordt er contact gemaakt met de bewoners? 

- Welke rol zou een verzorgende/verpleegkundige kunnen hebben? 

Einde

Bedankt voor de aandacht!