29032023 BRC Wilskracht Sacha

1 / 27
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 1

In deze les zitten 27 slides, met tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Let op! Voor deze les heb je het slim jezelf zijn boek (pagina 87) of dit werkblad nodig.

Module inzicht: Je kunt invloed uitoefenen op je eigen gedrag.
Les inzicht: Deze les gaat over gewoontes. Het lesinzicht is dat de leerling zich bewust is van wat gewoontes zijn en wat slimme manieren zijn om gewoontes te veranderen. Scroll verder om de leerdoelen te lezen.

Leerdoelen. De leerling...
  • Weet wat een gewoonte is.
  • Weet wat een gewoontelus is en weet ook de individuele gedeeltes van een gewoontelus te benoemen.
  • Kent de kracht van het belonen.
Extra informatie
Alle activiteiten die we dagelijks herhalen tellen zich op tot onze gewoontes. Er zitten gewoontes tussen die ons goed doen en gewoontes die we liever kwijt dan rijk zijn maar hoe werken gewoontes eigenlijk? Over dit onderwerp is in de psychologie tegenwoordig veel bekend en Jeremy Dean heeft deze bevindingen samengevoegd in het boek: 'Making habits, breaking habits'. Wanneer je het fijne wilt weten van die dingen die optellen tot jouw dag raden wij je aan dit boek te lezen. 



Wat was jouw experiment?

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 3 - Tekstslide

Extra informatie
De check is er om de huidige aanpak van de leerlingen te ontdekken. Het kan een vraag, opdracht of test zijn en er zijn geen goede of foute antwoorden. Het is puur om te ontdekken welke strategieën of technieken de leerlingen nu gebruiken.
Voor meer informatie over de check kan je kijken op pagina 10 van het slim jezelf zijn boek of lezen over de check in de quickstart guide.

Hoe staat het met jouw wilskracht?

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies



Wat is wilskracht volgens jou?

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wilskracht is net als een spier?

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Wat kost weinig wilskracht?

Slide 7 - Tekstslide

  • Lees de slide voor.
Onze gewoontes!

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Een gewoonte bestaat uit 4 stappen:
1. Opmerken
2. Willen
4. Belonen
3. Doen

Slide 9 - Tekstslide

  • Laat de slide zien en bespreek nogmaals de vier stappen die je moet zetten om ergens een gewoonte van te maken.
  • Vraag eventueel of een leerling een voorbeeld van een gewoonte kan geven en de vier stappen hierbij kan toelichten. 
Extra informatie:
Hier laten we de stappen van een gewoonte zien met het voorbeeld "op Instagram kijken".

1. Opmerken: je krijgt een melding, je ziet je telefoon liggen of je merkt dat je je verveelt. 
2. Willen:  Door een van deze prikkels word je eraan herinnert dat het kijken op Instagram je een fijn gevoel geeft of het idee geeft dat je dan weer helemaal op de hoogte bent.
3. Doen:  Het openen en het bekijken van je Instagram. 
4 Belonen: Door op Instagram te kijken komt er dopamine vrij, waardoor je een prettig gevoel krijgt. 


Eigen gewoonte

Waar zou jij een gewoonte van willen maken?. 

Slide 10 - Tekstslide

  • Lees de slide voor.

Stap 1: Opmerken

Een gewoonte begint wanneer je iets opmerkt. Dit kan een gedachte of gevoel zijn, maar ook iets wat je 
waarneemt in je omgeving. 

Slide 11 - Tekstslide

  • Lees de slide voor.

Slide 12 - Video

  • Speel het filmpje af.
Extra informatie
Het filmpje toont aan wat de invloed kan zijn van een kleine verandering in de omgeving. In dit geval leidt bijvoorbeeld het maken van lijnen op de vloer richting de trap tot het vaker gebruiken van de trap door bezoekers van de bibliotheek. Zo'n kleine verandering die een zetje geeft in de goede richting noemen we een 'nudge'. Dit kan je ook gebruiken om jezelf te helpen om iets sneller te gaan doen.


Wat is nudgen?
  • Een nudge is een duwtje in de goede richting. Het kan van alles zijn waardoor mensen ander gedrag laten zien dan ze normaal zouden doen. 

Slide 13 - Tekstslide

  • Stel eerst aan de leerlingen de vraag wie kan uitleggen wat nudgen is.
  • Klik daarna pas door, zodat de uitleg van nudgen in beeld verschijnt.

Maak het duidelijk

Om de kans te vergroten dat je gaat doen wat je eigenlijk wil doen, is het belangrijk om het zo duidelijk mogelijk te maken voor jezelf. 

Slide 14 - Tekstslide

  • Lees de slide voor.

Leren van gewoontes 

Voor de stap "opmerken" geldt:
Maak het duidelijk!

Slide 15 - Tekstslide

Extra informatie
De derde stap van een gewoonte is het doen. Voor deze stap geldt dat hoe lager de drempel is voor datgene wat je moet doen, hoe makkelijker het is om het te gaan doen. Dus voor deze stap geldt: maak het makkelijk! Zo kost het minder wilskracht om het ook echt te gaan doen. 

Stap 2: Willen



Om ervoor te zorgen dat je iets ook echt gaat doen helpt het om het leuker te maken voor jezelf. 

Het kost minder wilskracht om iets te doen als je het leuk vindt! 

Slide 16 - Tekstslide

  • Lees de slide voor.
Extra informatie
Na het opmerken, is het willen de volgende stap van een gewoonte. Na het zien van je tandenborstel word je eraan herinnerd dat het poetsen van je tanden voor een lekkere smaak zorgt.  De verwachting van een beloning of een prettige ervaring, maakt het makkelijker om tot actie over te gaan. Wanneer we een beloning verwachten, neemt de hoeveelheid dopamine in onze hersenen toe waardoor we ons gemotiveerder voelen om het gedrag uit te voeren. Het kost dan nog maar weinig wilskracht  om het ook echt te  gaan doen. 

Maak het leuk(er)

Voorbeelden:
- Maak het leuker voor jezelf door leuke dingen toe te voegen 
- Maak er een spel van 



Deze video is niet meer beschikbaar
Welke video was dit?

Slide 17 - Tekstslide

  • Lees de slide voor.
Extra informatie
Na het opmerken, is het willen de volgende stap van een gewoonte. Na het zien van je tandenborstel word je eraan herinnerd dat het poetsen van je tanden voor een lekkere smaak zorgt.  De verwachting van een beloning of een prettige ervaring, maakt het makkelijker om tot actie over te gaan. Wanneer we een beloning verwachten, neemt de hoeveelheid dopamine in onze hersenen toe waardoor we ons gemotiveerder voelen om het gedrag uit te voeren. Het kost dan nog maar weinig wilskracht  om het ook echt te  gaan doen. 

Stap 2: Willen



Schrijf 3 dingen op die je kunt doen om wat je wilt of moet doen leuker te maken.

Slide 18 - Tekstslide

  • Lees de slide voor.
Extra informatie
Na het opmerken, is het willen de volgende stap van een gewoonte. Na het zien van je tandenborstel word je eraan herinnerd dat het poetsen van je tanden voor een lekkere smaak zorgt.  De verwachting van een beloning of een prettige ervaring, maakt het makkelijker om tot actie over te gaan. Wanneer we een beloning verwachten, neemt de hoeveelheid dopamine in onze hersenen toe waardoor we ons gemotiveerder voelen om het gedrag uit te voeren. Het kost dan nog maar weinig wilskracht  om het ook echt te  gaan doen. 

De 2-minuten-challenge

Begin met een kleine stap:  ga twee minuten aan de slag met dat wat je wilt of moet doen!

Slide 19 - Tekstslide

  • Leg de informatie die hieronder staat aan de leerlingen uit.
Extra informatie
Soms is een opgave zo groot dat je het uitstelt om er aan te beginnen. In dit geval helpt het om de doelen een stuk kleiner te maken. Dit is wat je bij de 2-minuten-challenge ook doet: in plaats van dat je in één keer een heel verslag gaat schrijven, zeg je tegen jezelf: ik ga minimaal twee minuten aan de slag en daarna mag ik er zelf voor kiezen om te stoppen of om door te gaan. In die twee minuten doe je meestal alles wat nodig is om ook echt aan de slag te gaan: je legt bijvoorbeeld alles klaar wat je nodig hebt en zoekt op wat je precies gaat doen. Als dit begin er eenmaal is, wordt het een stuk makkelijker om een taak ook echt te gaan doen. 

Ready, set, GO!!!
timer
2:00
Pak je huiswerk erbij en ga hier
twee minuten mee aan de slag!

Slide 20 - Tekstslide

  • Laat de leerlingen iets van hun huiswerk erbij pakken, waar ze zelfstandig mee aan de slag kunnen.
  • Zet de timer op 2 minuten.
  • Stop de leerlingen als de timer om is.
  • Nadat de leerlingen twee minuten hebben gewerkt, kan je ze nog de optie geven (mits hier tijd voor is) om ze nog wat langer aan hun huiswerk te laten werken.
Extra informatie
Wanneer de leerlingen twee minuten aan hun huiswerk hebben gezeten, kan dit ervoor zorgen dat ze in een 'flow' raken. Als leerlingen na de twee minuten aangeven nog even door te willen gaan, geef ze hier dan vooral de ruimte voor.
De 2-minuten-challenge heeft dus twee voordelen: je gaat makkelijker aan de slag én je hebt de kans dat je het langer volhoudt.

Stap 3: Doen

Schrijf 3 dingen op die je kunt doen om wat je wilt of moet doen leuker te maken om uit te voeren. 


Slide 21 - Tekstslide

  • Lees de slide voor.
Extra informatie
Bij deze stap gaat het om het voor jezelf zo makkelijk mogelijk te maken om aan de slag te gaan. Mensen zijn van nature namelijk geneigd om te kiezen voor de makkelijkste optie. 

Leren van gewoontes 

Voor de stap "doen" geldt:
Maak het makkelijk! 

Slide 22 - Tekstslide

Extra informatie
De derde stap van een gewoonte is het doen. Voor deze stap geldt dat hoe lager de drempel is voor datgene wat je moet doen, hoe makkelijker het is om het te gaan doen. Dus voor deze stap geldt: maak het makkelijk! Zo kost het minder wilskracht om het ook echt te gaan doen. 

Stap 4: Belonen
Een beloning maakt het uitvoeren van je gewoonte leuker en zorgt ervoor dat je bepaald gedrag blijft herhalen.

Slide 23 - Tekstslide

  • Lees de slide voor.
Extra informatie:
Wanneer je een beloning krijgt, komt er een stofje vrij in je hersenen genaamd 'dopamine'. Dopamine zorgt ervoor dat we ons gelukkig en beloond voelen. Het komt vrij wanneer je bijvoorbeeld iets lekkers eet of iets leuks doet met je vrienden. 
Als je jezelf direct beloont nadat je iets hebt gedaan wat je wilde doen, zorgt dat ervoor dat je dit geluksgevoel de volgende keer weer wilt ervaren. Zo wordt iets sneller een gewoonte. 

Korte en lange termijn
  • Beloningen op korte termijn
  • Beloningen op lange termijn
Er zijn twee soorten beloningen:

Slide 24 - Tekstslide

Extra informatie
Een voorbeeld van een beloning op de lange termijn is het halen van je diploma. Het is soms moeilijk om jezelf hiervoor te motiveren, omdat de beloning ver weg is. Daarom is het belangrijk om jezelf ook op de korte termijn te belonen. Dit is een beloning die je direct ontvangt, nadat je hebt gedaan wat je wilde of moest doen. Dit kan gaan om wat lekkers, een compliment of het afstrepen van een taak op je to-do-lijst.

Leren van gewoontes 
1. Opmerken
2. Willen
3. Doen
4. Belonen
Maak het duidelijk
Maak het leuk
Maak het makkelijk
Maak het belonend

Slide 25 - Tekstslide

  • Benoem kort de lessen die bij elke stap van een gewoonte horen.
  • Vraag aan de leerlingen of zij per stap nog de belangrijkste tips kunnen benoemen en hoe zij dit concreet kunnen uitvoeren.

Slide 26 - Tekstslide

Extra informatie
Mijn experiment is de laatste stap van het proces. Bij de check is de huidige aanpak duidelijk geworden. Bij het ervaren zijn ze aan de slag gegaan met een andere manier van leren. Nu is het tijd voor de leerlingen om te bedenken wat ze hiervan mee willen nemen om uit te proberen, verder mee te oefenen of een nieuwe, waardevolle gewoonte van te maken. Het helpt om dit plannetje zo concreet mogelijk te maken, dat zorgt ervoor dat het makkelijker wordt om het experiment ook daadwerkelijk uit te voeren. De invulpagina in het slim jezelf zijn boek aan het eind van elke module (bijv pagina 23 voor de module hersenen) geeft hiervoor handvatten. Voor meer informatie over mijn experiment kan je kijken op pagina 10 van het slim jezelf zijn boek of lezen over mijn experiment in de quickstart guide.
Voorbeelden van een experiment

  • Ik ga in het weekend voor twee taken die ik graag wil uitvoeren een als-dan-plan maken.

  • Ik ga deze week 3 van mijn quests uitvoeren, bijvoorbeeld een planning maken, 45 minuten leren en mijn bureau opruimen.

  • Ik trek maandag na schooltijd mijn sportkleding aan zodat ik de stap om te gaan sporten makkelijker maak.

  • Ik ga vanmiddag een lijstje maken met tien verschillende beloningen waar ik uit kan kiezen als ik heb gedaan wat ik wilde doen.


Slide 27 - Tekstslide

  • Benoem dat het belangrijk is om het zo concreet mogelijk te maken.
  • Vraag een aantal leerlingen of ze hun experiment willen toelichten.
  • Als een experiment nog niet zo concreet is, kan je er op doorvragen. ("Wat ga je precies doen?", "Voor welk vak?", "Wanneer ga je het doen?", "Wat is de eerste stap?")