H7.3

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Welkom

3 MAVO ||  2022-2023

Hoofdstuk 7

De overheid voor ons allemaal

Programma

• Lesdoelen
• Herhaling
• Theorie H7.2
• Aan de slag
• Evaluatie

Het sociaal minimum

Iedereen heeft in Nederland recht op het 'sociaal minimum'.

Dit is een vastgesteld minimum bedrag.

Mocht je door omstandigheden niet tot dit 

bedrag komen, kan je een uitkering aanvragen.

€ 2300.-

€ 500,-

€200,-

€ 3000,-

Brutoloon

Van welk geld worden de sociale voorzieningen betaald?

Sociale zekerheid

Sociale voorzieningen

Zoals: Kinderbijslag en bijstand

(Betaald met belastinggeld

Sociale verzekeringen

(betaald met premies)

Werknemersverzekeringen

Zoals : WW en WIA

Volksverzekering

Zoals: AOW

Belastingen

De belangrijkste inkomsten krijgt het Rijk door belastingen. Er zijn twee groepen:

• Kostprijsverhogende belastingen
  
• Belastingen op inkomen, winst en vermogen
  
• Andere inkomsten van het Rijk zijn sociale premies en de niet-belastingontvangsten zoals winst uit staatsbedrijven en boetes.
  

Indirectie belastingen

• Kostprijsverhogende belastingen zijn indirecte belastingen.
  
• Bijvoorbeeld accijns en btw. Die zijn verwerkt in de prijs die je als consument betaalt aan de leverancier. Die draagt deze belasting af aan de overheid.
  
• Je noemt ze indirecte belastingen omdat je ze via de leverancier aan de overheid betaalt.
  

Directe belastingen

• Belastingen op inkomen, winst en vermogen zijn directe belastingen. Je betaalt ze rechtstreeks aan de overheid. Bijvoorbeeld inkomstenbelasting.
  
• Als je in loondienst werkt, houdt je werkgever op jouw salaris loonbelasting in en maakt dat over aan de Belastingdienst.
  
• Bv’s en nv’s betalen over hun winst vennootschapsbelasting.
  

Als de accijns en btw verhoogd wordt, dan is dit een verhoging van

1. Indirecte belastingen
2. directe belastingen

Draagkrachtbeginsel

Als je veel verdient moet je in verhouding (%) ook meer belasting betalen. 

"De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten"

Profijtbeginsel

Je betaalt belasting omdat je ergens gebruik van maakt.

Voorbeeld is motorrijtuigenbelasting (voorbeeld van een zgn houderschapsbelasting): je betaalt voor het in bezit hebben van een voertuig

Automobilist is 'melkkoe' van de overheid

Automobilisten betalen veel belasting:

• Aanschaf:   21% BTW + BPM  (belasting personenauto's en motorrijtuigen)
• Bezit:  motorrijtuigenbelasting (wegenbelasting)
• Gebruik: brandstof (accijnzen, milieuheffingen, btw)

Aan de slag

Paragraaf 7.3 afmaken

Klaar? Herhalingsopdrachten Hoofdstuk 7

Einde van de les bespreken we opdracht 4
Wanneer? 5 minuten voor het einde van de les